روغن‌های نباتی؛ عامل اصلی گرانی مواد غذایی در جهان

براساس این گزارش، قیمت جهانی روغنهای نباتی مثل روغن پالم، سویا، کلزا و آفتابگردان در ماه نوامبر بهطور قابلتوجهی افزایش پیدا کردهاست. این افزایش قیمت به حدی بوده که نسبت به ماه قبل یعنی اکتبر ۷.۵درصد و نسبت به مدت مشابه سالقبل ۳۲درصد بیشتر شدهاست. دلیل اصلی این افزایش قیمت، نگرانیها در مورد کاهش تولید روغن پالم بهدلیل بارندگیهای شدید در جنوبشرقی آسیا و افزایش تقاضا برای روغنهای دیگر مانند سویا در بازار جهانی است، همچنین محدودیت در عرضه روغن کلزا و آفتابگردان هم به این افزایش قیمت کمک کردهاست.

براساس این گزارش، قیمت جهانی لبنیات در ماه نوامبر کمی افزایش یافتهاست. دلیل اصلی این افزایش، تقاضای بیشتر برای شیرخشک در سطح جهانی است، همچنین قیمت کره به بالاترین حد خود رسیدهاست که به دلیل کمبود کره در بازارهای اروپایی و افزایش تقاضا برای آن بودهاست. قیمت پنیر نیز به دلیل محدودیت در صادرات افزایش یافتهاست. سایر زیرشاخصها در ماه نوامبر کاهشیافتند. شاخص قیمت غلات فائو ۲.۷درصد کاهشیافت که ۸درصد کمتر از یک سالقبل است. قیمت جهانی گندم به دلیل کاهش تقاضای واردات بینالمللی و افزایش عرضه از برداشتهای جاری در نیمکرهجنوبی کاهشیافت، اما قیمت جهانی ذرت ثابت ماندهاست زیرا تقاضای داخلی قوی در برزیل و تقاضای مکزیک برای عرضه از ایالاتمتحده آمریکا با شرایط آبوهوایی مطلوب در آمریکایجنوبی، کاهش تقاضا برای عرضههای اوکراین و فشار فصلی از برداشت جاری ایالاتمتحده جبران شد. شاخص قیمت جهانی برنج فائو در ماه نوامبر ۴درصد کاهشیافت که ناشی از افزایش رقابت بازار، فشارهای برداشت و نوسانات ارزی بود.

قیمت جهانی شکر در ماه نوامبر ۲.۴درصد نسبت به ماه قبل (اکتبر) کاهشیافتهاست. دلیل اصلی این کاهش، شروع فصل برداشت شکر در کشورهای هند و تایلند و بهبود شرایط آبوهوایی در برزیل است. بارندگیهای اخیر در برزیل به تولید شکر کمک زیادی کردهاست، بههمیندلیل، پیشبینی میشود که سالآینده شکر بیشتری در این کشور تولید شود. این خبر خوبی است، چون نگرانیها در مورد کمبود شکر را کاهش میدهد. همچنین شاخص قیمت گوشت فائو در ماه نوامبر ۰.۸درصد کاهشیافت که عمدتا به دلیل کاهش قیمت گوشت خوک در اتحادیه اروپا بود که منعکسکننده عرضه فراوان و تقاضای داخلی و جهانی مداوم ضعیف است. قیمتهای جهانی گوشت گوسفند و مرغ طی دوره مورد بررسی، اندکی کاهش یافتهاست. در مقابل، قیمت جهانی گوشت گاو تغییرات محسوسی نداشتهاست. این ثبات قیمت در بازار گوشت گاو، ناشی از تعادل میان افزایش قیمت صادرات گوشت گاو در برزیل و کاهش آن در استرالیا است. تولید جهانی غلات در سال۲۰۲۴، طبق پیشبینیهای اخیر، به ۲۸۴۱میلیونتن خواهد رسیدکه نسبت به سالگذشته حدود ۰.۶درصد کاهش نشان میدهد. همچنین برآورد میشود تولید جهانی گندم در سال۲۰۲۴ همچنان در سطح ۷۸۹میلیونتن باقیبماند و تغییری نکند، اما تولید ذرت به دلیل کاهش عملکرد در اروپا و آمریکا، حدود ۱.۹درصد کاهش پیداکرده و به ۱۲۷۱میلیون تن برسد. همچنین فائو پیشبینی کردهاست؛ تولید جهانی برنج در سال۲۰۲۴ به رکورد جدیدی برسد و حدود ۰.۸درصد افزایش یابد و به ۵۳۸.۸میلیون تن برسد. کاهش قیمت گندم در سال۲۰۲۵ ممکن است کشاورزان نیمکرهشمالی را به کشت کمتر گندم ترغیب کند. از سوی دیگر، خشکسالی در روسیه و شرایط آبوهوایی مناسب همراه با سیاستهای حمایتی دولت در چین و هند، میزان کشت گندم در این کشورها را تحتتاثیر قرار خواهد داد.

کشاورزان در نیمه جنوبی کرهزمین مشغول کاشت گندم و ذرت هستند، اما در آرژانتین بهخاطر کمبود باران و خطر یک بیماری که توسط حشرهای بهنام زنجره منتقل میشود، کشاورزان کمتر ذرت میکارند. در برزیل، برنامههای کاشت اولیه که با بازگشت بارندگی تشویق میشوند، به همان سطح زیرکشت ذرت برای محصول سال۲۰۲۵ اشاره دارد. در آفریقایجنوبی، پیشبینی میشود که کشاورزان امسال بیشتر ذرت سفید بکارند. دلیل این تغییر، افزایش قیمت بالای ذرت سفید و کاهش کشت ذرت زرد است.

مصرف جهانی غلات در سالآینده به ۲۸۵۹میلیون تن میرسد که نسبت به سالقبل ۰.۶درصد افزایش نشان میدهد. این افزایش عمدتا به دلیل رشد مصرف برنج و گندم است. برآوردهای جدید نشان میدهد؛ ذخایر جهانی غلات در سال۲۰۲۴ حدود ۰.۷درصد کاهش خواهد یافت؛ اینیعنی نسبت ذخایر به مصرف جهانی غلات از ۳۰.۸درصد در سالقبل به ۳۰.۱درصد خواهد رسید، با اینحال این میزان هنوز هم بهعنوان «سطح عرضه راحت» درنظر گرفته میشود. برآورد میشود که تجارتجهانی غلات در سال۲۰۲۴ حدود ۴.۶درصد کاهش یابد و به ۴۸۴میلیون تن برسد. این کاهش عمدتا به دلیل کاهش تجارت گندم و ذرت است، درحالیکه انتظار میرود تجارت برنج افزایش یابد.