صندوق طلای کهربا از امروز قابل معامله می‌شود

نمادهای اختیار معامله صندوق طلای کهربا با سررسید ١٤٠٢/٧/٣٠ از امروز (یکشنبه ١٤٠٢/۵/١) و طبق اطلاعیه راهاندازی منتشر شده، قابل معامله خواهند بود. مطابق مشخصات قرارداد، اندازه هر قرارداد اختیار معامله واحدهای سرمایهگذاری صندوق طلای کهربا برابر با ۱۰۰۰ واحد و ساعات معاملاتی شنبه تا چهارشنبه ۱۰:۰۰ الی ۱۷:۰۰ و پنجشنبهها و آخرین روز معاملاتی ۱۰:۰۰ الی ۱۵:۰۰ خواهد بود.

در قرارداد اختیار معامله واحدهای سرمایهگذاری صندوق طلای کهربا، نوع تسویه پس از اعمال قرارداد به صورت تحویل دارایی پایه است. همچنین جهت اتخاذ موقعیت خرید اختیار معامله خرید و اختیار معامله فروش تنها وجود ارزش پیشنهادی برای خرید اختیار در حساب مشتری کفایت میکند. برای اتخاذ موقعیت فروش اختیار معامله تأمین وجه تضمین اولیه در زمان ثبت سفارش الزامی است و نگهداری موقعیت فروش نیز با وجود حداقل ۷۰ درصد وجه تضمین لازم در انتهای هر روز معاملاتی در حساب مشتری امکانپذیر است؛ وجه تضمین اولیه و لازم نیز مطابق فرمول مشخصشده در مشخصات قرارداد توسط بورس تعیین میشود.

تسویه قراردادهای اختیار معامله مانند سایر مشتقات کالایی در بورس کالای ایران در سطح هر مشتری توسط بورس انجام میپذیرد و کارگزاران با توجه به مدیریت ریسک صورت گرفته و کنترل بهینه تضامین از سوی بورس علیرغم داشتن اختیار قانونی برای اخذ تضامین بیشتر علاوه بر وجه تضمین تعیین شده توسط بورس، غالباً درخواست تضمین بیشتر از مشتری ندارند و به تضمین نقدی موجود در حساب مشتری اکتفا میکنند.

یک مثال در خصوص کارکرد قرارداد اختیار معامله صندوق طلا

فرض کنید فردی دارنده ۱۰۰۰۰ واحد سرمایه گذاری صندوق طلای کهربا بوده و قیمت هر واحد این صندوق هم اکنون ۲۴۰۰ تومان است. این شخص طبق تحلیل خود، پیش بینی کاهش قیمت طلا را تا سه ماه آینده دارد و فکر می‎کند کاهش قیمت طلا، منجر به کاهش خالص ارزش دارایی های صندوق (NAV) می‎شود و در نتیجه، قیمت واحدهای این صندوق کاهش مییابد.

این فرد می‎تواند با اخذ ۱۰ موقعیت خرید در قرارداد اختیار فروش (Put Option)، با قیمت اعمال ۲۵۰۰ تومان برای سررسید سه ماه آینده، ریسک کاهش قیمت طلا را پوشش دهد. همانطور که ذکر شد اندازه قرارداد اختیار، ۱۰۰۰ واحد صندوق طلاست، برای همین فرد سرمایهگذار برای پوشش ریسک ۱۰۰۰۰ واحد خود، باید ۱۰ موقعیت اخذ کند.

فرض کنید او برای اخذ ۱۰ موقعیت خرید put، مبلغی در حدود یک میلیون تومان پرداخت می‎کند. با توجه به اندازه قرارداد، برای اخذ هر موقعیت (یعنی برای هر ۱۰۰۰ واحد صندوق) ۱۰۰ هزار تومان هزینه می‎کند، این مبلغ هزینه‎ای است که او برای پوشش ریسک انجام می‎دهد. به عبارت ساده تر او با پرداخت یک میلیون تومان، حق فروش واحدهای صندوق را به قیمت ۲۵۰۰ تومان خواهد داشت، یعنی دارایی ۲۴ میلیون تومانی خود را در قیمت ۲۵ میلیون تومان تثبیت می‎کند.

حال اگر در سه ماه آینده طبق پیشبینی فرد، شاهد کاهش ارزش واحدهای صندوق باشیم، مثلا قیمت واحدها به ۲۱۰۰ تومان برسد، این فرد می‎تواند دارایی خود را به جای ارزش ذاتی ۲۱ میلیون تومانی، به قیمت اعمال، یعنی همان ۲۵ میلیون تومان به فروش برساند؛ یعنی دارایی خود را ۴ میلیون تومان بیشتر از ارزش ذاتی خواهد فروخت. البته همان طور که ذکر شد، فرد برای پوشش ریسک خود، یک میلیون تومان هزینه کرده است، لذا خالص سود او از بابت این معامله ۳ میلیون تومان است.

حتی اگر در سه ماه آینده شاهد ثبات قیمت واحدهای صندوق در ۲۴۰۰ باشیم نیز، همچنان فرد می‎تواند دارایی خود را در سررسید به قیمت ۲۵ میلیون تومان به فروش برساند. با توجه به هزینه یک میلیون تومانی که برای خرید این اختیار انجام داده است، هنوز ضرری از بابت این معامله متحمل نشده است.

در صورتی که برخلاف پیشبینی وی، ارزش هر واحد صندوق به بیش از ۲۵۰۰ تومان افزایش یابد و مثلا به ۲۷۰۰ تومان برسد، بدیهی است او نیازی به فروش دارایی خود به قیمت اعمال ۲۵۰۰ تومانی ندارد، چرا که این فرد می‎تواند در بازار، دارایی خود را به قیمت ۲۷ میلیون تومان بفروشد. در هر صورت حداکثر ضرر او از بابت معامله قرارداد اختیار، پرداخت یک میلیون تومان هزینه خرید اختیار خواهد بود.