چه‌کنیم تا بنزین آزاد کمتری بزنیم؟

با گذشت حدود چهار سال از اجرای فاز اول قانون هدفمند سازی یارانهها، مصرف بنزین کشور در طول دو سال گذشته تاکنون با جهش و رشد تقاضا روبرو شده به طوریکه متوسط مصرف بنزین ایران از ابتدای سال جاری تاکنون با ثبت رشدی حدود هفت درصدی از مرز 70 میلیون لیتر در روز عبور کرده است.

از سوی دیگر پیش بینی می شود در صورت تداوم شرایط فعلی عرضه بنزین و تثبیت قیمت، متوسط مصرف این محصول استراتژیک نفتی سال آینده با ثبت یک جهش جدید به حدود 80 میلیون لیتر در روز افزایش یابد.

در این بین مسئولان شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران پیش بینی میکنند که با توجه به موجودی حدود 1.6 میلیارد لیتری بنزین 400 تومانی ذخیره سازی شده در کارتهای هوشمند سوخت، برای نوروز سال آینده حتی متوسط مصرف بنزین ایران بار دیگر با ثبت رکوردهای جدید به حدود 100 میلیون لیتر در روز افزایش یابد.

در این بین یکی از سناریوهای دولت برای مهار رشد افسار گسیخته مصرف بنزین در کشور اجرای سیاستهای قیمتی است و از این رو پیش بینی میشود قیمت بنزین نیمه یارانهای سال آینده 100 درصد و قیمت هر لیتر بنزین آزاد سال آینده حدود 50 درصد افزایش یابد.

همزمان با افزایش قیمت اما به نظر می رسد سال آینده کماکان نظام سهمیه بندی و عرضه کارتی بنزین ادامه یابد و مردم بنزین را با قیمت های جدید و در قالب سهمیه های ماهانه دریافت خواهند کرد.

بر این اساس هزینه خرید بنزین توسط مردم هم سال آینده با افزایش 50 تا 100 درصدی روبرو خواهد  شد به طوری که یک خودروی پژو برای خرید 60 لیتر بنزین آزاد به جای 42 هزار تومان باید بیش از 70 هزار تومان هزینه پرداخت کند.

این در حالی است که خودروسواران با استفاده از راهکارهای ساده و کم هزینه میتوانند ضمن حفظ سهمیه های بنزین، هزینه کمتری برای خرید این فرآورده پرطرفدار نفتی پرداخت کنند که مدیریت مصرف سوخت علاوه بر کاهش هزینههای اقتصادی خانوارها، کاهش تولید آلایندهها، صیانت از محیط زیست و در نهایت کمک به اقتصاد ملی را به همراه دارد.

در این بین با توجه به قطعی شدن عدم اختصاص سهمیه ویژه بنزین نوروزی به خودروها، قطعا استفاده از راهکارهای ساده می تواند معادل سهمیه بنزین نوروزی در مصرف سوخت خودروها صرفهجویی حاصل کند.

راهکارهایی که بنزین کمتری دود کنیم

تنظیم موتور خودرو و باد لاستیکها، تعویض به موقع فیلتر استاندارد هوا، روغن، شمعها، اجتناب از حمل بار اضافی، حذف باربند و کاهش بار صندوق عقب، کارکرد صحیح ترموستات، بالا نگاه داشتن پنجرهها در سرعت بالا، عدم استفاده کمتر از گرم کن شیشه عقب، برف پاکن، بخاری و کولر، اگزوز استاندارد و تمیز نگاه داشتن موتور خودرو در مجموع کاهش حدود 20 درصدی مصرف بنزین خودروها را به همراه دارد.

در بیشتر خودروهای کشور بهترین سرعت اقتصادی به لحاظ مصرف بنزین 85 تا 90 کیلومتر است و در صورت رانندگی با سرعت بالا به جای 110 کیلومتر در ساعت با 80 کیلومتر در ساعت برانید که میزان 25 درصد (معادل 2.9 لیتر در هر 100 کیلومتر) در مصرف بنزین صرفهجویی حاصل می شود.

از سوی دیگر خودرویی که به آهستگی شتاب میگیرد یا از شتاب خود میکاهد 20 درصد کمتر از خودرویی که به سرعت شتاب خود را کاهش یا افزایش میدهد و کمتر از ترمزهای شدید استفاده میکند، بنزین می سوزاند.

علاوه بر این استفاده از دنده مناسب، خاموش کردن خودرو در توقف های بالای 60 ثانیه، جلوگیری از سرریز شدن بنزین هنگام سوختگیری، پارک کردن خودرو زیر پارکینگ های مسقف برای جلوگیری از تبخیر بنزین داخل باک و استفاده از بنزین با اکتان بالاتر مدیریت مصرف بنزین را برای خودرسوان به همراه دارد.

در شرایط فعلی با توجه به توزیع بنزین یورو چهار با عدد اکتان حدود 92 قطعا مصرف این بنزین و یا بنزین سوپر در مقایسه با بنزینهای اکتان 87 متوسط مصرف سوخت خودروها را حدود 5 درصد کاهش میدهد.
 
چه زمان و چگونه در جایگاهها بنزین بزنیم

در تمام جایگاهای سوخت کشور مخازن بنزین زیر زمین قرار دارند و از این رو هرچه زمین سردتر باشد، بنزین غلیظ تر و متراکمتر است. وقتی هوا گرم میشود، بنزین منبسط میشود، بنابراین، خرید بنزین در بعد از ظهر و حتّی شب که هنوز هوا کاملاً سرد نشده و بر بنزین اثر نگذاشته، سبب میشود که یک لیتر شما واقعاً یک لیتر نباشد.

با افزایش دما به میزان 18 درجه سانتیگراد، 50 لیتر بنزین معادل یک لیتر منبسط می شود. یعنی اگر در دمای 30 درجه سانتیگراد بالای صفر، 50 لیتر بنزین در باک خودروی خود بریزید و کنار پمپ بنزین توقف کنید تا هوا خنک شود و به 12 درجه سانتیگراد بالای صفر برسد، سرباک تقریبا به اندازه یک لیتر پایین میرود.

از سوی دیگر زمانی که مشغول سوخت گیری هستید، دستگیره نازل را تا آخر فشار ندهید. اگر نگاه کنید می‎بینید نازل ها دارای سه درجه هستند: کند، متوسط و تند. در حالت کند میزان تبخیر را که در اثر پمپ شدن بنزین حاصل میشود به حداقل می رسد.

یکی از مهمترین نکات برای بنزین زدن این است که وقتی باک اتومبیل نصفه است بنزین بزنید. دلیل آن این است که، هرچه بنزین بیشتری داخل باک باشد، هوای کمتری فضای خالی آن را اشغال می‎کند. بنزین به مراتب سریعتر از آنچه که تصوّر می‎کنید تبخیر میشود. مخازن ذخیره ی بنزین دارای سقف داخلی شناور هستند. این سقف به عنوان نقطه ی صفر بین بنزین و جو عمل میکند تا تبخیر را به حدّاقل برساند.

زمانی که نفتکشهای جاده پیما در حال تخلیه به مخزن بنزین در محل پمپ بنزین باشد اقدام به سوخت گیری خودروی خود نکنید. به احتمال زیاد بنزینی که تخلیه میشود سبب میگردد که بنزین داخل مخزن به هم بخورد و آنچه از آشغال و آلودگی که معمولاً تهنشین میشود، بالا بیاید و قسمتی از آن نصیب اتومبیل شما شود.

هرگز باک را بیش از اندازه پر نکنید. کمی بگذارید خالی بماند. اگر باک بنزین را لب تا لب پر کنید وقتی درب باک را ببندید و راه بیفتید اگر از سر بالایی بالا بروید یا خودرو را در آفتاب پارک کنید، بنزین از بالای باک بیرون میریزد و یا به شدت تبخیر میشود.