بورس کالا، ذینفع افزایش نرخ تسعیر ارز پتروشیمی/ درآمد افزایش قیمت ۷۰ درصد محصولات پتروشیمی کجا مصرف می‌شود؟

در شهرویور ماه سال جاری مهمترین تحول مربوط به صنایع پتروشیمی در بورس کالا رقم خورد و بعد از مصوبه دولت در مورد تغییر سازوکار محاسبه نرخ خوراک واحدهای پتروشیمی، نرخ ارز محاسباتی جهت محاسبه قیمت پایه محصولات پتروشیمی عرضه شده در بورس کالا از 28500 تومان به نرخ مرکز مبادله طلا و ارز یعنی 37500 تومان افزایش یافت.

براساس برآوردهای انجام شده در وزارت صمت، پس از افزایش نرخ تسعیر محاسبه قیمت پایه محصولات پتروشیمی از 28.500 تومان به نرخ 37.500 الی 38.500 تومان (افزایش 30 درصدی) در دسته «کالاهای ملتهب» شاهد افزایش 14 درصدی قیمتها خواهیم بود. این میزان افزایش قیمت در دسته کالاهای غیر ملتهب حدود 24 تا 30 درصد خواهد بود.

علت این تفاوت این است که کالاهای غیر ملتهب به سبب آن که در بورس کالا مازاد عرضه دارند و عملا رقابتی بر روی آنها انجام نمیشود، براساس تقریبا با همان نرخ پایه به فروش میرسند. به این ترتیب با افزایش 30 درصدی نرخ پایه قیمت این محصولات نیز تقریبا به همان میزان افزایش پیدا میکند.

جدا از آثار تورمی این تصمیم موضوعی که اخیرا حواشی تازه ایجاد کرده است موضوع درامد بورس کالا از محل کارمزدهای مربوط به معاملات انجام شده است. بر این اساس با افزایش نرخ تسعیر و افزایش قیمت پایه محصولات پتروشیمی عملا درامد بورس کالا از محل کارمز دریافتی معاملات افزایش خواهد یافت. لازم به ذکر است که نماد شرکت بورس کالای ایران در بازار سرمایه با نماد کالا اخیرا با استقبال معامله گران نیز مواجه شده است.

بررسی معاملات بورس کالای ایران در سال 1401 بیانگر جابهجایی رکوردهای تاریخی در بازار فیزیکی، مشتقه و مالی از سال 86 (زمان تاسیس بورس کالا) تاکنون است؛ در سال قبل با افزایش 58 درصدی، ارزش کل معاملات حدود 1000هزار میلیارد تومان (همت) بوده و حجم معاملات نیز 117.7 میلیون تن ثبت شده است.در میان تمامی محصولها، سیمان با افزایش 20 میلیون و 861 هزار تنی نسبت به سال 1400 بیشترین تاثیر را در افزایش حجم معاملات بورس کالا در سال 1401 داشت. پس از آن، گندله سنگ آهن و سپس کنسانتره به ترتیب با افزایش 7 میلیون و977 هزار تنی و 4 میلیون و 969 هزار تنی معاملات داشتند.به لحاظ ارزش نیز پس از خودرو، شمش بلوم و بیلت فولادی، گندله و مس کاتد در ارزش معاملات اثرگذار بودند.