راهکارهای بازگشت رونق به بورس تهران

محمدرضا سبزعلیپور گفت: ریزش ناگهانی و بحران دور از انتظار بورس تهران سئوالی است که این روزها ذهن غالب کارشناسان بازار سرمایه کشور و فعالان اقتصادی را به خود مشغول کرده است. بحرانی که هیچ کدام از کارشناسان و فعالان اقتصادی بدلیل چشم اندازهای مثبت اقتصادی و سیاسی، آنرا هرگز پیش بینی نمی کردند. این بحران و ریزش ارزش سهام زمانی به سؤال جدی مبدل شده که سایر بازارهای موازی با بازار سرمایه هم در رکود جدی به سر می برند و برای ورود سرمایه گذاران جذابیتی ندارند.
وی افزود: در تالار شیشه ای بازار بورس تهران سهامداران با نگرانی شاهد بالا و پایین رفتن شاخص ها هستند. شاخص هایی که از ابتدای سال 1393روند نزولی داشته و بر نگرانی ها در مورد آینده این بازار افزوده است. سال 93 برای میلیونها سهامدار خرده پای ایرانی خوش یمن نبوده، زیرا در کمتر از یکماه، بازدهی بازار بورس به منفی سه درصد رسیده است. این در حالیست که سال گذشته بازار بورس تهران جذابیت زیادی برای سرمایه گذاران داشت و هیچ بحثی راجع به حباب قیمتها به گوش نمی رسید و حتی اعتقاد بسیاری بر این بود که کشور پس از انتخابات، وارد فضای باثبات سیاسی و اقتصادی شده و از همین رو اوضاع بازار سرمایه روز به روز بهتر خواهد شد. حال سهامداران بازار بورس بدنبال پاسخ این سؤال هستند که آن روزهای خوش چه شدند.
علیپور اظهار داشت: دلایل مختلفی را می توان در وقوع سونامی ریزش قیمتها در بازار بورس مؤثر دانست. اولین و مهمترین دلیل، اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها می باشد که کمترین بحران در پی افزایش قیمت حامل های انرژی و سایر کالاهای اساسی، رشد نقدینگی در جامعه، تورم 40 الی 50 درصدی، رکود مضاعف، ادامه بیکاری و افزایش نرخ ارز خواهد بود. لکن آغاز اجرای مرحله دوم طرح هدفمندی یارانه ها و افزایش چند ده درصدی قیمت حامل های انرژی، افزایش نرخ سایر کالاها و خدمات از جمله نرخ نان و حمل و نقل، کسری بودجه ریالی و کمبود منابع ارزی دولت، ابهام در نتیجه و آینده توافقنامه ژنو، اختلافات و درگیری جناحهای سیاسی کشور با هم، نگرانی و بی اعتمادی مردم نسبت به معیشت و آینده زندگی خود و دهها مورد دیگر می باشد که متعاقباً دولت را هم در سال جدید تحت فشار قرار خواهد داد و موجب می گردد تا سایه تورم، رکود و بیکاری بر سر کشورمان همچنان باقی بماند.

وی تصریح نمود: دستکاری وضعیت سرمایه ای شرکتهای بزرگ برای نشان دادن اوضاع باثبات اقتصادی در کشور و در واقع ایجاد حباب در قیمتها هم می تواند در وضعیت فعلی بورس موثر باشد. ضمن آنکه انقباضی بودن بودجه سال 93 و مبهم بودن نرخ سود سپرده گذاری بانکهای خصوصی جزء دلایل دیگری برای از دست رفتن جذابیت بازار بورس تهران باشد. با این حال، برخی از کارشناسان و دولتمردان بر این باورند که کاهش سود سپرده های بانکی موجب خواهد شد تا امسال بازار بورس تهران مجدداً رونق گرفته و محل خوبی برای سرمایه گذاری و کسب سود های کلان باشد. این افراد خوشبین، معتقدند که جهت گیری سیاسی و اقتصادی کشور مثبت است و با صبر و همچنین تحلیل درست اطلاعات میتوان از بالا و پایین رفتن شاخص های بورس، درآمدی خوب کسب کرد.
رئیس شورای سیاستگذاری اقتصاد مقاومتی و بخش خصوصی اعلام نمود: با انتشار خبر کاهش نرخ سود سپرده های بانکی، ظاهراً بورس تهران به این خبر واکنش مثبت نشان داد و دورا دور امیدها را به بورس بازگرداند. اما واقعیت قضیه چیز دیگری است و آن اینکه کاهش سود سپرده بانکی به تنهایی نمی تواند گره گشای مشکلات بورس باشد. زیرا کمتر سرمایه گذار خرد و کلانی وجود دارد که سپرده بانکی خود را بدلیل کاهش سود بانکها، از حسابش خارج کرده و پول خویش را روانه بازار بورس بحران زده تهران کند. زیرا کسی که می خواهد سهام، خریداری کند ابتدا به دنبال سهام شرکتهای سود ده خواهد بود نه شرکتهای زیان ده، که در این راستا دارندگان سهام شرکتهای سود ده فروشنده نیستند و غالباً سهام شرکتهای ضعیف و زیان ده قابل خرید می باشد که هیچ عقل سلیمی پول خود را صرف خرید اینگونه سهام ها نمی کند.

وی مجدداً بازار بورس و بازار ارز را به کفه های یک ترازو تشبیه کرد و گفت: عواملی همچون، بحران اوکراین و لشگرکشی روسیه و نهایتاً اعمال تحریمهای غرب برعلیه روسیه و خطر بروز جنگ موجب شده تا اتحاد 1+5 تا حدودی متزلزل و آینده توافقنامه ژنو نیز در هاله ای از ابهام فرو رود، ابهام در سود سپرده بانکها، جو روانی حاکم بر جامعه درخصوص شیوع گرانی بخاطر اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها و بی اعتمادی به آینده موجب شده تا طی روزهای گذشته بخش اعظمی از نقدینگی مردم از بورس اوراق بهادار خارج شده و به سمت بازار ارز حرکت کند و حتی هزاران حساب پس انداز مردم نزد بانکها بسته شده و پول آنها به سمت بازار ارز و سکه سرازیر گشته و همین امر موجب افزایش نرخ ارز و کاهش شاخص بورس گردیده است.

سبزعلیپور گفت: همچنانکه قبلاً نیز گفتم بازار بورس و بازار ارز همانند کفه های یک ترازو هستند به طوریکه هریک از آنها پایین رود دیگری بالا می آید و فعلاً کفه بورس پایین آمده و کفه بازار ارز بالا رفته که قطعاً این روند ادامه داشته و طی روزهای آینده، کفه ارز بالاتر نیز خواهد رفت و کسی توان مقابله با آن را نداشته و جلودار آن نیز نخواهد بود. بر همین مبنا پولهای خارج شده از بانکها در گذشته و آینده به سمت بازاری سرازیر خواهند شد که جذاب و سود ده باشد و چون در این روزها کفه بازار ارز بالا رفته، پس پولها روانه این بازار خواهند شد نه بازار بورس تهران. 
رئیس مرکز تجارت جهانی ایران خاطر نشان کرد: بحران زدائی و رونق دادن به بازار بورس تهران نیازمند ابزار و فاکتورهای خاصی می باشد که تا آن موارد اعمال نشود امیدی به بهبود اوضاع بورس نخواهد بود. ساماندهی و رفع مشکلات شرکتها علی الخصوص شرکتهای پذیرفته شده در بازار بورس، سودآور کردن شرکتها، آرام کردن بازار سکه و ارز، فرهنگ سازی و تبلیغات مناسب، اعمال مدیریت صحیح و قدرتمند بر سازمان و شرکت بورس تهران، رفع تنشها و برقراری آرامش در داخل و عرصه جهانی، بطوریکه تا آرامش در جامعه حاکم نگردد این روند و بحران اقتصادی همچنان ادامه خواهد داشت.

وی افزود: پس ملاحظه می فرمائید که تا زمانیکه غالب شرکتها ورشکسته هستند و اکثر فعالان اقتصادی ممنوع الخروج اند و برای بسیاری از شرکتها بدلیل بدهی معوقه بانکی، دائماً اجرائیه صادر می شود، سایه تنش های سیاسی در داخل و خارج بر سر کشورمان برقرار می باشد، و حمایت قابل قبولی از جانب دولت جهت ساماندهی بازار سرمایه صورت نمی گیرد، هیچ اتفاق مثبتی در عرصه اقتصادی بویژه بازار سرمایه رخ نخواهد داد، برهمین اساس سپرده های خارج شده مردم از بانکها هم قادر به حرکت درآوردن این بازار نخواهند بود.