تنش‌های سیاسی، شاخص‌های اقتصادی را لرزاند

در روزهای پرالتهاب روابط و اتفاقات سیاسی کشور سوریه، به نظر میرسد شاخصهای مختلف اقتصادی هم از این مساله تاثیر گرفتهاند. بهای جهانی نفت خام به بالاترین سطح در ٦ ماه گذشته رسیده، بهای دلار و طلا در ایران افزایش یافته و شاخص بورس تهران ناگهان سقوط کرده است. همزمان با تنشهای سیاسی منطقه دیروز اعلام شد که قیمت جهانی نفت ۱۱۷ دلار در هر بشکه گزارش شده است.این نرخ طی 6 ماه اخیر بیسابقه بوده است.

در بازار داخلی ایران نیز قیمت دلار 130 تومان نسبت به روز سهشنبه افزایش یافت و به 3280 تومان رسید. قیمت سکه طرح جدید نیز با 43 هزار تومان افزایش به یک میلیون و 108 هزار تومان رسید. قیمتهای یورو و پوند نیز هرکدام دیروز در بازار تهران نسبت به روز سهشنبه به ترتیب 170 و 200 تومان افزایش یافتند. یورو و پوند روز گذشته در بازار تهران به ترتیب 4350 و 5040 تومان گزارش شدهاند. در این مورد رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر توضیح داده است که سایه سنگین اخبار سیاسی بر بازار جهانی باعث این نوسان قیمتها شده است.

رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر گفته است: بازار جهانی طلا تحت تاثیر اخبار سیاسی است و همین مساله موجب رشد قیمت اونس شده است. محمد کشتیآرای در گفتوگو با فارس، با اشاره به افزایش قیمت سکه در بازار داخلی اظهار کرد: اخبار سیاسی منتشر شده مربوط به منطقه موجب کاهش ارزش سهام اروپا و آمریکا شده است. وی افزود: این کاهش ارزش سهام موجب افت ارزش دلار در برابر سایر ارزها شده و با توجه به قیمتگذاری اونس با واحد پولی دلار، قیمت اونس هم در بازار جهانی افزایش یافت. رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر تصریح کرد: قیمت طلا در بازارهای جهانی تا 1430 دلار افزایش یافته و این افزایش موجب افزایش نرخ سکه در بازار داخلی شده، در واقع بازار جهانی متاثر از اخبار سیاسی و بازار داخلی نیر تحت تاثیر بازار جهانی بوده است. وی ادامه داد: تقریبا در یک ماه گذشته قیمت طلا و سکه نوسان چندانی نداشت، اما از روز سهشنبه با انتشار اخبار سیاسی منطقه قیمت جهانی افزایش یافت، این در حالی بود که قیمت جهانی سیر نزولی داشت، البته افزایش قیمت نفت هم موجب کاهش قیمت دلار و در پی آن رشد قیمت طلا شد.

کشتیآرای در پاسخ به این سوال که چرا در حالی که قیمت جهانی دلار در 2 روز اخیر کاهش یافته، در بازار داخلی شاهد افزایش 150 تومانی آن هستیم؟ گفت: بازار داخلی به دلیل عرضه و تقاضا و شرایط کشور روندی متفاوت با سایر کشورها دارد. وی تاکید کرد: علت افزایش قیمت سکه در بازار داخلی بیشتر ناشی از اخبار سیاسی و رشد قیمت اونس بوده و افزایش نرخ ارز چندان تاثیرگذار نبوده است. اما در شرایط رشد قیمت انواع ارز در بازار روز گذشته ارزهای مبادلهای افزایشی نداشتند.بانک مرکزی تغییرات نرخ ارزهای بانکی را در روز چهارشنبه به گونهای اعلام کرد که بر این اساس نرخ دلار و پوند نسبت به روز گذشته کاهش و تنها قیمت یورو افزایش یافته است. بر این اساس نرخ دلار آمریکا 2480، پوند انگلیس 3853 و قیمت هر یورو 3320 تومان تعیین شده است.

اما در بازار سرمایه ایران نیز برخی کارشناسان سقوط روز گذشته بورس را متاثر از تنشهای سیاسی منطقه عنوان کردند. در مورد علت سقوط شاخص بورس حسین خزلیخرازی، یک کارشناس بازار سرمایه گفته است: اخبار و گمانهزنیها درباره حمله احتمالی آمریکا به سوریه یکی از عوامل ایجاد جو روانی در روند افت شاخص بورس است. جو روانی ایجاد شده اثر منفی بر ذهن سهامداران گذاشته است.

افزایش قیمت جهانی نفت

اما در بازارهای جهانی نیز صعود پرسرعت و کمسابقه بهای نفت به دلیل گمانهزنیها درباره حمله آمریکا به سوریه همچنان ادامه دارد. به گزارش ایسنا به نقل از رویترز، بر این اساس بهای نفت برنت پس از افزایش 3 دلار و 63 سنتی، مجددا بیش از 3 دلار دیگر بالا رفت و از 114 دلار و 36 سنت به قیمت کم سابقه 117 دلار و 14 سنت در هر بشکه رسید. همزمان با افزایش نگرانیها مبنی بر دخالت غرب در امور سوریه و بیثباتی بیشتر خاورمیانه که یک سوم نفت جهان را تامین میکند، نفت برنت و نفت سبک آمریکا هر 2 با افزایش قیمت مواجه شدهاند.

افزایش قیمت نفت به بالاترین سطح طی 6ماه گذشته در شرایطی است که تحلیلگران دلایلی را برای اهمیت تحولات سوریه برای بازارهای نفتی جهان ارائه دادند. بر اساس این گزارش، سوریه از اواخر سال 2011 تاکنون نفت صادر نکرده و یک تولیدکننده بزرگ نفت یا یک مسیر ترانزیتی مهم صادرات نفت و گاز نیست اما به گفته جولیان یسوپ، تحلیلگر نفتی، نگرانیها از این بابت است که با توجه به حمایت ایران از سوریه، دخالت غرب در سوریه باعث گستردهتر شدن مناقشات منطقهای خواهد شد.

پیش از تحریمها علیه سوریه این کشور روزانه 370 هزار بشکه نفت (تقریبا 4/0 درصد تولید جهانی) را تامین کرد و صادرات نفت این کشور به اروپا کمتر از 150هزار بشکه در روز بود و مهمترین شرکتهای نفتی فعال در این کشور شل و توتال بودند. طبق این گزارش، تولید نفت کنونی سوریه تنها 50 هزار بشکه در روز برآورد میشود که تمام آن در داخل کشور پالایش میشود. این کشور هماکنون با کمبود فرآوردههای نفتی مواجه و مجبور است آنها را از خارج وارد کند. فروش فرآوردههای نفتی به سوریه هنوز مجاز است، اگرچه بیشتر فعالان از تجارت با سوریه خودداری میکنند و این کشور مجبور به دریافت کمک از ایران شده است.

حلیما کرافت، دیگر تحلیلگر نفتی در موسسه بارکلی گفت: وضعیت امنیتی در عراق که در حال حاضر از بزرگترین تولیدکنندگان نفت در اوپک است به دلیل شرایط کنونی سوریه به شکل قابل توجهی وخیم شده است. کرافت گفت: بروز جنگ در سوریه همچنین احتمال تشدید تنشها در دیگر کشورهای تولیدکننده نفت در خاورمیانه که جمعیت قابل توجه شیعه دارند (نظیر عربستان و کویت) را به همراه خواهد داشت. آمریتا سن دیگر تحلیلگر نفتی گفت: سوریه در خط مقدم یک جنگ نیابتی بین قدرتهای منطقهای قرار دارد و حمایت از یک گروه یا گروه دیگری در این کشور تا حد زیادی در حال کشیده شدن به اختلاف نظر بین ایران، عربستان، روسیه و کویت است.