۷ روز آمریکایی آقای رئیس کل/ سیف به ایران بازگشت

ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی به همراه معاونان ارزی و اقتصادی خود 15 مهرماه ایران را به مقصد آمریکا و به منظور شرکت در اجلاس پاییزه صندوق بین المللی پول و بانک جهانی ترک کرد.

نشست مشترک صندوق بین المللی پول (IMF) و گروه بانک جهانی (World Bank Group) همه ساله در دو نوبت با حضور تمامی روسای کل بانک های مرکزی و وزرای اقتصادی و دارایی کشورهای عضو برگزار میشود.

اجلاس بهاره در اواخر فروردین ماه و اجلاس پائیزه (سالانه) به طور معمول اواسط مهرماه در واشنگتن برگزار و هر سه سال یک بار نیز یکی از کشورهای عضو به عنوان میزبان اجلاس سالانه تعیین میشود. در اجلاس پاییزه امسال نیز که طی روزهای 19 تا 21 مهرماه برگزار شد، رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و هیات همراه به منظور شرکت در اجلاس یاد شده عازم واشنگتن شدند.

از مهمترین نشستهای این اجلاس، می توان به میزگردهای اقتصادی با حضور مقامات ارشد صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی، نشست وزرا و روسای کل گروه 24، نشست معاونین گروه 24، اجلاس کمیته پولی و مالی بینالمللی (IMFC) و کمیته توسعه (DC) اشاره نمود.

اجلاس سالانه صندوق بین المللی پول و بانک جهانی این فرصت را برای مقامات بانکی و اقتصادی کشورها فراهم میآورد تا در راستای افزایش ارتباط و همکاریهای بانکی و اقتصادی فیمابین ، ملاقات هایی میان روسای کل و سایر اعضای هیات های اعزامی از کشورهای مختلف صورت گیرد.

تیم اعزامی از ایران نیز در این اجلاس جلسات مختلفی با مسئولان و مقامات همتای خود در سایر کشورها داشتند که در همین دیدارها به گسترش همکاری های بانکی، اقتصادی و منطقهای تأکید کردند.

لازم به ذکر است که بعد از 7 روز حضور در واشنگتین و دیدار با مقامات بانکی و البته ایرانیان مقیم آمریکا ولی الله سیف و تیم همراه از بانک مرکزی سه شنبه 23 مهرماه به کار خود پایان دادند و بامداد چهارشنبه 24 مهرماه وارد ایران شدند.

در این گزارش سفر 7 روزه رئیس کل بانک مرکزی را از نگاه خبری مرور خواهد کرد. در ادامه متن کامل مذاکرات بانکی و بینالمللی سیف رئیس کل بانک مرکزی را بخوانید؛

* تأکید رئیس کل بانک مرکزی به گسترش تعامل ایران با بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول

براساس اولین اخبار ارسالی از واشنگتن، ولی الله سیف در اجلاس روسای کل بانک های مرکزی گروه 24 و کامیاب معاون ارزی بانک در اجلاس معاونین گروه 24 شرکت نمودند.

رئیس کل بانک مرکزی و هیئت همراه، همچنین با مسئولین بخش های مختلف صندوق بین المللی پول ملاقات هایی داشته و تعاملات صندوق بین المللی پول و کشورمان را مورد بحث قرار دادند.

سیف در ملاقات با معاون اجرایی صندوق بین المللی پول و همچنین مسئولین بخش خاورمیانه و گروه میز ایران با اشاره به شرایط خاص کشور به لحاظ بین المللی و همچنین وضعیت اقتصاد داخلی کشور، بر لزوم بکارگیری سیاست های مناسب جهت رفع مشکلات تاکید کرد.

در این دیدار، رییس کل بانک مرکزی اولویت کشور را بهبود تولید و اشتغال اعلام نمود و حجم قابل توجه ذخایر ارزی کشور علیرغم محدودیت های موجود را از نکات مثبت شرایط کنونی برشمرد و ضمن تاکید بر اولویت های بانک مرکزی جهت برقراری نظام ارزی شناور مدیریت شده و ایجاد ثبات نسبی در بازار ارز ؛ سیاست اصلی بانک مرکزی را بازگشت به شرایط مطلوب اعلام کرد.

رییس شورای پول و اعتبار ضمن اشاره به لزوم استقلال بانک مرکزی، توافق و هماهنگی همه جانبه موجود در دولت و به ویژه نظرات مثبت رئیس جمهور در این رابطه را از سیاست های مثبت آتی برشمرد. مسئولین صندوق بین المللی پول نیز با تائید وجود عدم توازن در بخش های مختلف اقتصادی، تغییر در سیاست های موجود را ضروری دانستند و در این رابطه آمادگی خود را جهت ارائه کمک های فنی با استفاده از تجربه سایر کشورها اعلام نمودند.

در جلسه دیگری با حضور اقتصاددانان ایرانی شاغل در صندوق بین المللی پول و بانک جهانی، رئیس کل بانک مرکزی به تشریح سیاست های بانکی بانک مرکزی پرداخت و از آنان دعوت نمود تا با ارائه تجربیات خود در حل مشکلات کشور سهیم باشند. رئیس کل بانک مرکزی و هیئت همراه، همچنین ضمن ملاقات با تعدادی از روسای کل بانک های مرکزی، در خصوص مسائل مورد علاقه طرفین به تبادل نظر پرداخت و بر راهکارهای موجود جهت گسترش روابط تجاری و بانکی تاکید نمود.

سیف در روز شنبه 12 اکتبر (20 مهر) در جلسه گروه پولی و مالی (IMFC) شرکت نمود. در این جلسه گزارش وضعیت اقتصادی جهان مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به وضعیت اقتصادی کشورها به تفکیک کشورهای توسعه یافته، بازارهای نوظهور و کشورهای با درآمد پایین، سیاست های مورد نیاز جهت بهبود وضعیت اقتصادی هر یک را ارائه دادند. در عین حال با توجه به ارتباط تنگاتنگ اقتصاد کشورها، ضمن تاکید بر هماهنگی سیاست گذاری ها ؛ نقش مدیریتی صندوق و حمایت مالی آن سازمان را با اهمیت اعلام نمود.

رئیس کل بانک مرکزی در جلسه مشترک روسای کل بانک های مرکزی و وزرای اقتصادی کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا با مدیر عامل صندوق بین المللی پول شرکت کرد.

در این نشست، سیف طی سخنانی ضمن تشکر از اقدامات صندوق بین المللی پول در سطح کشورهای منطقه، به وضعیت اقتصادی کشورهای عضو که متاثر از بحران مالی جهان می باشد، اشاره و انتظارات خود را در خصوص ارائه کمک های آن نهاد جهت بهبود وضعیت اقتصادی کشورهای منطقه ابراز نمود.

سیف در ادامه، ضمن تشریح شرایط جدید کشور و برنامهریزیهای صورت گرفته به منظور اتخاذ سیاستهای اقتصادی مناسب در ابعاد مختلف جهت بهبود وضعیت اقتصاد، از مدیر عامل صندوق بین المللی پول خواست تا همانند گذشته، همکاری های لازم به منظور استفاده از تجارب بین المللی کارشناسان آن سازمان به عمل آید.

در این نشست همچنین اجرای تحسین آمیز طرح هدفمندی یارانه ها - که در انتشارات آن نهاد نیز مورد اشاره قرار گرفته است- مورد توجه قرار گرفت.

* سیف در گفتوگو با بلومبرگ: بازگشت رشد به اقتصاد ایران در سال جاری/ مهار تورم اولویت اصلی بانک مرکزی است

ولی الله سیف در حاشیه سفر به آمریکا به منظور شرکت در اجلاس صندوق بین المللی پول و بانک جهانی گفتوگویی با بلومبرگ انجام داد و اعلام کرد: کابینه روحانی با جدایی سیاست های پولی و مالی موافقت کرده است و استقلال بیشتری به بانک مرکزی داده است. این مسئله امکان تمرکز بر کنترل نقدینگی و کاهش تورم را به ما می دهد.

رئیس کل بانک مرکزی ایران با انتقاد از سیاست های دولت گذشته ایران گفت: در دولت سابق اختصاص اعتبار به بسیاری از بخش ها بر پایه کارشناسی قرار نداشت. پروژه ای برای خانه دار کردن افراد فقیر به اجرا گذاشته شد و منابع زیادی به آن اختصاص داده شد به طوری که 40 درصد حجم نقدینگی مربوط به این پروژه می شود.

سیف در ادامه گفت ریال ایران طی 12 ماهه قبل از پیروزی روحانی در انتخابات ماه ژوئن بیش از نصف ارزش خود را از دست داد و از آن زمان تاکنون توانسته است 20 درصد ارزش خود را بازیابد. بازار ارز ایران در حال حاضر وضعیت نسبتا با ثباتی دارد.

وی با بیان اینکه اولویت اصلی بانک مرکزی کاهش تورم و نقدینگی است هرچند اقتصاد از رکود رنج می برد، تاکید کرد: «ایران با رکود تورمی مواجه است و سیاست های انبساطی به رشد اقتصادی کمک نمی کند».

رئیس کل بانک مرکزی ایران افزود: بانک مرکزی با هدف کاهش اثر سیاست های پولی انقباضی بر دورنمای رشد اقتصادی در نظر دارد منابع مالی را به فعالیت های تولیدی اختصاص دهد و وضعیت فضای اقتصادی را بهبود ببخشد.

وی در مورد پیش بینی خود از وضعیت اقتصادی ایران در آینده گفت: بانک مرکزی پیش بینی می کند رشد اقتصادی ایران در سال جاری ایرانی پایین باشد و این در حالی است که در سال قبل رشد منفی 5.4 درصدی داشته است. رشد اقتصادی ایران برای سال 93 نیز ممکن است به 3 درصد برسد.

* خبرهای داغ رئیس کل بانک مرکزی در بین ایرانیهای مقیم آمریکا

ولیالله سیف رئیس کل بانک مرکزی در حاشیه اجلاس پاییزه بانک جهانی و صندوق بین المللی پول با حضور در دفتر حافظ منافع جمهوری اسلامی ایران (سفارت پاکستان) در جمع ایرانیهای مقیم آمریکا (ساکن واشنگتن) به ایراد سخنانی درباره برنامههای بانک مرکزی ایران و تشریح آخرین آمارهای اقتصادی پرداخت و در خاتمه نیز به برخی از سؤالات حضار پاسخ داد.

در این گزارش بخشهایی از گفتوگوی سیف با ایرانیان مقیم آمریکا مورد اشاره قرار می گیرد. برای مشاهده متن کامل این گفتوگو (اینجا) کلیک کنید.

* تورم تا پایان سال 36 درصد میشود/ رشد اقتصادی پایان 91 منفی 5.8 درصد شد

وی ضمن اشاره به تورم 40 درصدی در پایان شهریور ماه و تورم 30.5 درصدی پایان سال 91 تصریح کرد: اما پیش بینی میشود که تا آخر سال با توجه به برنامهریزیهای صورت گرفته و انضباطی که در رابطه با کنترل نقدینگی حاکم شده متوسط تورم به حدود 36 درصد برسد، بر همین اساس روند نزولی را ماه به ماه طی خواهد کرد.

رئیس کل بانک مرکزی کنترل رشد نقدینگی را از برنامههای اجراشده بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم برشمرد و اضافه کرد: الآن حجم نقدینگی 500 هزار میلیارد تومان است که این رقم خیلی بالاست؛ رشد نقدینگی در 6ماهه اول سال 91 حدود 15.8 درصد و در 6ماهه اول سال 92 این رقم 7.8 درصد است ولی باید توجه داشت که با کنترل نقدینگی تورم کاهش پیدا خواهد کرد.

* پیشبینی بانک مرکزی از رشد اقتصادی پایان 92 و 93/ رشد اقتصادی مثبت 3 درصد میشود

سیف از رشد اقتصادی منفی 5.8 درصدی در پایان سال 91 خبر داد و گفت: اما بهدلیل دقت نظر در کنترل نقدینگی و برنامههای افزایش تولید، این رشد منفی در ماههای آتی متوقف خواهد شد.

بهگفته این عضو کابینه دولت یازدهم، نرخ رشد اقتصادی براساس پیشبینی بانک مرکزی تا پایان سال 92 منفی 0.6 درصد خواهد شد ولی طبق پیشبینیهای انجامشده در پایان سال 93 در حد مثبت 3 درصد خواهد شد.

* نرخ ارز تا پایان سال 93 تکنرخی میشود/ فنر نرخ ارز بالاخره سال 91 باز شد

رئیس کل بانک مرکزی در ادامه به بیان برنامههای این بانک درباره وضعیت ارزی و نرخ ارز پرداخت و تصریح کرد: از اوایل دهه 80 نظام یکسان سازی نرخ ارز براساس شناور مدیریتشده مورد عمل قرار گرفت و بر همین اساس تا پایان سال 90 وضعیت متعادل بود اما بهدلیل عدم توجهی که باید نسبت به تعدیل نرخ ارز انجام میگرفت و همچنین با توجه به حجم بالای درآمدهای نفتی، دولت این امکان را پیدا کرد که با تزریق منابع ارزی نرخ ارز را در حد ثابتی نگه دارد.

سیف ضمن اشاره به اینکه نرخ ارز طی سالهای گذشته متناسب با افزایش تورم اضافه نشد، ادامه داد: در یکی از مواد قانون برنامه این اصل وجود داشت که هرساله نرخ ارز متناسب تفاضل تورم داخلی و خارجی تعدیل شود و افزایش پیدا کند اما بهخاطر همان وضعیت درآمدهای ارزی این کار انجام نشد. تراکم این فشار روی قیمت ارز باعث شد در سال 91 بهدلیل شرایط خاصی که پیش آمد این فنر باز شود و نرخ ارز از کنترل خارج شد و عدم تعادلی پیش آمد.

وی تصریح کرد: اما با تلاشهایی که انجام شد هماکنون 2 نرخ در بازار مورد مبادله قرار میگیرد که یکی نرخ رسمی 2477 تومان (مرکز مبادلات) و دیگری نرخ حدود 3000 تومان (بازار آزاد) است؛ خوشبختانه بعد از انتخابات ریاست جمهوری نرخ دلار به ثبات رسیده است.

سکاندار بانک مرکزی در دولت یازدهم همچنین با تأکید بر اینکه برنامه جدی بانک مرکزی نرخ یکسان ارز و استقرار نظام شناور ارزی است، اضافه کرد: پیشبینی میشود تا اواخر سال 93 متناسب با شرایطی که پیش میآید و با توجه به شرایط تحریم مجدداً سیاست یکسان نرخ ارز با استفاده از شناور مدیریتشده اجرایی شود.

* فاز دوم هدفمندی یارانهها حتماً سال 93 اجرا میشود

سیف در بخش دیگری از سخنان خود به بیان برنامههای دولت درباره قانون هدفمندی یارانهها اشاره و تصریح کرد: قانون هدفمندی یارانهها بسیار دقیق بود ولی در اجرا متأسفانه انحرافاتی رخ داد که باعث عدم نمایان شدن آثار این قانون در اقتصاد شد.

رئیس کل بانک مرکزی از برنامه دولت برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها در سال 93 خبر داد و گفت: قرار بود فاز دوم هدفمندی یارانهها در سال 92 انجام شود ولی به نظر میرسد این بخش از قانون به سال 93 موکول شود.

بهگفته وی، در حال حاضر افزایش قیمت حاملهای انرژی در مجلس مطرح بوده اما آنچه مسلم است اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها در سال آینده است؛ با برنامهریزیهای صورت گرفته این بخش از فاز دوم هدفمندی یارانهها به سال آینده موکول شده است.

* رفع تحریمها تدریجی خواهد بود/ در بهترین شرایط هم اثرات لغو تحریم با گذشت زمان مشخص میشود

رئیس کل بانک مرکزی در ادامه البته اشارهای هم به وضعیت تحریمهای اعمالشده علیه ایران داشت و اعلام کرد: مسلماً نوع اتفاقاتی که اخیراً درباره تحریمها رخ داده است این امید را ایجاد میکند که در آینده با توجه به افق مثبتی که ایجاد شده شرایط ما بهتر خواهد شد.

وی با بیان اینکه "برنامه ریزیها بهنحوی است که فکر نمیکنیم تحریمها بهسرعت میتواند از بین رود" تصریح کرد: طبیعتاً رفع تحریمها تدریجی خواهد شد. در بهترین شرایط هم باز زمان زیادی میبرد که لغو تحریم بتواند آثار خود را نشان دهد.

این عضو کابینه یازدهم ادامه داد: در مجموع جهتگیری بهسمتی است که ثبات مناسب و مورد نیاز برای رشد فعالیتهای اقتصادی در اقتصاد به وجود آید؛ رشد تولید و فعالیتهای اقتصادی نیازمند شرایطی است که امکان پیشبینی شرایط برای سرمایه گذار وجود داشته باشد.

رئیس کل بانک مرکزی با تأکید بر اینکه تحریم اثر خود را دارد، ادامه داد: برهمین اساس برنامه ریزیهایی که بانک مرکزی انجام میدهد با توجه به این واقعیت است که جریان درآمدهای نفتی محدود شده است بنابراین علاوه بر جریان ورودی منابع ارزی در کشور در استفاده منابع موجود نیز محدودیتهایی وجود دارد. البته باید توجه داشت تحولاتی که در تحریمها اتفاق میافتد در این زمینه تأثیرگذار است.

* مسکن مهر از جیب ضعفا ساخته شد/ 60 درصد نقدینگی از محل مسکن مهر است

سیف در ادامه گفتوگوی خود با ایرانیان مقیم آمریکا به طرح مسکن مهر اشاره و تصریح کرد: مسکن مهر یکی از طرحهایی است که در دوره گذشته اجرا شد؛ پایه پولی حجم نقدینگی 500 هزار میلیارد تومانی 100 هزار میلیارد تومان است که با ضریب فزاینده 5 برابر به این میزان رسیده است. 48 هزار میلیارد تومان از این 100 هزار میلیارد تومان دقیقاً متعلق به مسکن مهر است؛ یعنی این حجم نقدینگی میتوانست 60 درصد باشد.

وی ضمن تأکید بر "تصمیمات غیرکارشناسی موجب شده این آثار منفی در نقدینگی و تورم به وجود آید" ابراز امیدواری کرد: که در دولت تدبیر و امید با اتخاذ سیاستهای درست و بهینه وضعیت اقتصادی مطلوب شود و رشد نقدینگی و نرخ تورم بهبود یابد.

رئیس کل بانک مرکزی در همین ارتباط تأکید کرد: بهقول یکی از دوستان مسکن مهر از جیب ضعفا ساخته شد چراکه تورم حاصل از اجرای این طرح را مردم ضعیف تحمل میکردند.

* انتقاد سیف به اجرای طرح بنگاههای زودبازده/ بودجه 93 با نگاه واقعی به مجلس میرود

سیف یکی دیگر از طرحهای اجراشده در دولت قبل را هم مورد اشاره قرار داد و درباره طرح بنگاههای زودبازده اینطور گفت: "بخشی از توان اعطای تسهیلات نظام بانکی به طرح بنگاههای زودبازده اختصاص داده شد ولی نتایج مثبتی به بار نیاورد و در نهایت تعداد زیادی طرحهای نیمهتمام در نقاط مختلف کشور به وجود آورد؛ یکی از کارهای بانک مرکزی برنامه ریزی برای به سرانجام رساندن این طرحهاست".

وی البته درباره وضعیت نامطلوب اشتغال در کشور نیز توضیحاتی را داد و اعلام کرد: درصد عدم اشتغال در کشور 13 درصد برآورد شده که البته این میزان در سطوح مختلف متفاوت است ولی متوسط 3 الی 3.5 میلیون نفر را در بر میگیرد؛ ما حدود 5 میلیون نفر جوانان فارغ التحصیل آماده ورود به بازار کار داریم. باید بهسرعت به فکر ایجاد اشتغال برای این گروه باشیم.