چند و چون شناسه‌دار شدن محصولات کشاورزی/ امکان رصد تمام اطلاعات محصول قبل از خرید

قاسم پیشهور جزئیات طرح شناسنامهدار شدن محصولات کشاورزی را تشریح کرد و گفت: یکی از دغدغههای کشاورزان و بازارهای هدف نبود آمار دقیق قابل اتکا بود تا بتوانیم بر اساس آن برنامهریزی داشته باشیم. وظیفهای که وزارت جهادکشاورزی بر اساس قانون بر عهده اتاق اصناف کشاورزی گذاشته شناسنامهدار کردن محصولات کشاورزی است که فعلا در فاز یک برای محصولات باغی در نظر گرفته شده و در فازهای دیگر نیز در محصولات دیگر ورود خواهیم کرد.

وی ادامه داد: در این طرح هر کشاورزی که محصول تولید میکند قبل از تولید باید شناسنامه بگیرد که این فرآیند میتواند از طریق ثبتنام به وسیله گوشی همراه در اتاق اصناف کشاورزی باشد. این یعنی کشاورز اطلاعات اولیه خود را وارد سامانه میکند، کارشناسان اتاق اصناف هر شهرستان آن را بررسی میکنند، کارشناسان اطلاعات زمین را برداشت میکنند، در سامانه بارگذاری میکنند و به وسیله ماهواره نیز اطلاعات لازم برداشت میشود و پس از تطبیق، پروانه محصول کشاورزی قبل از کاشت برای آن صادر میشود. چون اعتبار پروانه یکساله است بعد از کاشت باید هر سال توسط کارشناس رصد شود.

رئیس اتاق اصناف کشاورزی که در یک برنامه تلویزیونی صحبت میکرد در پاسخ به اینکه اگر برخی کشاورزان اقدام به ثبت اطلاعات خود و دریافت پروانه نکنند آیا امکان تولید وجود ندارد؟ گفت: دولت در قانون اعلام کرده است که خدمات به کشاورزانی داده میشود که دارای این پروانه باشد.

به گفته وی محصولی که از این فرآیند بیرون میآید دارای کد شناسه محصول بوده و در بازار نیز قابل رصد و پیگیری است؛ به طوری که هر مصرفکننده به راحتی میتواند با این کد به وسیله گوشی همراه خود تمام اطلاعات محصول اعم از محل تولید، ابعاد زمین، سم و کود و بذر را به دست بیاورد.

پیشه ور اضافه کرد: به وسیله این طرح میزان تولید محصولات کشاورزی استحصال میشود و این اطلاعات در دسترس تصمیمگیران دولت قرار میگیرد تا بتوانند تنظیم بازار را نیز به راحتی انجام دهند.

وی در ادامه گفت: استانهای فارس، اصفهان و مازندران بیشترین میزان پیشرفت را در طرح داشتند. طرح تازه آغاز شده و همه دستگاهها باید پای کار بیایند.

همه عملیات کشاورزی باید قابل رصد باشد

در ادامه محمد مهدی برومندی - معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی - در پاسخ به اینکه چه سازوکاری برای اجرای طرح پیشبینی شده است؟ گفت: سلامت غذا یکی از دغدغههای مهم مصرفکنندگان است، بنابراین هم در اسناد بالادستی به ویژه سیاستهای ابلاغی رهبر معظم انقلاب در بخش سلامت، در برنامه ششم توسعه، در قانون افزایش بهرهوری کشاورزی و همینطور اخیرا در برنامه هفتم توسعه تکلیف شده است که نسبت به شناسهدار کردن و شناسنامه دار کردن تولید از مبدا تا سفره اقدام کنیم و ما نیز آن را آغاز کردیم.

وی ادامه داد: تاکنون ۵۲ هزار و ۱۸۰ بهرهبردار در سامانه باغات کشور (سبک) ثبتنام کردهاند که سطحی بالغ بر ۱۹۰ هزار هکتار از باغات کشور را شامل میشود. از حدود ۱۵۲ هزار هکتار آن بازدید شده که متعلق به ۴۸ هزار و ۲۸۲ نفر از بهرهبرداران است.

معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه سه میلیون هکتار باغ در کشور داریم، گفت: باید همه این باغات شناسنامهدار شوند. در مورد گلخانهها از یکسال و نیم پیش کار آغاز شد و بیش از ۳۰۰۰ گلخانه خوب کشور دارای شناسه است و محصولاتشان قابل رهگیری است.

وی عنوان کرد: باید از بسترهای تولید صیانت کنیم و از مبدا تا بازار همه عملیات کشاورزی قابل رصد باشد.

برومندی در پاسخ به این سوال که آیا برخی از زمینهای کشاورزی که سند ندارند در این طرح مشکلدار خواهند شد؟ گفت: مشکلی ایجاد نخواهد شد. برای همه بسترهای تولید شناسه صادر میشود. البته باید همه قوانین و مقررات ثبت اسناد رعایت شود، اما در شناسنامهای که صادر میشود محل دقیق باغ و مزرعه، گونههای کشت شده، منابع آبی، سیستمهای آبیاری، مقابله با آفات و بیماریها و... ثبت میشود و قابل رهگیری است.

وی تصریح کرد: بهرهبرداران این اطلاعات در ابتدا خود کشاورزان هستند، اما دغدغه مصرف کنندگان نیز در این طرح برطرف خواهد شد.

معاون وزیر جهادکشاورزی افزود: علاوه بر تولید نیاز داخل، صادرات محصولات کشاورزی نیز داریم که میزان آن سالانه ۸ میلیون تن به ۲۰۰ نقطه دنیا است.

وی در بخش دیگری از صحبتهایش بر اهمیت سلامت غذایی تاکید کرد و گفت: متوسط مصرف سم برای مقابله با آفات و بیماریها و علفهای هرز در دنیا در هر هکتار ۱۷۰۰ گرم است، اما در کشور ما این عدد ۴۰۰ گرم است؛ یعنی یک چهارم مصرف جهانی. به لحاظ مصرف کود هم کم مصرفی داریم.

شناسنامهدار شدن همه محصولات در طول برنامه هفتم توسعه

برومندی در ادامه گفت: بر اساس لایحه دولت باید در طول برنامه هفتم توسعه همه محصولات را شناسنامه دار کنیم و تولید قابل رصد باشد. یعنی یک شهروند در داخل کشور اگر محصولی را خریداری میکند بداند این محصول در کجا تولید شده و مراحل تولید آن چگونه خواهد بود.

وی همچنین افزود: در حال حاضر کیوی در گیلان و مازندران، مرکبات و محصولات گلخانهای با شناسه تولید و گواهی سلامت صادر میشود.

در ادامه خاکزاد - مدیر فناوری اطلاعات اتاق اصناف کشاورزی - گفت: بستر ساماندهی و ثبت اطلاعات در سامانه باغات کشور (سبک) انجام میشود. کشاورزان میتوانند به آدرس (sabak.org) وارد شوند و اطلاعات و درخواست خود را ثبت کنند.