ریزش ادامه‌دار دلار / ۱۰ هزار تومان در ۱۰ روز

دلار دیروز در مرکز مبادله ارز و طلا در بخش اسکناس بدون تغییر ۴۴ هزار و ۳۵۹ تومان و در بخش حواله ۴۱ هزار و ۴۱۸ تومان کشف قیمت شد. همچنین یورو دیروز در صرافیها با نرخ توافقی به قیمت ۴۷ هزار و ۴۵۴ تومان معامله و اسکناس درهم امارات هم ۱۲ هزار و ۷۸ تومان قیمت خورد.

بررسی میدانی روز گذشته بازار ارز در میدان فردوسی هم نشان داد، دلار آزاد توسط دلالان مقابل صرافیها با ورود به دامنه ۵۰ هزار تومان، ۵۹ هزار و ۶۰۰ تا ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان قیمت گذاری شده است.

طبق اعلام اتحادیه طلای تهران، دیروز سکه طرح قدیم با افت ۸۰۵ هزار تومانی به نرخ ۳۷ میلیون و ۱۹۰ هزار تومان داد و ستد شد. همچنین سکه تمام بهار آزادی طرح جدید نیز با کاهش ۶۰۲ هزار تومانی، کانال ۴۲ را از دست داد و به قیمت ۴۰ میلیون و ۵۹۹ هزار تومان معامله شد و حباب آن کاهش یافته است. نیم سکه در بازار به نرخ ۲۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان و ربع سکه هم به قیمت ۱۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان عرضه شد.

۱۰ گام عقبنشینی

نوسان معاملات دلار در بازار غیررسمی طی یک ماه گذشته تشدید شده بود و اواخر فروردینماه در بحبوحه حمله صهیونیستها به کنسولگری ایران در دمشق به ۷۰ هزار تومان هم رسیده بود که پس از پاسخ مقتدرانه ایران روند نزولی به خود گرفت.

قیمت دلار هرات نیز که اهمیت بالایی برای دلالان ارزی تهران دارد و کاهش و تغییرات قیمت آن بر مظنه آنها تأثیرگذار است از عصر شنبه به کانال ۶۰ هزار تومان بازگشته بود و دیروز به دامنه ۵۰ هزار تومان عقب نشست و با قیمت ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان معامله شد.

علاوهبراین قیمت درهم امارات هم دیروز بهعنوان یکی دیگر از عوامل مؤثر بر نرخ ارز در بازار غیررسمی شیب نزولی گرفت و در کانال ۱۶ هزار تومان عقبگرد قابلتوجهی را تجربه کرد.

بر این اساس در دو هفته اخیر یعنی از ۲۶ فروردین تا ۹ اردیبهشت یا به عبارت دقیقتر در ۱۰ روزی که بازار ارز به طور کامل فعال بوده، دلار از مرز ۷۰ هزار تومان به دامنه ۵۰ هزار تومان عقبنشینی کرده است.

شوکهای گذرا

هنگامی که نرخ ارز طی چند روز به مقدار زیادی افزایش مییابد، نشان میدهد که این نوع بالا رفتن نرخ ارز ناشی از شوکهای غیراقتصادی بوده و ریشه در جای دیگری دارد. همان زمان کارشناسان هشدار دادند که با توجه به عملکرد بانک مرکزی که موفق شده بود در طول سال گذشته نرخ ارز را در کانال مشخصی ثابت نگه دارد، این افزایش نرخ ارز هم با واکنش بانک مرکزی مواجه و کاهشی میشود.

فرزین، رئیس کل بانک مرکزی هم در ایام اوج نوسانات ارزی فروردین، نوسانهای ارزی بهوجود آمده را گذرا دانست و از همه فعالان اقتصادی خواست فعالیتها و تصمیمهای خود را بر اساس واقعیتهای ارزی کشور که اعلام شد اتخاذ کنند.

او با اشاره به تأمین نیازهای رسمی واردات با نرخ ۳۷ تا ۴۰ هزار تومان، تأکید کرد: اینکه عدهای نرخ بازار غیررسمی ارز را ملاک تحلیل خود قرار میدهند و به عنوان تلاطم بازار ارز مطرح میکنند، باید گفت هیچ نیاز کالایی قانونی در کشور وجود ندارد که با نرخ ارز غیررسمی تأمین شود و در حال حاضر کسی نمیتواند ادعا کند که کالای قانونی را با نرخ ارز ۶۰ هزار تومانی وارد کرده است و تنها کالای قاچاق با این نرخ ارز وارد کشور میشود.

ارتباط مستقیم سرمایهگذاری با اقتدار و امنیت

دلایل مختلفی برای نوسانات ارزی اخیر میتوان برشمرد، اما تأثیر اقتدار نظامی کشورمان که پایانی بر سالها حاشیهسازی برخی افراد و رسانهای داخلی و خارجی بود، برای فعالان بازار چشمگیر بود.

«یحیی آلاسحاق»، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق هم در پاسخ به این سؤال که چطور پشتوانه و اقتدار نظامی باعث ثبات اقتصادی میشود، به تسنیم گفت: موضوع امنیت و اقتدار با مسائل اقتصادی کشور رابطه مستقیم و حساسی دارد. اگر کشوری امنیت داشته باشد، ولی اقتدار در حوزههای مختلف، چون نظامی، سیاسی و اقتصادی نداشته باشد، از سوی مردم و فعالان اقتصادی باور نخواهد شد و به همان نسبت، سرمایهگذاری و زمینه برای فعالیتش محدود میشود.

وی افزود: اقتداری که جمهوری اسلامی ایران با رمز «وعده صادق» انجام داد، نشان از آن است که پشتوانه نظامی خوبی دارد و بدون شک این اتفاق، سبب شد که ثبات به اقتصاد کشور بازگردد. جمهوری اسلامی ایران همواره از قدرت نظامی خود صحبت کرده بود، اما عملیات جدید نظامی علیه رژیم صهیونیستی، مصداق بارز نمود قدرت است.
آلاسحاق خاطرنشان کرد: تا قبل از عملیات مهم و اثرگذار «وعده صادق» نرخ دلار رو به افزایش بود و حتی از ۷۰ هزار تومان هم گذشت، اما بعد از عملیات یاد شده، بلافاصله نرخ ارز کاهشی شد و همچنان هم این روند ادامه دارد.

وی تصریح کرد: اقدامات اقتدارآمیز جمهوری اسلامی ایران، اثر بسیار مثبتی برای اقتصاد دارد و سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی به این اطمینان میرسند که کشور همهجانبه از آنها حمایت خواهد کرد و اجازه نمیدهد بدخواهان ایران، اقدامی انجام دهند که منافع ایرانیان به خطر بیفتد.

مردم در دام سفتهبازها نیفتند

«جهانبخش سنجابی شیرازی» دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق نیز با تأکید بر اینکه روند افزایش نرخ ارز قطعاً در میانمدت متوقف خواهد شد؛ گفت: با هر شدتی که هیجانات موجب شده است نرخ ارز افزایش یابد، با همان شدت هم تخلیه خواهد شد و نرخ ارز به قیمتهای قبلی بازمیگردد.

وی تأکید کرد: بهطور قطع نوسانات چند هفته گذشته بازار ارز بیش از اینکه ریشه اقتصادی داشته باشد، ریشه سیاسی ـ امنیتی داشت؛ بنابراین مردم باید دقت کنند که حتی برای کسب سود در دام سفتهبازها نیفتند تا آسیبی متوجه سرمایههایشان نشود.

احتمال ریزش بیشتر در روزهای آینده

برخی اعضای اتاق بازرگانی ایران معتقد هستند با توجه به شرایط کنونی و اقدامات بانک مرکزی میتوان همچنان امید زیادی به کاهش بیشتر قیمت دلار و آرامش بازار ارز داشت.

محسن احتشام، عضو کمیسیون کشاورزی و صنایع وابسته اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با ایسنا با توجه به فروکش کردن التهاب بازار ارز و کاهش قیمت دلار اظهار داشت: با توجه به شرایط کنونی و آرامش نسبی منطقه، قیمت دلار همچنان پتانسیل ریزش بیشتری دارد و در روزهای آینده شاهد کاهش بیشتر قیمت ارز خواهیم بود. البته این مسئله ارتباط مستقیمی به آرامش و ثبات منطقه دارد و قطعاً اگر اتفاقات و تنشهای جدید داخلی و بینالمللی رخ ندهد، روند پایین آمدن قیمت ارز ادامه خواهد داشت.

خبرهای زیرپوستی بازار

برخی خبرها حاکی از آن است که در هفته گذشته مداخله غیررسمی بانک مرکزی ایران در بازار درهم در ریزش قیمت ارز در روزهای اخیر تاثیر مهمی داشت. بازار درهم نقش مهمی در نوسانات قیمت در بازار غیررسمی در ایران دارد و بانک مرکزی در ماههای اخیر تلاش کرده در بازار درهم نیز به ایفای نقش بپردازد.

برخی کارشناسان هم معتقدند علاوه بر کاهش سطح ریسکهای سیاسی، اخبار مثبت پیرامون درآمدهای نفتی و باز بودن دست بازارساز برای تأمین ارز همه نیازهای رسمی کشور از یکسو و هر نوع مداخله در حاشیه بازار درهم و دلار به ریزش قیمتها در بازار دامن زده است.

سیگنالهای ارزی از حاشیه اجلاس عربستان

در عین حال سفر رئیسکل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد به عربستان نیز بهعنوان عامل اثرگذار دیگری در روند نزولی قیمتها در بازار طلا و ارز عنوان میشود.

همزمان با سفر سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد و امور دارایی به عربستان جهت شرکت در چهل و نهمین اجلاس سالانه بانک توسعه اسلامی، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، نیز عازم عربستان سعودی شده است.

هرچند علت حضور فرزین نیز شرکت در اجلاس بانک توسعه اسلامی ذکر شده است، اما برخی گمانهزنیها دلایل دیگری از جمله رایزنیهای محرمانه سیاسی و اقتصادی را برای حضور مسئولان ایرانی در ایناجلاس برمیشمارند.

منابع رسمی عربستان از برگزاری جلساتی میان سید احسان خاندوزی و فیصل ابراهیم، وزیر اقتصاد عربستان، در حاشیه این اجلاس نیز خبر دادهاند.

پیش از این گفتگوهای زیادی در موضوعات مختلف منطقهای با واسطه برخی کشورهای عربی، چون عمان و قطر میان ایران و آمریکا صورت گرفته است. با توجه به اخبار بنیادی از اقتصاد ایران و همچنین تراکم خبرهای مثبت در حوزه ارزی، به نظر میرسد احتمالی که فعالان بازار برای کاهش بیشتر قیمتها در هفتههای پیش رو میدهند بعید نیست و میتواند بازدهی دلار از ابتدای سال را به صفر برساند.