رئیس‌جمهور: با تقابل نمی‌توان در دنیا موفق بود

حجتالاسلام و المسلمین حسن روحانی که به مناسبت روز معلم در جمع اساتید و معلمان نمونه کشور سخن میگفت، با اشاره به تجربه خود در دوران سیاست و زمان نهضت انقلاب اسلامی تا امروز، اظهار کرد: در این دوران همیشه مسئولیتی در حوزههای مختلف بر عهده داشتهام و آنچه که میفهم این است که تندروی و افراط به ما لطمه زده است و تندروی و افراط برای مملکت نفعی نداشته است.

وی با تاکید بر اینکه باید مسیر اعتدال و عقلانیت را در پیش بگیریم، خاطرنشان کرد: باید فضای آرام بحث و انتقادپذیری در دانشگاهها وجود داشته باشد و اگر اشکالی مطرح شد، باید به آن پاسخ بدهیم، نه اینکه منتقدان را به کمیته انضباطی ببریم، بلکه باید از اشکال و نقد استقبال کنیم و به آن پاسخ بدهیم.

رییسجمهور تصریح کرد: آنچه من میفهم این است که این کشور با تقابل نمیتواند در دنیا موفق باشد و راه این دولت راه تعامل سازنده با دنیاست، اما وقتی ما حرف از تعامل سازنده میزنیم، میگویند میخواهید با دنیا بسازید؟ نخیر، پس میخواهیم در برابر دنیا خنجر بکشیم.

روحانی افزود: ما میخواهیم با دنیا منطقی صحبت کنیم، البته ممکن است در مواردی مشکلات حل نشود، اما صددرصد راهحلی دارد که باید به دنبال راهحل بگردیم.

رییسجمهور با بیان این که این دولت معتقد است در این کشور تحریم، ظلم بزرگ برای ملت ایران است، خاطرنشان کرد: اگر کسی از تحریم خوشش میآید استدلالش را بگوید، اما ما میگوییم تحریم یعنی نتوانیم جنسی را صادر یا وارد کنیم یعنی رفت و آمد اساتید و حضور در مراکز علمی محدود شود.

روحانی با طرح این پرسش که مگر کشوری در دنیا میتواند بگوید در حوزه علم از دنیا بینیاز است؟ گفت: باید از دیگران بیاموزیم و باید رفت و آمدهای علمی داشته باشیم و در کنفرانسهای علمی حضور داشته باشیم، اما شاهدیم وقتی استادی با یک خارجی حرف میزند عدهای میگویند نکند جاسوسی شده است و بعضیها انگار سلولشان با شک ساخته شده است در حالیکه باید به اساتیدمان اعتماد کنیم و بگذاریم بیاموزند و یاد بگیرند. در همین راستا آقایی را میشناسم که میگفت باید کاری کنیم زبان انگلیسی جایی تدریس نشود، چون خطری بزرگ است، من این حرفها را نمیفهمم و شاید از قدرت درک من خارج است.

وی با بیان اینکه در دنیای امروز تربیت دانشجو به مفهوم آموزش دادن متدهای تحقیق و مطالعه است، خاطرنشان کرد: استاد باید متد و نحوه استفاده از علم را به دانشجو بیاموزد و اینکه چطور میتوانیم از دنیای علم و دانش بهره ببریم. همچنین استاد باید یک زبان علمی را به دانشجو یاد بدهد که من غیر از این را نمیفهمم و درک نمیکنم.

رییسجمهور به عنوان فردی که سالها در کار پژوهش و در حوزه و دانشگاه حضور داشته است، گفت: کلید را در این میدانم که به دانشجو متد، زبان و راه تحقیق و مطالعه یاد بدهیم که مجتهد همین کار را میکند و در حوزه نیز به طلاب متد را یاد میدهند.

روحانی با بیان اینکه ما باید در شرایط امروز ببینیم دانشگاه چگونه میتواند مفیدتر باشد تا در نهایت به تولید، خدمات کارآمد، ثروت ملی، قدرت ملی و بهبود زندگی مردم تبدیل شود، اظهار کرد: اگر دانشجو تبدیل به کاغذی به نام مدرک و مدارکدار بیکار در جامعه شود یک ایراد است که باید آن را رفع کنیم و ما برای حل این مشکلات به شما معلمان و اساتید امیدواریم چون شما تجربه دارید و همه باید دست به دست هم دهیم و به این مشکلات رسیدگی کنیم پس از شورای عالی انقلاب فرهنگی تا دولت، هیاتهای علمی، دانشگاهها و اساتید همه باید با هم راه بهتر را یاد بگیریم تا از راه بهتر به کشور، نظام، انقلاب و تاریخ خود خدمت بیشتر کنبه گزارش ایسنا، حجتالاسلام و المسلمین حسن روحانی در آغاز دیدار خود با اساتید و معلمان نمونه کشور که به مناسبت روز معلم در سالن شهید بهشتی ساختمان ریاستجمهوری برگزار شد، با بیان اینکه هفته معلم، هفته تجلیل از شخصیتهای والایی است که کلید علم، دانش و پژوهش و توسعه و پیشرفت کشور در دستان پرتوان آنان است، اظهار کرد: به همه اساتید و معلمین عزیزی که افتخار استاد نمونه را کسب کردند تبریک میگویم گرچه استاد همواره نمونه است، اما شخصیتهای فرهیخته و استاد نمونه، نمونه نمونه هستند یعنی نور علیالنور.

وی در ادامه با گرامیداشت یاد استاد شهید آیتالله علامه مطهری، ایشان را به راستی شخصیتی نمونه دانست و گفت: شهید مطهری خوب فهمید و درک کرد و درس خود را خوب خواند و همه افتخارات از همین پایه نشات میگیرد یعنی آنکه خوب میخواند و خوب میفهمد و میتواند نمونهای باشد که برای نسل جوان ما راه فهم علم و درک دانش را هموار کند.

رییسجمهور با بیان اینکه بالاتر از فهم، درک، اخلاق، ایمان و ایثار، آمادگی برای حل معضلات و مشکلات فکری، دینی، اخلاقی، سیاسی و اجتماعی جامعه است، گفت: حلالمسائل و حلالمشکلات بودن مهم است. اینکه در کدام کلاس، دانشگاه یا شهرستان باشیم مهم نیست، بلکه باید بدانیم مشکل امروز کشور و جامعه کجاست و آستینها را بالا بزنیم و در رشتهای که تخصص داریم به گونهای شاگرد پرورش دهیم و افکار نسل جوان را هدایت کنیم تا حداقل مشکلات را کم کنیم.

روحانی با بیان اینکه باید بدانیم امروز جامعه ما به چه دانش و رشته و راهحلی نیاز دارد، یعنی علم را کاربردی کنیم، تصریح کرد: دانشگاه ما انباشت اطلاعات برای دانشجویان در شب امتحان برای نمره و در نهایت برای دریافت مدرک نباشد و در واقع دانشگاه ما نباید مدرکگرا باشد و مراکز دانشگاهی ما تنها آموزشی نباشند بلکه به پژوهش نیز بها داده شود تا دانشگاه بتواند مطالبات اجتماعی کشوری را پاسخ دهد و بتواند به عنوان بهترین یار برای دولت در حل مشکلات جامعه باشد پس دانشگاه نیازمند تغییر و تحولات فراوان است و نیاز دارد از این صورت به مغز و معنا دست یابد.

وی با بیان اینکه از دید قرآن بالاترین افتخار انسان و معیار ترجیح انسان بر فرشته، قدرت تعلم و سپس تعلیم انسان است، گفت: امتیاز انسان آن است که از طریق علامت میآموزد و آنکه از طریق علامت و علم به تمام دانشهای جهان میرسد، انسان است پس حال که خداوند این استعداد را در ما قرار داده است باید از آن استفاده کنیم و در دنیای بیکران علم و دانش بیاموزیم چون هر چه که آموختهایم و خواهیم آموخت ناچیزی از این دنیای بیکران است.

رییسجمهور با تاکید بر اینکه هیچ صفتی برای انسان برتر از صفت انتخاب و برگزیدن نیست، گفت: امروز باید رشتههای علمیمان را نیز گزینش کنیم.

روحانی با طرح این پرسش که دانشجویان پس از فارغالتحصیلی از دانشگاه کجا جذب میشوند؟ و چه کسانی در انتظار پایان دوران تحصیلی دانشجویان هستند تا برای کارآفرینی از آنها بهره بگیرند؟ افزود: باید دانشگاه را به مقام و منزلتی برسانیم که در پایان سال تحصیلی دلهای فراوانی خوشحال شوند که مهندس، پزشک و متخصصی را که نیاز داشتهاند پیدا کردهاند، اما اگر پایان ترم تحصیلی تبدیل به اندوهی برای دانشجو و پدر و مادرش شود یک ایراد است که این پایان غمانگیز مسیر علم و دانش در کشور ما باید برایش چارهاندیشی شود.

وی با بیان اینکه امروز صدها و هزارها متخصص را نیاز داریم تا بتوانیم معضلات کشور را حل کنیم، تصریح کرد: به همه اساتید، بزرگان و دانشگاهیان احترام میکنم چرا که خود نیز هم حوزه و هم دانشگاه را میشناسم و بیش از 10 سال در حوزه و کمی کمتر در دانشگاه درس خواندهام پس در حد یک طلبه و دانشجو، حوزه و دانشگاه را میشناسم و اعتقاد دارم حوزه و دانشگاه باید به کمک دولت و نظام به پا خیزند.

رییسجمهور افزود: وقتی دولت اعلام میکند در شرایط رکود تورمی هستیم و راهی جز اینکه در مرحله اول تورم را کاهش دهیم و سپس به دنبال رکود رویم نمیبینیم، اساتید دانشگاه باید نقد و راهنمایی کنند و دانشگاهها مقاله و نامه به وزرای اقتصادی، معاونان و رییسجمهور ارسال کنند اما در تمام هشت ماهی که دولت فعالیت خود را آغاز کرده است و پیچیدگیهای اقتصادی را مطرح کرده تعداد نامهها و راهنماییها از طریق اساتید دانشگاهها زیاد نبوده است البته نامههایی که به دستم رسید و همه آنها را محترم میدانم که بعضی آنها با لحن تشویق و امید و برخی با لحن نقد بوده است را خواندهام و اشکال را در لحن نامهها نمیدانم اما به نظر من اشکال در این است که تعداد آنها کم بوده است.

روحانی افزود: آیا از دید شرعی، قانونی، ملی، انقلابی وظیفه استاد سر کلاس این است که متن را به دانشجو بیاموزد و تمام وظیفه یک استاد این است که فصولی از یک کتاب را انتخاب کرده و طی پانزده تا هفده جلسه برای دانشجویان تبیین کند و پس از آن از دانشجو امتحان بگیرد؟

وی با اشاره به گزارشهایی که رسیده است مبنی بر اینکه اساتیدی در هفته 25 یا 35 ساعت در چند شهرستان تدریس میکنند، گفت: آیا استادی که 25 تا 35 ساعت در چند شهرستان تدریس میکند اصلا وقت این را دارد که ببیند بر سر علم چه آمده است؟ و بداند از زمانی که او دانشجو بوده است و حالا که تدریس میکند، علم ساعت به ساعت در حال تحول بوده است.

رییسجمهور افزود: استادی در هفته دو مقاله سطح بالا در رشته تخصصی خود مطالعه نکند به گذشته تعلق دارد و نمیداند چه خبر است پس اساتید باید پژوهش کنند و دانشجو را هم وادار به پژوهش کنند، نه فقط متنی را به او بیاموزند و بعد از او امتحان بگیرند.

روحانی با بیان اینکه تا حدودی از دنیای سیاست خارجی اطلاع دارم، گفت: با یک دنیای پیچیده روبرو هستیم و در یک منطقه پیچیده قرار گرفتهایم و قدرتهای بزرگ هر روز نه تنها برای ما، بلکه برای دوستان و همسایگان و رقبایشان برنامه میریزند، پس ما چه باید بکنیم؟ و چطور دانشجوی ما باید بداند در دنیا چه میگذرد و چطور باید با مسائل سیاسی جهان و منطقه برخورد کنیم؟

وی با بیان اینکه حل معضلات سیاسی، شعار نیست، بلکه باید راهحل پیدا کنیم، خاطرنشان کرد: اگر صبح تا شب شعار دهیم هیچ مشکلی حل نمیشود البته من با شعار مخالف نیستم اما شعار را راهحل نمیدانم، بلکه باید بفهمیم در دنیا چه میگذرد و راهحلهای گذشته چقدر غلط بوده است. البته به گذشته خود اشاره میکنم یعنی همین هشت ماهی که از آغاز دولت میگذرد، مگر ما معصومیم و غلط و اشتباه نداریم؟

رییسجمهور خاطرنشان کرد: باید افرادی که دنیا، سیاست، حقوق و منطقه را میشناسند و عظمت و زجر این ملت را میفهمند انتقاد کنند و اشکالات را بیان کنند و بگویند که راه غلط بوده و راه صحیح این است پس انتقاد حق همه است بخصوص اساتید که تجربه لازم را دارند.

روحانی با اشاره به اینکه گفته میشود باید علوم انسانی را اسلامی کنیم، گفت: حتما باید این کار بشود اما باید توجه داشته باشیم که کجا را باید اسلامی کنیم و راه را اشتباه نپیماییم چون پایهها و مبانی علم و دانش، اسلامی، مسیحی و یهودی ندارد و پایههای علم جهانی است و جغرافیا نمیشناسد. متدها هم جهانی هستند اما اهداف متفاوتند و هر کشوری اهداف خود را دارد پس اگر میخواهیم علم در کشور کاربردی شود باید آن را بومیسازی کنیم.

وی اضافه کرد: اگر میگوییم بخشهایی از علم از بنیان برای مبارزه با اسلام ساخته شده است باید بررسی کنیم و اگر چنین بود مبارزه کنیم اما اینکه بگوییم بانکداری میتواند اسلامی باشد به این معناست که مبانی، شیوهها و اهدافی دارد که باید آن را به مبانی، فرهنگ و اهداف کشورمان بومیسازی کنیم.