آمریکا با ترساندن شرکت‌های خارجی لغو تحریم‌ها را بی اثر کرده است

معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پتروشیمی ایران گفت: هشدارهای آمریکا علیه همکاری تجاری با ایران، شرکت های خارجی را در مورد مجاز بودن همکاری با این کشور حتی در زمینه هایی که تحریم ها لغو شده، سردرگم کرده است.

عباس شعری مقدم که در مصاحبه با فایننشال تایمز سخن می گفت افزود: بانک ها و شرکت های بیمه خارجی در مورد اینکه چه تراکنش هایی مجاز هستند مطمئن نیستند.

آمریکا هفته گذشته، در شدیدترین مورد از اعمال تحریم های موجود پس از انعقاد توافق ژنو، چندین شرکت و شخص از 8 کشور جهان را به نقض تحریم ها علیه ایران متهم کرد و صریحا به شرکت هایی که در فکر بازگشت به ایران هستند هشدار داد.

وی در ادامه گفت: «برداشت ما این است که هیچ مانعی برای انتقال پول و تکنولوژی (در بخش پتروشیمی) وجود ندارد، اما مقامات آمریکایی همچنان می گویند تحریم ها پابرجا هستند.»

شعری مقدم افزود: «دروازه (ورود به اقتصاد ایران) تا حدی باز شده است، اما هیچ کس نمی داند که چگونه از این مسیر جدید عبور کند. هر طرف تفسیر متفاوتی (از توافق) دارد.»
این تحریم ها به ماه می 2013 باز می گردد، یعنی زمانی که اوباما بر اساس یک دستور اجرایی اعلام کرد که شرکت هایی را که در خرید محصولات پتروشیمی از ایران دست داشته باشند، مجازات خواهد کرد.

شعری مقدم تاکید کرد، تولید پتروشیمی ایران در دوران تحریم تغییر زیادی نداشته و علت کاهش صادرات را افزایش مصرف داخلی عنوان کرد. بر اساس آمارهای رسمی، ایران در سال 12-2011، 42.7 میلیون تن محصولات پتروشیمی تولید کرد و 18.2 میلیون تن به ارزش 14.7 میلیارد دلار آن را صادر نمود. درآمدهای صادراتی ایران در این بخش در سال بعد از آن به 12.1 میلیارد دلار کاهش یافت.
به گفته شعری مقدم، صادرات محصولات پتروشیمی ایران به اروپا 3 تا 4 درصد میزان کل صادرات در زمان قبل از اعمال تحریم ها بوده است.

وی افزود: فروش این محصولات به دیگر کشورها ادامه داشته، اما به دلیل تحریم ها حدود 50 درصد از درامدهای ارزی حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی ما «در بانک های کشورهایی مانند هند، چین، کره جنوبی و ژاپن مسدود شده است.»

هرچند شعری مقدم تاکید کرد که صنایع داخلی می توانند نیازهای کشور را تامین کنند، اما وی اذعان نمود که تحریم ها بر سرمایه گذاری تاثیر منفی گذاشته و تکمیل طرح های توسعه ای در بخش پتروشیمی را با تاخیر مواجه کرده است. این بدان معناست که ایران «نمی تواند به هدف تعیین شده خود یعنی تولید 120 میلیون تن محصولات پتروشیمی تا سال 2025 دست یابد.»

معاون وزیر نفت ایران گفت: شرکت های پتروشیمی نیمه دولتی برای افزایش ظرفیت تولید سالانه خود  از 60 میلیون تن به 135 میلیون تن در طی 8 سال، به 70 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی احتیاج داشته اند.

بخش پتروشیمی ایران با 36 درصد کمتر از میزان ظرفیت خود فعالیت کرده که عمدتا ناشی از نبود قطعات یدکی بوده است. این در حالی است که صنعت پتروشیمی ایران همچنین از کمبود موقتی گاز مورد نیاز رنج می برد.

صنعتی پتروشیمی ایران از برخی جهات از تحریم های بین المللی سود برده است. ارزش پول ملی ایران در طی 2 سال گذشته حدودا نصف شده و این موضوع موجب ارزان شدن قیمت گاز و به صرفه بودن صادرات به کشورهای دیگر شده است.

شعری مقدم در ادامه گفت: «هیچ کجای جهان گاز تا این حد ارزان نیست. مثل نوشیدن آب از چشمه می ماند.»

این مزیت قابل توجه، موجب شده که ایران امیدوار باشد، گروه های بین المللی که قبلا در ایران فعالیت می کردند، از جمله آی اف پی فرانسه، تکنیپ، لینده، بی ای اس اف، بازل، شل و توپسوی دانمارک مجددا به صنعت پتروشیمی این کشور بازگردند.

شعری مقدم همچنین گفت: «شرکت های اروپایی از کشورهای فرانسه، آلمان، دانمارک و سوئیس و شرکت هایی از کشورهای ژاپن و کره جنوبی که قبلا با ایران کار می کردند مجددا شروع به رفت و آمد به ایران کرده اند. اما هنوز قراردادی منعقد نشده است.»

وی افزود، هیچ شرکت آمریکایی تاکنون با مسئولان ایرانی دیدار نداشته است. ما امیدواریم یک شرکت آمریکایی مانند یو او پی که قبلا به ایران کاتالیزور می فروخت و در همکاری با ما تجربه دارد، بتواند همکاری اش را از سر بگیرد.

شرکت ملی پتروشیمی ایران امیدوار است با برگزاری نشستی تخصصی در ماه می، بتواند حضور شرکت های خارجی در ایران را تشویق کند.

این مقام ایرانی در پایان گفت: ما از حضور شرکت های اروپایی و آمریکایی در این نشست استقبال می کنیم...ما امیدواریم اروپایی ها به ایران برگردند زیرا ایران مصمم به آشتی با دنیاست.»