اثرات آزادسازی ۶ میلیارد دلار بر بازار ارز / شرط کاهش نرخ ارز

مسعود دانشمند، با بیان اینکه با توجه به تزار ارزی مثبت و در صورت حل مشکل نقدینگی میتوان شرایط کاهش نرخ ارز را فراهم کرد، درباره اثرات آزادسازی شش میلیارد دلار بر بازار ارز و لزوم پیگیری سایر منابع ارزی بلوکه شده ایران در دیگر کشورها، اظهار کرد: در گام نخست باید مشخص کنیم که منشاء پولهای خارجی کجاست، چراکه این منابع ارزی به عنوان جایزه به دست ما نرسیده است. در واقع این منابع ارزی، حاصل صادرات ما بوده که پول آن نزد کشورهای مختلف مانده و به دلیل تحریمهای بینالمللی نتوانستهایم پول را به نظام بانکی برگردانیم. حال باید با این مقدمه به تاثیر منابع ارزی آزاد شده در بازار و چگونگی هزینهکرد آن پرداخت.

منابع ارزی آزاد شده، درآمد جدید نیست

وی با اشاره به اینکه منابع ارزی آزاد شده، پولی نیست که از محل «درآمد» به منابع در اختیار اضافه شده باشد، گفت: زمانی که کالایی صادر شده، طبیعتا پول آن به دلیل تحریمها و محدودیتهای بینالمللی به حساب بانک مرکزی واریز نشده، اما بانک مرکزی در همان زمان معادل ریالی آن را به دولت پرداخت کرده است. در نتیجه دریافت منابع ارزی آزاد شده به معنای این نیست که پولی به یکباره به دست ما رسیده و خارج از حساب و کتاب و بودجه کشور بوده؛ در واقع این پولی که هم اکنون دریافت شده باید سر جای قبلی خود قرار گیرد.

این فعال اقتصادی با اشاره به دو مقوله درآمد و نقدینگی ادامه داد: منابع ارزی آزاد شده، «درآمد جدید» محسوب نمیشود و فقط میتواند به صورت نقدینگی به کشور کمک کند. یعنی آن زمان که کالایی صادر شده، پول در سیستم محاسبه شده، اما اکنون بهصورت نقدینگی و فیزیکی وارد سیستم شده است. به هر حال این پول میتواند در کنار بودجه موجود، دست دولت را باز کند تا بتواند بهتر و راحتتر به تخصیص ارز واردات کالاهای اساسی و همچنین تخصیص ارز در بخش صنایع و تولید بپردازد.

وی به تاثیر سفرهای اخیر رئیس کل بانک مرکزی به کشورهای منطقه و گشایشهای ارزی جدید اشاره کرد و گفت: به نتیجه رسیدن این روند میتواند باعث رشد و پویایی صنعت و تولید و به تبع آن رشد اقتصادی شود. ضمن اینکه رشد اقتصادی هم به ایجاد اشتغال و کاهش نرخ بیکاری میانجامد و در نهایت به هدف بزرگتر یعنی توسعه میرسد. در نتیجه هر چقدر بتوانیم اموال کشورمان که در خارج از کشور و در اختیار دیگران است را در اختیار خود بیاوریم و روی این منابع ارزی آزاد شده برنامه ریزی داشته باشیم، می توانیم به گردش چرخ اقتصاد کشور کمک کنیم.

دانشمند، تغییر سیاست خارجی دولت و تعامل با کشورهای همسایه مثل عربستان را مثبت ارزیابی کرد و گفت: به طور کلی هر چقدر با دنیا تعامل داشته باشیم به سود ماست و این بحث را باید فارغ از مسائل سیاسی، بلکه از منظر اقتصادی نگاه کرد. تعامل و تقویت مبادلات تجاری با کشورهای مختلف به سود اقتصاد ملی است و میتواند داد و ستدهای مالی بین المللی را در یک بستر منطقی و امن میسر کند.

شرط کاهش نرخ ارز

عضو اتاق بازرگانی ایران در خصوص احتمال کاهش قیمت دلار و رسیدن آن به کانالهای پایینتر گفت: میتوان به این مساله امیدوار بود؛ در واقع همه چیز به سیاستهای بانک مرکزی بستگی دارد، چرا که با توجه به کارنامه ارزی و تراز مثبت کنونی، اگر بتوانیم ارتباطات با دنیا را بهبود دهیم، امکان برنامه ریزی برای بانک مرکزی نیز مهیا میشود تا قیمت ارز را کاهش دهد. البته باید به این نکته توجه داشت که کاهش قیمت به صادرات ضربه نزند که این مشکل را هم میتوان با طبقه بندی کالاهای صادراتی بر مبنای تعرفه، حل و فصل کرد.

دانشمند اضافه کرد: در واقع دولت و بانک مرکزی باید اینطور مدیریت کنند که اگر قیمت دلار را پایین بیاورند ممکن است به صادرات صدمه بزند و از سوی دیگر اگر قیمت دلار بالا برود، زندگی و معیشت مردم سخت میشود. در نتیجه دلار باید با همان سیاستهای تثبیت، مدیریت و کنترل شده و تعادل لازم توسط دولت از طریق راهکارهای مختلف برقرار شود.

وی در پایان اخبار برخی رسانههای داخلی و خارجی درباره سیاست ارزی بانک مرکزی را جوسازی توصیف کرد و گفت: بسیاری از منتقدان، فقط نصف ماجرا را میبینند و اطلاع کافی از مسائل و امور ندارند.