اهمیت کریدور شمال - جنوب برای ایران؛ رایزنی ایران وارمنستان

تکمیل کریدور شمال - جنوب علاوه بر توسعه ترانزیت ملی و بینالمللی در کشور و استفاده از ظرفیتهای سرزمینی، یک منبع درآمد پایدار و مطمئن برای ایران در دنیای امروز به محسوب میشود. راهگذر شمال به جنوب که راه گذر راهبردی و مهمی برای کشورهای در مسیر این کریدور یعنی کشورهای روسیه، ایران، آذربایجان و هند و همچنین کشورهای حاشیه این راهگذر به شمار میرود میتواند در بهرهمندی کشورها از اثرات مثبت این کریدور نقش ایفا کند.

تکمیل این کریدور و بهرهمندی از آن در کنار درآمدهای مختلفی که در کشور وجود دارد میتواند درآمد خوبی از ترانزیت را نصیب ایران کند که این موضوع مدنظر تصمیمگیران و تصمیمسازان است. بنابراین به دلیل موقعیت استراتژیک جغرافیای کشور این فرصتها نباید از دست برود. سالهای سال است که راجع به تکمیل کریدورها صحبت میشود. در مقطعی نیز کارهایی انجام شده ولی به گفته مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی در این دولت، تکمیل زنجیره کریدوری یکی از اولویتهای اصلی ریاست جمهوری است و در عین حال، تکمیل کریدورهای شمال- جنوب کشور از مهمترین اولویتهای توسعه شبکه حمل و نقلی به شمار میرود.

البته نبود خط ریلی در مسیر رشت – آستارا یکی از حلقههای مفقوده کریدور شمال – جنوب محسوب میشود که دولت سیزدهم در تلاش برای راهاندازی آن در قراردادهایی با روسیه است. در عین حال که برای فعالسازی همه ظرفیتهای کریدور شمال – جنوب نیازمند تقویت شبکه حمل و نقل در دریای خزر، از طریق ایجاد ارتباط بیشتر با بنادر روسیه و سایر کشورهای این حوزه هستیم.

برخی از همسایگان مانند قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان و افغانستان به نحوی محصور در خشکی هستند و برای رسیدن به دریا باید از طریق ایران کالاهای خود را حمل کنند. بهرهمندی ایران از کریدورها ازجمله کریدور شمال-جنوب از این منظر، بسیار حائز اهمیت است.

این کریدور، میتواند دیپلماسی سیاسی اقتصادی ایران در قفقاز را بیش از پیش فعال و نقشآفرین کند. تکمیل کریدور شمال-جنوب علاوه بر توسعه ترانزیت بینالمللی و استفاده از ظرفیتهای سرزمینی، یک منبع درآمد پایدار برای ایران است. پیشبینی میشود با عملیاتیشدن این کریدور، ایران سالانه حدود ۲۰ میلیارد دلار درآمد از این مسیر ترانزیتی کسب کند که میتواند تا حدی وابستگی کشور به درآمدهای نفتی را کاهش دهد.

ظرفیت ترانزیت کریدور شمال - جنوب، ۳۰ میلیون تن در سال است اما در حال حاضر ایران از دو میلیون تن این ظرفیت بهره میبرد. در این صورت ایران نیاز به خامفروشی نخواهد داشت و از سوی دیگر توان صادراتش افزایش مییابد. از این کریدور سالانه حدود ۲۵۰ میلیارد دلار محصولات هندی و چینی و آسیای شرقی به مقصد اروپا ترانزیت خواهد شد.

مذاکرات ایران و ارمنستان تسهیل تردد در کریدور شمال- جنوب
در ادامه سفر مهرداد بذرپاش امروز به ترکمنستان مذاکراتی با این کشور در خصوص حضور شرکتهای ایرانی و تسهیل تردد در کریدور شمال- جنوب انجام شد و وی گفت: به منظور تسهیل و افزایش تردد بین دو کشور پیشنهاد میشود تعرفه ورود و خروج بین دو طرف حذف شود. برگزاری نشست سهجانبه بین ایران، گرجستان و ارمنستان به منظور تسهیل تردد در کریدور شمال- جنوب پیشنهاد میشود و ایران آمادگی برگزاری این نشست را دارد و از پیشنهاد احداث پل دوم بر روی ارس در مرز نوردوز برای افزایش ترددها بین ایران و ارمنستان استقبال میکنیم.

بذرپاش با اشاره به پیشینه تاریخی ارمنستان و اهمیت برقراری صلح، بیانداشت: ترانزیت و تسهیل ترانزیت در راستای راههای مواصلاتی شمال و جنوب در کریدور شمال - جنوب و حمل و نقل ترکیبی برای دو کشور حائز اهمیت است و کشورهای حوزه قفقاز نیز برای ایجاد و تقویت این کریدور موافق هستند.

وزیر راه و شهرسازی توضیح داد: یک برنامه جامع حمل و نقل میتواند کمککننده این طرح باشد که با تحقق آن آرزوی دیرینه منطقه محقق میشود و برای امر ترانزیت مؤثر است.

بذرپاش تاکید کرد: موضوع خدمات مهندسی شرکتهای ایرانی از محورهای بسیار مهم است و شرکتهای ایرانی توانایی خوبی برای پلسازی، تونلسازی و ساخت سایر زیرساختها دارند. در ایران هم اکنون پروژههای عظیمی در حوزه راهسازی، تونل سازی و راه آهن توسط شرکتهای ایرانی در حال اجرا است که این شرکتها با توان مهندسی خود آمادگی حضور در پروژههای ارمنستان را دارند.

بذرپاش گفت: جمهوری ارمنستان فرصت بینظیری در کریدور شمال-جنوب دارد که کمککننده به این کشور است و از ایروان به سمت شمال مسیر خوبی وجود دارد، اما به سمت جنوب هرچه سریعتر مسیر باید روانتر شود که احداث و بهسازی ۶۰ کیلومتر جاده از مرز ایران به جمهوری ارمنستان ضروری است.