صادرات ۴۵ میلیون بشکه نفت ایران به چین

واردات نفت خام ایران از اواخر سال گذشته به شهر بندری و پالایشگاهی دالیان چین سرازیر شده و باعث شده تا رقم صادرات نفت ایران در نزدیکی رکورد خود حفظ شود؛ تاجران نفت و شرکتهای ردیابی نفتکشها این را اعلام کردهاند. آمارهای شرکت مشاوره حرکت محمولههای نفتی، ورتکسا نشان میدهد که ۲۳ محموله یا در مجموع ۴۵ میلیون بشکه نفت ایران در بازه اکتبر ۲۰۲۳ تا ژوئن ۲۰۲۴ در دالیان چین تخلیه شدهاند. این محمولهها شامل ۲۸ میلیون بشکه نفت تخلیه شده در جزیره چانگ شینگ، در حدود ۸۵ کیلومتری شمالغربی مرکز دالیان است.

یک موسسه ردیابیکننده محمولههای نفتی دیگر، کپلر هم تخمین زده که پکن در همین مدت زمانی ۳۴ میلیون بشکه نفت وارد دالیان کرده است. این ارقام معادل ۱۲۴ تا ۱۶۴ هزار بشکه در روز و تقریبا ۱۳ درصد کل واردات نفت چین از ایران در نیمه نخست سال ۲۰۲۴ به شمار میرود. تحلیلگران میگویند، چین در نیمه نخست امسال ۱.۲ تا ۱.۴ میلیون بشکه نفت خام از ایران وارد کرده است. بنا بر اعلام این شرکت، ایران در اکتبر گذشته رقم بیسابقه روزانه ۱.۵۲ میلیون بشکه نفت به چین صادر کرده است. وزارت خارجه چین در مورد واردات نفت دالیان به رویترز گفته است، چین و ایران «همیشه تجارت عادی و قانونی را تحت چارچوب حقوقی بینالمللی حفظ کردهاند.»

چهار مقصد احتمالی برای محمولههای دالیان وجود دارد؛ مجتمع پالایشگاهی ۴۰۰ هزار بشکهای پتروشیمی «هِنگِلی» و مزرعه ذخیرهسازی ۴۴ میلیون بشکهای، ۲ پالایشگاهی که توسط غول دولتی «پتروچاینا» اداره میشود و یک پایگاه ذخیرهسازی ۳۰ میلیون بشکهای که توسط اداره بندر «لیائونینگ» در جزیره چانگشینگ اداره میشود. سه منبع آگاه تجاری نزدیک به «هِنگِلی» اعلام کردند که این شرکت حداقل ۳ محموله را خریداری کرده است. یکی از این منابع آگاه تخمین میزند که «هِنگِلی» در چند ماه نخست ۲۰۲۴ ماهانه ۴ میلیون بشکه نفت خریده، اما منبع آگاه دیگر این رقم ۴ تا ۶ میلیون بشکه در ماه برآورد کرده است.

ورتکسا بر اساس اطلاعات رهیابی نفتکشها مدعیست که «هِنگِلی» یکی از خریداران نفت ایران است، اما سخنگوی این شرکت این ادعا را رد کرده است. شرکت «پتروچاینا» هم مانند سایر خریداران بزرگ نفت چین در سال ۱۹-۲۰۱۸ خرید نفت ایران متوقف کرد و چهارمین تولیدکننده نفت و گاز آسیاست که از پاسخ در این رابطه خودداری کرده است. نفت ایران به دلیل تخفیف نسبت به گریدهای مشابه خاورمیانه نظیر عمان یا موربان یا گرید اصلی صادراتی روسیه ESPO Blend برای پالایشگاهها جذاب است.