آغاز واکنش آسیا به افزایش قیمت نفت

طبق دادههای گردآوری شده توسط شرکت LSEG، آسیا در سپتامبر ۲۴.۹۵ میلیون بشکه در روز نفت وارد کرد که در مقایسه با ۲۵.۲۲ میلیون بشکه در روز اوت، کاهش داشت. میزان واردات سپتامبر همچنین حدود سه میلیون بشکه در روز کمتر از ۲۷.۹۲ میلیون بشکه در روز واردات ژوئیه بود که بالاترین رکورد ماهانه واردات این منطقه در سال ۲۰۲۳ تاکنون به شمار میرود.

بر اساس دادههای شرکت LSEG، واردات آسیا در ماههای اوت و سپتامبر، پایینترین میزان واردات ماهانه از ابتدای سال ۲۰۲۳ تاکنون بوده است. دو دلیل اصلی این کاهش واردات، تعمیرات فصلی پالایشگاهی است که از سپتامبر شروع شده و تا اکتبر ادامه دارد. پالایشگاهها معمولا نرخ استفاده از ظرفیت تولید را قبل از تعمیرات منظم، افزایش میدهند تا به ذخیره محصولات بپردازند اما پس از آن، خرید نفت را در دوره تعمیرات، کاهش میدهند.

عامل دیگر کاهش واردات نفت در سپتامبر، احتمالا افزایش قیمت نفت است که از ژوئیه به بعد تحت تاثیر کاهش عرضه اضافی عربستان سعودی، شتاب گرفت. بهای معاملات نفت برنت از ۷۱ دلار و ۵۷ سنت در هر بشکه در ۲۸ ژوئن، به ۹۷ دلار و ۶۹ سنت در ۲۸ سپتامبر رسید که افزایش ۳۶.۵ درصدی را نشان میدهد.

کاهش واردات نفت به آسیا در سپتامبر، ممکن است تنها آغاز واکنش تقاضا به افزایش قیمت نفت باشد زیرا محمولههایی که ماه میلادی گذشته وارد شدند، احتمالا در ژوئیه و درست پیش از شروع روند افزایشی اخیر قیمت نفت، خریداری شده بودند. احتمال دارد قیمتهای بالاتر نفت باعث واردات کمتر در سه ماهه چهارم امسال شود، به خصوص که با توجه به حاشیه سود قوی سوختهای پالایشی و قوی شدن ارزش دلار آمریکا، افزایش قیمت خردهفروشی سوختهایی مانند دیزل و بنزین، بیشتر از افزایش قیمت نفت خام بوده است.

عامل چین

چین، عامل تاثیرگذار بزرگ نامعلوم بر تقاضای آسیا برای نفت است. تصور میرود زمانی که قیمتها پایینتر بود، این کشور نفت زیادی ذخیره کرده است. طبق محاسبات که بر اساس دادههای رسمی بوده است، چین در اوت، حدود ۱.۳۲ میلیون بشکه در روز به ذخایر نفت تجاری یا استراتژیک اضافه کرد. چین در هشت ماه نخست سال میلادی جاری، حدود ۸۱۰ هزار بشکه در روز یا مجموعا حدود ۱۹۷ میلیون بشکه، به ذخایر اضافه کرد.

این کشور حجم نفت خام وارداتی یا برداشت شده از ذخایر استراتژیک و تجاری را فاش نمی کند، اما میتوان با کسر مقدار نفت خام فرآوری شده از کل نفت موجود از واردات و تولید داخلی، تخمین زد. طبق دادههای LSEG، چین در سپتامبر ۱۱.۵۳ میلیون بشکه در روز نفت وارد کرد که کمتر از ۱۲.۴۹ میلیون بشکه در روز اوت بود.

ذخایر بالای نفت انباشته شدن در سال ۲۰۲۳ تاکنون، به پالایشگاههای چین، این امکان را میدهد که واردات را کاهش داده و در عین حال، صادرات سوخت را افزایش دهند تا از حاشیه سود بالای محصولاتی نظیر دیزل سود ببرند. آنچه واضح است، این است که چین تلاش میکند تا واردات نفت ارزانتر از روسیه و ایران را به حداکثر برساند و در عین حال، مصرف نفت گرانتر از عربستان را به حداقل برساند.

روسیه، بزرگترین صادرکننده نفت به چین در سپتامبر بود و ۱.۸۱ میلیون بشکه در روز نفت عرضه کرد که بالاتر از صادرات ۱.۴۴ میلیون بشکه در روز نفت از سوی عربستان سعودی بود.

هند که دومین واردکننده بزرگ نفت در آسیا پس از چین است، با واردات ۱.۵۳ میلیون بشکه در روز در سپتامبر، در حال افزایش واردات نفت روسیه است. افزایش واردات از روسیه با وجود کاهش تخفیف فروش نفت این کشور به حدود چهار تا پنجم دلار در هر بشکه در مقایسه با پنج تا شش دلار در ماه قبل است.

بر اساس گزارش رویترز، سوال اصلی این است که افزایش اخیر قیمتها، چقدر روی تقاضای آسیا برای نفت در سه ماهه چهارم، تاثیر خواهد گذاشت. قیمتهای بالاتر سوخت احتمالا به رشد تورم دامن میزند و بانکهای مرکزی ممکن است افزایش نرخهای بهره را دوباره آغاز کرده یا هرگونه کاهش را به تاخیر بیاندازند و این موضوع احتمالا به اعتماد مصرفکننده و قدرت خریدش ضربه میزند.