تک نرخی شدن ارز با محدودیت عرضه منتفی می‌شود

آلبرت بغزیان استاد اقتصاد دانشگاه تهران به تحلیلی در مورد لایحه بودجه 93 پرداخت و گفت: لایحه بودجه 93 با توجه به بودجه 92 انقباضی است و به صورت معقولانه به پروژهها اعتبار تخصیص داده شده، به طوری که به پروژههای با درصد پیشرفت بیشتر اعتبار زیادتر و به پروژههای با درصد پیشرفت کمتر، اعتبار کمتری تعلق گرفته که امیدوارم لایحه بودجه 93 به همین روش پیش رود و دچار متمم و فشار نشود.

وی افزود: بنابراین لایحه بودجه 93 از جهت انتخاب پروژهها و تأمین مالی و تخصیص اعتبار به پروژهها واقعبینانهتر و بدون تعارف تنظیم شده است.

این استاد اقتصاد در پاسخ به سؤال مبنی بر اینکه آیا اختصاص اعتبار به پروژهها و طرحهای عمرانی خارج از توان دولت در صورتی که دولت بخواهد پاسخ مثبت به اعتراض نمایندگان دهد، تورمزا است یا خیر، افزود: تعیین بودجه برای طرحها و پروژههای خارج از توان دولت تورمزاست، زیرا با تخصیص بودجه به طرح و پروژهای این اعتبار تخصیصی به یک خلاء و بدهی برای دولت تبدیل میشود که قابل حذف نیست.

وی افزود: با تخصیص اعتبار آن بودجه قابل مطالبه میشود و در صورتی که دولت با توجه به منابع قادر به پرداخت آن در موعد مقرر نباشد، مجبور به موکول کردن پرداخت آن آینده میشود و یا در اثر فشار مجبور به پرداخت اعتبار میشود که این اتفاقات منجر به افزایش نقدینگی و تورم میشود.

استاد اقتصاد دانشگاه تهران افزود: درخواست نمایندگان در این مورد تا حدودی غیر منطقی است. درست است که نمایندهها سعی میکنند، بودجه بیشتر برای حوزههایشان جذب کنند، ولی اگر به صورت کلی نگاه کنیم، اختصاص بودجه بیشتر یعنی انبساطی بستن بودجه که بعدا دود تبعات تورمی آن به چشم مردم میرود.

بغزیان گفت: بنابراین دولت باید در مورد این درخواست نمایندگان مقاومت کند و اگر بعدها گشایش مالی پیش آمد، اعتبارات پروژههای عمرانی را تغییر دهد، زیرا در صورت تسلیم شدن در قبال این درخواستها بعدها جوابگوی تورم پیشرو نخواهد بود.

وی افزود: قیمت نفت، ارز و درآمدهای پیشبینی شده از محل دریافت مالیات در لایحه بودجه 93 واقعبینانه است، به طوری که درآمدها بدبینانه و حداقل و هزینهها خوشبینانه و با عدد بالاتری تنظیم شده تا بتواند جوابگوی مخارج دولت باشد. 

این کارشناس اقتصادی در مورد اینکه آیا نرخ 2650 تومانی ارز دلار در لایحه بودجه 93 میتواند مبنای تک نرخی شدن آن در سال آینده باشد، اظهار داشت: تک نرخی شدن ارز مستلزم آن است که دولت به اندازه کافی ارز داشته باشد، تا بتواند به متقاضی ارز به هر اندازه و در هر زمان که آن را مطالبه میکند، ارز بدهد.

وی افزود: دولت محدودیت ارزی دارد بنابراین با این محدودیت در اصل یکسانسازی نرخ ارز منتفی است، زیرا وقتی کمبود در ارائه ارز از سوی دولت داریم، متقاضی برای تأمین نیازش مجبور است که به سمت بازار آزاد برود و بازار آزاد هم آن را با نرخ بیشتر از نرخ دولتی عرضه میکند.

استاد اقتصاد دانشگاه تهران گفت: به عنوان یک فرد آگاه و مطلع که مطالعاتی در این زمینه داشتهام، میدانم که یکسانسازی نرخ ارز یعنی اینکه نرخ بازار آزاد به سمت نرخ دولتی نزدیک شود، ولی چون دولت نمیتواند ارز کافی تأمین کند، عملا چنین اتفاقی هم نمیافتد و بنابراین دو نرخی شدن نرخ ارز به قوت خود باقی میماند.

بغزیان در خصوص تخصیص اعتبار 38 هزار میلیارد تومانی به هدفمندی یارانهها، بیان داشت: قانون هدفمندسازی مصوبه مجلس را دارد و باید به آن احترام گذاشت، اگر هم اشتباه بوده از آنجا که با بررسی جمیع جهات در مورد آن تصمیمگیری شده، باید تابع آن بود و سعی در رفع نواقص آن داشت.