اختلاسی که زیر سایه 3هزار میلیارد گم شد / شستا مظنون به فساد مالی

طوفانی که این بار از خیابان گاندی به پا خواست و خواب میلیونها کارگر و بازنشسته را برآشفت. پای یکی از بزرگترین شرکتهای سرمایهگذاری کشور در میان است؛ شرکت سرمایهگذاری «شستا» که با سرمایه کارگران و بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی قد کشیده بود. یک روز از قرائت گزارش نمایندگان عضو کمیسیون اصل 90، درباره اختلاس 3 هزارمیلیارد تومانی میگذشت که گویی کار تیم تحقیق و تفحص از سازمان تأمین اجتماعی نیز به آخر رسید. البته نتایج تحقیق و تفحص از این سازمان که حدود 2 سال نیز به طول انجامیده بود در چند جمله از زبان یکی از اعضای کمیته تحقیق، قرائت شد. «سلیمان جعفرزاده» که در روزگاری نه چندان دور، بر جایگاه ریاست کمیسیون اجتماعی مجلس تکیه زده بود به اعلام خبر «اختلاس یک هزار میلیارد تومانی در150 شرکت زیرمجموعه سازمان بازنشستگی و شستا» قناعت کرد. او اما سپس نشانی کسانی که در برابر ادامه تحقیقات مانع تراشیدهاند را نیز داد تا اینگونه بار «مسوولیت» را از روی دوش خود بردارد: «اگر هیأت رئیسه مجلس از ادامه کار جلوگیری نمیکرد میتوانستیم بیش از سه هزار میلیارد تومان اسناد و مدارک تخلف در این شرکتها را به دست بیاوریم.»


او در روزهای بعد، جزییات بیشتری را فاش کرد: «از روز اولی که طرح تحقیق و تفحص از سازمان تأمین اجتماعی آغاز شد، بلافاصله با فشارهای سیاسی از سوی بسیاری از چهرهها و حتی هیات رئیسه مجلس مواجه شدیم چرا که نمایندگان حاضر در تیم تحقیق و تفحص به سراغ شرکتهایی رفتند که ۶۰ سال هیچگونه نظارتی بر عملکرد آنها نبوده است. همین شرکتها تهمتها و افتراهای بسیاری به گروه تحقیق و تفحص وارد کردند ولی ما به دوراز تمام این حاشیهها به کارمان ادامه دادیم.» این عضو کمیته تحقیق و تفحص از سازمان تأمین اجتماعی ادامه میدهد: «در حالی که داشتیم به سرنخهای بیشتری در پرونده بزرگ اختلاس دست مییافتیم، هیات رئیسه مجلس از ادامه تحقیق و تفحص جلوگیری کرد. حتی زمانی که از یک شرکت خواستیم تا اسناد بلاتکلیفی ۷۰میلیارد تومان از سرمایه خود را ارائه کند هیات رئیسه مجلس دستور داد تا کار همان جا متوقف شده و دیگر ادامه ندهیم.»


او همچنین مدعی شده است که اموال ۳۰میلیون بازنشسته تامیناجتماعی به شرکتهای خانوادگی تبدیل شده است والبته مستنداتی هم از تخلف برخی از نمایندگان مجلس دراین فساد مالی در دست دارد.


پس از افشاگریهای این عضو کمیته تحقیق و تفحص سازمان تأمین اجتماعی، مدیرعامل سازمان حسابرسی نیز اعلام کرد که بر سازمان تأمین اجتماعی نظارت دارد؛ اما سپس این احتمال را نیز مطرح کرد که اگر مدیران یک بخش با هم تبانی کنند یا از کارشناسان قوی در ثبت دفاتر استفاده کنند، ممکن است حسابرس نتواند متوجه سواستفاده مالی شود. سازمان تأمین اجتماعی نیز اگرچه به این اتهامات پاسخ داد، اما هرگز آن را رد نکرد و تمام موارد بررسی شده در گزارش تحقیق و تفحص مجلس را به عملکرد مدیران پیشین این سازمان نسبت داد.


اما موضوع اختلاس شرکت سرمایهگذاری «شستا» در میان حواشی اختلاس بانک «صادرات» رنگ باخت؛ پروندهای معلق میان زمین و آسمان که نه چراغ سبز مراجع قضایی را دیده و نه حتی حساسیت مجلسنشینان را برانگیخته است.


شستا عنوان اختصاری«شرکت سرمایهگذاری تامیناجتماعی» است که اکنون کاهش تصدیگری دولت را مهمترین راهبرد خود میداند. اما تعیین این راهبرد گویی نتیجهای عکس دربر داشته است. چه، انباشت بدهیهای دولت به سازمان تأمین اجتماعی، رفتهرفته به شرکتهای زیر مجموعه شستا افزود و دامنه فعالیتهای این شرکت را از تولید سیمان تا نفت و گاز و محصولات سلولوزی گسترانید. البته بد نیست بدانید که شرکت سرمایهگذاری تأمین اجتماعی با آرمان والای «حفظ و ارتقای ارزش واقعی ذخایر بیمهشدگان تامیناجتماعی» در سال ۱۳۶۵ تاسیس شده است.