بازار برنج؛ از چالش تخصیص تا افزایش قیمت داخلی

مجیدرضا خاکی، سخنگوی انجمن واردکنندگان برنج ایران گفت: تخصیص ارز محمولههای برنج که از ابتدای شهریور تا کنون به گمرکات کشور اظهار و ترخیص شده، همچنان در انتظار تأیید وزارت جهاد کشاورزی به عنوان نهاد متولی و سپس بانک مرکزی است.

وی افزود: وخامت این مساله زمانی دوچندان میشود که بدانیم قرارداد این محموله با فروشنده خارجی حداقل دو ماه پیشتر به امضا رسیده و این یعنی قراردادهای مربوط با گذشت نزدیک به ۱۰ ماه هنوز تسویه نشده است.

خاکی با بیان اینکه واردکنندگان رسالت خود را در قبال تنظیم بازار داخلی با عرضه مکفی ایفا کرده و برنج مربوط به این محمولهها را با نرخ مورد تأیید به فروش رساندهاند، ادامه داد: اکنون نه تنها وزارتخانه تخصصی و بانک مرکزی به وعدههای خود در تأیید، تخصیص و تأمین ارز عمل نکردهاند که حتی با وجود گذشت یک ماه از سال جدید، پایه ارزی برای واردات برنج در سال ۱۴۰۳ نیز رسماً مشخص نشده و در این شرایط، مواضع ضد و نقیض سیاست گذار نیز فضای بلاتکلیفی را به وجود آورده است.

وی گفت: آخرین اعلام نظر از سوی وزارت جهاد کشاورزی برای تخصیص ارز در بهمن سال گذشته است که کوتاژ برنج وارداتی تا شهریور ۱۴۰۲ را پوشش میداد. پس از آن اما مراجعات مکرر اعضا هیأت مدیره انجمن برای پیگیری تأیید تخصیص ارز محمولههای باقی مانده به جایی نرسید و این آمدورفتها، نتیجهای جز گفتار درمانی مسئولان با چاشنی خلف وعده در بر نداشت.

خاکی افزود: شنیدهها حاکی از آن است که حتی پیگیری مسؤولان ارشد وزارت جهاد کشاورزی از بانک مرکزی نیز در این خصوص، حاصل چندان مثبتی بههمراه نداشته است.

سخنگوی انجمن واردکنندگان برنج ایران با بیان اینکه هزینههای گزافی از محل دموراژ، دیرکرد بانک و صرافی یا دیرکرد تسویه حساب به واردکننده تحمیل میشود، تصریح کرد: علاوه بر این هزینهها، به دلیل اعتبار رو به اتمام بازرگانان ایرانی نزد تأمین کنندگان خارجی، احتمال قطع شراکت و بروز اخلال در روند تأمین برنج از محل واردات وجود دارد.

وی ادامه داد: توجه به این نکته نیز ضروری است که در این شرایط، برنج وارداتی به قوت غالب بیش از ۶ دهک کم برخوردار درآمدی جامعه تبدیل شده و بیم آنکه سفره قشر آسیب پذیر از این کالا نیز خالی شود، وجود دارد.

خاکی اظهار کرد: مساله حائز اهمیت اینکه، اختلال در جریان تأمین کالا با تأخیر چند ماهه خود را در بازار نشان میدهد و این عارضه ممکن است منجر به تکرار تجربه نه چندان دور سال ۱۴۰۱ و جهش قیمت برنج داخلی و سوداگری دلالان شود. اهمیت این مساله زمانی دو چندان میشود که بدانیم یکی از ایام پر مصرف این کالا یعنی ماه محرم نیز در پیش است. تولید داخلی تکافو نیاز بازار را نمیدهد.

سخنگوی انجمن واردکنندگان برنج ایران در پایان با اشاره به آمار واردات برنج گفت: مطابق آمار گمرک، ۱.۰۵۶ میلیون تن برنج سفید معادل ارزش حدود ۱.۲ میلیون دلار طی ۱۲ ماه سال ۱۴۰۲ از مبادی ورودی کشور ترخیص شده که نسبت به سال گذشته از کاهش ۳۸ درصدی در وزن و ۴۲ درصدی در ارزش حکایت دارد.