بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران - Central Bank of Iran

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ 18 مرداد ماه 1339 تأسیس گردید. رسالت اصلی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بر آن است که با اجرای سیاستهای پولی و اعتباری شرایط مساعد برای پیشرفت اقتصادی کشور را فراهم سازد و در اجرای برنامههای مختلف اعم از برنامههای تثبیت و توسعه اقتصادی پشتیبان دولت باشد.

برخی از وظایف بانک مرکزی عبارتند از:

• حفظ ارزش داخلی و خارجی پول ملی کشور
• انتشار اسکناس و ضرب سکههای فلزی رایج کشور
• تنظیم مقررات مربوط به معاملات ارزی و ریالی
• نظارت بر صدور و ورود ارز و پول رایج کشور
• تنظیم کننده نظام پولی و اعتباری کشور
• نظارت بر بانکها و مؤسسات اعتباری

قانون پولی و بانکی کشور در تاریخ هفتم خردادماه 1339 تصویب شد. طبق فصل دوم قانون مذکور کلیه امور مربوط به چاپ اسکناس و ضرب سکه و پشتوانه آن به بانک مرکزی محول و همچنین طبق مواد 14 و 18 فصل مزبور انتشار اسکناس که قبلاً به موجب قانون مصوب 30 تیرماه 1333 با هیأت مشترکی بود، منحصراً به بانک مرکزی ایران واگذار گردید.

اصولاً به دنبال تفکیک عملیات تجاری از چاپ اسکناس و سیاستهای پولی و اعتباری، لزوم ایجاد بانک مرکزی ایران با هدف نظارت و هدایت فعالیتهای بانکهای کشور، تنظیم اعتبارات حفظ ثبات قیمتها، حفظ ارزش پول، کنترل دقیق امور ارزی و هدایت پساندازهای کشور به سوی سرمایهگذاریهای مولد مطرح شد. بدین ترتیب بانک مرکزی ایران در تاریخ 18 مرداد ماه 1339 با سرمایه 3/6 میلیارد ریال و 388 نفر پرسنل تأسیس گردید.

ارکان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به شرح زیر میباشد:

• مجمع عمومی
• شورای پول و اعتبار
• هیات عامل
• هیات نظارت اندوخته اسکناس
• هیات نظار

فهرست اسامی رؤسای کل بانک مرکزی از بدو تاسیس تا کنون به همراه سال تصدی آنها به شرح زیر است.

1. بانک مرکزی ایران در سال 1339 تأسیس گردید.
2. بنابر قانون پولی و بانکی کشور، ماده 19، بند ب، ردیف 5، جناب آقای محمدجواد وهاجی، قائم مقام ریاست کل، در زمان فوت جناب آقای دکتر نوربخش (اوایل سال 1382) با اختیارات ریاست کل، اداره بانک را عهده دار بودهاند.