تاثیر سیاست‌های بانک مرکزی در تراز تجاری منفی

عباس جبالبارزی، نایب رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی ایران سه عامل را  در کاهش ترازی تجارت ایران در سال 1402 تاثیرگذار دانست و توضیح داد: نخستین عامل این است که بانک مرکزی صادرکنندگان را مجبور میکند ارز خود را در سامانه نیما و با نرخی پایینتر از نرخ ارز در بازار آزاد عرضه کنند، این در حالی است که صادرکنندگان مجبور هستند مواد اولیه تولید را با نرخ ارز در بازار آزاد تامین کنند و این رویه توجیه اقتصادی صادرات را در کشور از بین میبرد.

وی افزود: این موضوع نشان میدهد مسئولانی که چنین تصیماتی برای صادرکنندگان کشور میگیرند خود تاکنون کار اقتصادی نکردهاند و تا زمانی که این سیاست را ادامه دهند همین رویه در تجارت کشور برقرار خواهد بود.

جبالبارزی ادامه داد: دومین عاملی که به کاهش تراز تجاری ایران در سال 1402 انجامید این بود که هر چند این سال با عنوان رشد تولید نامگذاری شده بود، اما بانک مرکزی با سیاست انقباضی که پیش گرفت، تسهیلات موردنیاز تولید را متناسب با نرخ ارز افزایش نداد، این در حالیست که نرخ تورم در سال 1402 رسما بیش از 40 درصد نسبت به سال 1401 افزایش داشت و اگر بنگاهی در سال 1401، 10 میلیارد تومان سرمایه در گردش در اختیار داشت در سال 1402 سرمایه در گردش آن باید به 14 میلیارد تومان میرسید اما بانکها با این توجیه که سیاست بانک مرکزی انقباضی است و میخواهد تورم را کنترل کند از افزایش تسهیلات بنگاههای تولیدی امتناع کردند.

نایب رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی ایران خاطرنشان کرد: علاوه بر اینها تامین مواد اولیه موردنیاز تولید به دلیل طولانی بودن فرآیند تخصیص ارز به واردات این مواد به افت تولید انجامید، این فرآیند گاه تا شش ماه طول میکشد.

وی در نهایت تصریح کرد: در صورتی که دولت همین سیاست را برای سال 1403 نیز پیش بگیرد وضعیت تجارت ایران بهتر از آنچه در سال 1402 بود نخواهد شد.