اتانول - Ethanol

اتانول، مایعی قابل احتراق و بیرنگ با فرمول شیمیائی C۲H۵OH با بوی خاص و آتشگیری است، یکی از انواع الکلهای موجود در نوشابههای الکلی است. گرانروی آن، مانند آب است و بوی نسبتا تندی دارد. در صنعت بعنوان حلال و ماده واسطه شیمیایی برای تولید بیشتر ترکیبات آلی استفاده میشود. بدلیل تشکیل پیوند هیدروژنی با هر نسبتی در آب حل میشود. اتانول در مقایسه با ترکیبات آلی که وزن مولکولی یکسانی با آن دارند، نقطه جوش بالاتری دارد.

سایر اسامی: الکل اتیلیک یا اتیل الکل یا الکل میوه

تاریخچه:

اتانول برای انسان از دوران باستان شناخته شده بود، زیرا این ماده، جزء اصلی مشروبات الکلی است. جداسازی آن بصورت اتانول نسبتا خالص احتمالا اولین بار توسط "جابر بن حیان" که صنعت تقطیر را گسترش داد، انجام شده است. البته بیشتر گمان میرود که اتانول خالص توسط "محمد زکریای رازی" دانشمند ایرانی تولید شده باشد.

تولید اتانول صنعتی :

اتانول سوخت نسبتا خوبی برای موتورهاست و در صنعت، بصورتهای مختلفی استفاده میشود. اتانول مورد مصرف در صنعت را معمولاً از واکنش کاتالیزوری آب با اتیلن تولید میکنند. این یک واکنش افزایشی است که در آن یک مولکول آب شکافته شده، قطعات حاصل از آن به اتمهای کربن در پیوند دوگانه اضافه میشود. این فرایند، تولید اتانول اقتصادیتر از تولید آن با مخمر است.

امروزه برای تولید تجارتی آسان آن تخمیر مواد آلی زائد مانند خرده چوب و خاک اره پیشنهاد شده است. اتانول صنعتی برای مصرف انسان، نامناسب است، زیرا به آن، مقادیر کمی متانول و مواد سمی دیگر اضافه میشود.

کاربرد:

اتانول بدلیل نقطه ذوب پائین در صنعت ضدیخسازی استفاده میشود. حلال بسیار خوبی است و در صنعت عطرسازی، رنگسازی و … استفاده میشود. محلول ٪۸۵ – ۷۰ آن بعنوان محلول ضدعفونی کننده کاربرد دارد. اتانول با تغییر دادن پروتئین و حل کردن چربی، میکرو ارگانیسم های آنها را از بین میبرد. البته این عمل فقط در برابر باکتریها و ویروسها و قارچها موثر است، ولی در مقابل هاگ باکتریها تاثیری ندارد. اتانول همچنین در صنایع مشروبات الکلی به میزان گسترده ای مورد استفاده قرار میگیرد.
فواید استفاده از الکل در حد عادی (رنگ سبز) و مضرات استفاده بیش از حد (رنگ قرمز)