تغییر نرخ سود بانکی در دستور کار نیست

"زمزمه کاهش نرخ سود بانکی" درحالی بعنوان خبری مهم در بین کانال های خبری به ویژه بورسی ها رد و بدل می شود که پیگیری خبرنگار ما از مسئولان سیستم بانکی نشان میدهد اساساً تغییر نرخ سود بانکی در دستور کار بانک مرکزی و هیات عالی این بانک قرار ندارد.

بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار نرخ سود سپردههای بانکی عبارت است از سپرده کوتاهمدت عادی (کارتهای بانکی): 5 درصد، سپرده کوتاهمدت ویژه سهماهه: 12 درصد [بانکها معمولاً ارائه نمیدهند]، سپرده کوتاهمدت ویژه ششماهه: 17 درصد [بانکها معمولاً ارائه نمیدهند]، سپرده بلندمدت با سررسید یکسال: 20.5 درصد، سپرده بلندمدت با سررسید 2 سال: 21.5 درصد و سپرده بلندمدت با سررسید 3 سال: 22.5 درصد.

عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد در هفته های اخیر اظهاراتی در نقد نرخ سود داشته و تأکید کرده است: "وقتی نرخ سود را بالا ببرید، فقط منجر به ناترازی بیشتر و نقدینگی و تورم بیشتر خواهد شد و البته بازار سرمایه را هم نابود میکند. من به دوستان بانکی هم گفتهام، میدانیم برای کنترل تورم، در مقطع کوتاه، باید نرخ سود را افزایش دهیم، اما این برای موقعی است که بانکهای ما تراز باشند و بانک مرکزی هم آنقدر قوی باشد که اگر بانکی یکمقدار از ضوابط نظارتی عدول کرد، با آن برخورد کند."

وزیر اقتصاد از دیدگاه تیم اقتصادی برای کنترل نرخ بهره گفته و تأکید کرده است: "ما با بقیه ارکان تیم اقتصادی دولت همکاری داریم و خواهیم داشت که نرخ بهره را کنترل و در عین حال توجهها را بهسمت بازار سرمایه جلب کنیم چون میدانیم رسیدن به تأمین مالی غیرتورمی از طریق بازار سرمایه امکانپذیر است."

باتوجه به نگاه حاکم در وزارت اقتصاد برای نرخ سود بانکی و البته همفکری طیبنیا مشاور اقتصادی رییس جمهور با همتی در این حوزه؛ احتمال داده می شد که شاهد تغییراتی در خصوص نرخ سود بانکی در جلسات آتی هیات عالی بانک مرکزی باشیم. اما کسب اطلاع خبرنگار تسنیم بیانگر آن است که تغییر نرخ سود بانکی در دستور هیات عالی بانک مرکزی قرار ندارد.

هرچند نرخ سود سپردههای بانکی با مصوبه شورای پول و اعتبار 22.5 درصد تعیین شده است، اما بانک مرکزی در ماههای پایانی سال گذشته برای مقطع کوتاهی مجوز انتشار اوراق گواهی خاص با سود 30درصدی را داد و بهدنبال آن سقف نرخ سود در نظام بانکی برای دوره کوتاهی به 30 درصد رسید.

بعد از آن بانک مرکزی به بانکها اولتیماتوم داد که باید نرخ سود سپردههای خود را اصلاح کنند و در صورت تخلف با آنها برخورد جدی خواهد شد. مدیران بانکی البته به جدیت بانک مرکزی بر اصلاح نرخ سود و پایبندی بانکها به اعمال این تغییرات اذعان کرده گفتند: جدیت بانک مرکزی باعث شد تخلفات سودی بانکها به حداقل برسد.

به اعتقاد فعالان بازار سرمایه "نرخ سود"، هم اکنون علت اصلی ریزش بورس است و تابلوی قرمز این بازار تنها با تغییرات اساسی در نرخ سود می تواند سبز شود. البته نرخ سود نظر بورسی ها بیشتر به اوراق مالی منتشره مخصوصا اخزا و ... مربوط می شود. یکی از فعالان بورسی می گوید: امروز این تابلوی قرمز بورس نه نتیجه جنگ است و نه بحران. بلکه نتیجه نرخ بهره 33 درصدی است.

افزایش نرخ بازدهی اوراق اخزا در بازار معاملات ثانویه یکی از عواملی است که این روز ها وضعیت بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار داده، است. هم اکنون میانگین نرخ اخزا به 32 نیز درصد رسیده است که مهمترین اثر این افزایشها مثبت شدن نرخ بهره حقیقی بدون ریسک می باشد.

گفتنی است افزایش نرخ بازدهی این اوراق، یکی از عواملی است که بر سایر بازار های موازی همچون بازار سهام اثر منفی دارد و از جذابیت های این بازارها می کاهد. همانطور که بسیاری از کارشناسان یکی از دلایل مهم ریزش بازار سرمایه در ماه های گذشته را افزایش نرخ سود اوراق اخزا عنوان می کنند.

همچنین دیگر تاییدی بر ادعای بالا ، رشد شاخص کل به واسطه ی کاهش نرخ سود این اوراق است. بررسی روند شاخص بورس در هفته های گذشته، نشان می دهد شاخص کل به دنبال کاهش میانگین نرخ سود اوراق اخزا از نقطه حداکثری 37 درصد به حدود 30 درصد، توانست کندل های صعودی را به ثبت رساند.