سهم ۹۰ درصدی تجارت روسیه و چین با ارز ملی

کنار گذاشتن تدریجی معامله با دلار بارزترین ویژگی همکاریهای اقتصادی و تجاری روسیه و چین در یک سال گذشته بود و دو کشور گامهای ملموسی در جهت نزدیکتر کردن دو کشور به آنچه میتوان آن را «اتحاد مالی» نامید، دست یافت.

به گفته میخائیل میشوستین، نخست وزیر روسیه، چین و روسیه در سال ۲۰۲۳ بیش از ۹۰ درصد تجارت را به یوان و روبل انجام دادند که به گفته وی، حذف تقریباً کامل دلار در روابط اقتصادی دو کشور را توضیح میدهد.

روند کاهش وابستگی روسیه به دلار به عنوان "پادشاه ارزها" پس از بحران ۲۰۰۸ آغاز شد، زمانی که سیستم مالی تک قطبی ضعفهایی را نشان داد و به تجارت، تولید و اشتغال آسیب وارد کرد.

با تشدید تحریمهای غرب علیه مسکو، مسکو روند لغو «دلارسازی» را در چارچوب پیوند دولت بین قدرت مالی و قدرت ژئوپلیتیکی آغاز کرد. این رویکرد بر این اساس است که تلاش برای توسعه، تقویت ارتش، توسعه فناوری و حفظ نیروی کار مولد نیازمند یک پایگاه اقتصادی محکم است.

روبل در سال ۲۰۲۳ رکورد کاهشی را ثبت کرد که بالاترین میزان در ۹ سال گذشته بود.

دلار ۳۰ درصد افزایش یافت و کارشناسان آن را یکی از نتایج منفی خروج سرمایه از کشور، پویایی منفی صادرات نفت در ابتدای سال و رشد واردات دانستند.

در مواجهه با این واقعیت، گفتگوهای جدی بین چین و روسیه برای ادغام سیستمهای مالی آنها انجام شده است و مسکو به پکن اطمینان میدهد که آماده استفاده از یوان در ذخایر ارزی خود برای تسریع روند است.

دادههای رسمی روسیه نشان میدهد که یک تغییر کیفی در مبادلات تجاری بین دو کشور همراه با مبادله ارزهای ملی است. حجم تجارت دوجانبه بین دو کشور به ۲۱۸ میلیارد دلار افزایش یافته است.

بر اساس نتایج ۹ ماهه اول سال ۲۰۲۳، حجم کل تجارت بین روسیه و چین نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۹.۵ درصد افزایش یافته است.

تنها در سپتامبر گذشته، حجم مبادلات تجاری دو کشور حدود ۲۱.۲ میلیارد دلار و تجارت درون منطقهای همچنان در حال افزایش بود و در نوامبر گذشته به ۲۱.۵ میلیارد دلار رسید.

آغاز پایان هژمونی مالی آمریکاست

از ابتدای سال ۲۰۲۳، چین کالاهایی به ارزش ۸۱.۴ میلیارد دلار به روسیه صادر کرده است که نسبت به سال ۲۰۲۲ افزایش ۵۶.۹ درصدی را نشان میدهد. در مورد روسیه، این کشور حدود ۹۵ میلیارد دلار به چین صادر کرده است که افزایش سالانه ۱۲.۷ درصدی را نشان میدهد.

این امر به موازات طرح انتقال پرداختهای نفت و گاز روسیه صورت میگیرد که به گفته مقامات روسی تا زمانی که کشورهای اروپایی معتقد باشند که نمیتوانند بدون تحمل مشکلات مالی غیرقابل قبول، وابستگی خود به مسکو را کاهش دهند، به کار خود ادامه خواهد داد.

به گفته ناظران روسی، این نشان میدهد که تلاش مسکو و پکن برای تضعیف سلطه جهانی دلار آمریکا، حداقل، در مبادلات تجاری بین آنها وجود دارد.

ویکتور لاشون، اقتصاددان بر این باور است که این تحول نوید دهنده آغاز پایان هژمونی مالی آمریکاست، علیرغم اینکه دلار توانست به طور کلی به لطف هزینههای مصرف کننده و سرمایه گذاری تجاری، جایگاه خود را دوباره به دست آورد، تا با پیامدهای اقتصادی ناشی ازهمه گیری کرونا، همچنین کمبود مواد غذایی که با جنگ روسیه و اوکراین تشدید شد، مقابله کند.