ثبات اقتصادی در سایه تثبیت ارزی/ نقش بانک مرکزی در مدیریت تبادلات ارزی چیست؟

کریم بیات؛ عضوهیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس ، با اشاره به سیاست تثبیت بیان کرد: سیاست تثبیت ارزی در همه کشورها مورد توجه است، اما در ایران اهمیت آن بیشتر احساس میشود، چرا که اقتصاد کشورمان به نرخ ارز واکنش نشان میدهد؛ در واقع اگر نرخ ارز با نوساناتی روبرو باشد اقتصاد ایران نیز تحت تاثیر قرار میگیرد؛ بنابراین به طور قطع تثبیت ارزی باعث ثبات اقصادی هم خواهد شد.

وی ادامه داد: با نوسانات نرخ دلار در کشور، قیمت تمامی کالاهای موجود در ایران چه به ارز مرتبط باشند و چه نباشند، با نوساناتی مواجه خواهند شد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه اولین پیشنیاز کنترل تورم تثبیت نرخ ارز است، تاکید کرد: تثبیت به معنای تعیین یک نرخ خاص نیست بلکه باید نرخ ارز را در بازار مدیریت کنیم. برخی تصور می‎کنند با تلاطم نرخ ارز واردکنندگان سود میبرند، اما اینطور نیست و نوسانات نرخ ارز برای تمامی فعالان اقتصادی ازجمله وارد کنندگان هم مضر است. در نتیجه نوسانات قیمتی حتی برای بخش تجاری هم مثبت نیست.

بیات با بیان اینکه اگر شاهد تثبیت نرخ ارز در کشور باشیم، تبادلات تجاری بهتر صورت میگیرد و سودآوری شرکتها هم بیشتر میشود، گفت: زمانی که با کشورهای مختلف مبادلات تجاری دو جانبه را گسترش دهیم نیاز کشور به یک ارز خاص کاهش میابد و باعث تثبیت نظام ارزی میشود. سوآپ ارزی یک ابزاری است که ریسک و نوسانات ارزی را مدیریت میکند و درواقع قرار دادی دوجانبه با کشوری دیگر است.

وی ادامه داد: حتی کشورهای مختلف اروپایی که با آمریکا ارتباط نزدیک دارند نیز از قرار دادهای پولی دو یا چند جانبه استفاده میکنند تا سلطه یک ارز را برای خود کاهش دادند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: مدیریت ارزی کشور از جمله وظایف بانک مرکزی است پس زمانی که وظیفهای را به یک نهاد میسپاریم باید قدرت و اختیارات انجام آن وظیفه را نیز به نهاد مربوطه بدهیم. برهمین اساس بانک مرکزی باید اختیارات و قدرت نفوذ را در بازار ارز داشته باشد تا بتواند آن را مدیریت کند.

بیات در پایان تاکید کرد: رئیس کل بانک مرکزی هر کشوری نقش مهمی در مدیریت مبادلات ارزی دارد. در این میان مبادلات تجاری در قالب رفت و آمدها، گفتوگوها و تبادل نظرها و سیاستهای پولی بانکی صورت میگیرد، چرا که در این شرایط دیدگاهها به یکدیگر نزدیکتر میشوند که منجر به امضای تفاهم نامه و قرار دادهای مختلفی خواهد شد، اقدامی که رئیس کل بانک مرکزی کشورمان به خوبی از آن آگاه است و به آن توجه ویژهای دارد، به عنوان نمونه می توان به مذاکارت و دستاورد مهم درخصوص صندوق بینالمللی پول و سفر به آمریکا، قطر، عربستان و امارات اشاره کرد.