التهابات بازار موبایل/حذف ارز نیمایی شایعه یا واقعیت؟

طی روزهای اخیر شاهد افزایش قیمت انواع تلفن همراه به ویژه تلفنهای همراه پایینتر از 600 دلار هستیم. با توجه به شرایط حاکم بر بازار به نظر میرسد جدای از موضوع تاثیر گذار عدم تخصیص ارز مربوط به ثبت سفارشهای پنج ماه گذشته، این اتفاق تحت تاثیر عوامل مختلفی رخ داده است.

عدم تایید تخصیص ارز برای ثبت سفارشهای مربوط به اواخر سال 1402

اخیراً رئیس کمیسیون تخصصی موبایل و لوازم جانبی اتاق اصناف ایران با اشاره به اینکه از حدود 150 روز گذشته تاکنون، ارز نیمایی که به واردات گوشیهای ارزانتر از 600 دلار اختصاص پیدا نکرده، گفته است که این مسئله باعث افزایش چشمگیر قیمت این گوشیها در بازار شده است. به عنوان مثال، گوشیهایی که پیش از این حدود 8 میلیون تومان قیمت داشتند، اکنون تا حدود 11 میلیون تومان افزایش قیمت را تجربه کردهاند.

در حقیقت، در سال جاری تخصیص ارز به واردات تلفن همراه کمتر از 600 دلار انجام نشده و همین موضوع به یکی از عوامل افزایش قیمت تبدیل شده است.

افزایش ناگهانی سود بازرگانی آیفون و اثر افزایشی در بازار

مسئله دیگری نیز که بر کلیت بازار تلفن همراه اثرگذار بود، افزایش سود بازرگانی واردات آیفون به 96 درصد بود. این موضوع قیمت آیفونهای 13 و مدلهای قبلی را به طور قابل ملاحظهای افزایش داد و به نظر میرسد با توجه به همبستگی که در بازار تلفن همراه وجود دارد، این افزایش تعرفه به یکی از عوامل اثرگذار در افزایش قیمتها تبدیل شده است. 

حذف ارز نیمایی تلفن همراه؛ از شایعه تا واقعیت

بحث سومی که در افزایش قیمت تلفنهای همراه پایینتر از 600 دلار وجود دارد این است که با طولانی شدن زمان تخصیص ارز نیمایی به این دسته از کالاها، شایعه حذف ارز آن شنیده میشود. هر چند که حذف ارز نیمایی فعلاً در حد شایعه بوده و وزارت صمت تا کنون این موضوع را تایید نکرده است، اما مطرح شدن احتمال این اتفاق به خودی خود سبب شکل گرفتن جو افزایش قیمت شده است.

لازم به ذکر است، با توجه به اینکه افزایش قیمتها با وجود تخصیص ارز نیمایی به تلفنهای همراه ارزان قیمت سودهای هنگفتی را برای گران فروشان در پی دارد، این انتظار از دستگاههای ناظر به ویژه وزارت صمت وجود داشت تا اقدامات جدی برای جلوگیری از منفعت طلبی سودجویان انجام دهند.

با این وجود طی یک ماه گذشته اقدام موثری از سودی دستگاههای ناظر انجام نشده و همچنان شاهد نابسامانی و افزایش قیمت تلفن همراه هستیم. نکته جالب توجه اینکه هم اکنون برخی صادرکنندگان با توجه به کاهش فاصله ارز نیمایی تا ارز بازار غیر رسمی اقدام به واردات موبایلهای زیر 600 دلار میکنند که این موضوع نیز با توجه به محاسبه نرخ ارز با قیمت آزاد اثر افزایشی قابل توجهی بر موبایلهای کلاس اقتصادی داشته است.