بانک مرکزی وضعیت شاخص های کلان اقتصادی در نه ماهه 92 را اعلام کرد

براساس برآوردهای اولیه، تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه و به قیمت های ثابت سال 1383 از 1499827میلیارد ریال در نه ماهه سال 1391 به 1448278 میلیارد ریال در نه ماهه سال 1392 کاهش یافته و گویای کاهش تولید ناخالص داخلی به میزان 3.4 درصد می باشد. با توجه به رشد 8.3 - درصدی اقتصاد در نه ماهه سال 1391، محاسبات فصلی نشان می دهد که اقتصاد ایران در نه ماهه سال 1392 نسبت به دوره مشابه سال قبل مواجه با کاهش نرخ منفی رشد اقتصادی بوده است.

برآورد ارزش افزوده فعالیت های مختلف اقتصادی در نه ماهه سال 1392 نشان دهنده آن است که علت عمده کاهش تولید ناخالص داخلی را باید در کاهش ارزش افزوده فعالیت های نفت، صنعت، ساختمان، بازرگانی، رستوران و هتلداری و خدمات موسسات پولی و مالی جستجو نمود. سهم ارزش افزوده هر یک از فعالیت های مذکور در رشد تولید ناخالص داخلی نه ماهه سال 1392 به ترتیب 1.4- ، 1.2-، 0.4-، 1- و 0.7- واحد درصد برآورد شده است.

در نه ماهه سال 1392 ارزش افزوده گروه کشاورزی به قیمت های ثابت سال 1383 به میزان 127666 میلیارد ریال برآورد گردید که این رقم نسبت به دوره مشابه سال قبل 5.2 درصد افزایش داشته است.

برآوردهای انجام شده در این زمینه حاکی از آن است که تولید محصولات زراعی و باغی در سال 1392 نسبت به سال قبل به ترتیب 2.3 و 4 درصد و تولید محصولات اصلی دامی 4.1 درصد افزایش یافته است.

براساس برآوردهای اولیه، ارزش افزوده گروه نفت در نه ماهه سال 1392 به قیمت های ثابت سال 1383 به میزان 144469 میلیارد ریال برآورد شد که گویای کاهش 12.6 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل می باشد. کاهش تولید و صادرات نفت خام از جمله علل اصلی کاهش رشد ارزش افزوده این گروه در دوره مورد بررسی بوده است.

گروه صنایع و معادن در نه ماهه سال 1392 از نرخ رشدی معادل 6.3 - درصد برخوردار شد و در نتیجه 1.6- واحد درصد از نرخ رشد 3.4- درصدی اقتصاد را در دوره مورد بررسی به خود اختصاص داد. در این گروه، ارزش افزوده بخش های صنعت، معدن، ساختمان و آب و برق و گاز به ترتیب نرخ رشد 7.5- ، 3-، 6.5- و 5.1 درصدی را به خود اختصاص داده اند.

در بخش ساختمان، ارزش سرمایه گذاری بخش خصوصی در ساختمان مناطق شهری به قیمت های جاری، طی نه ماهه سال 1392 نسبت به دوره مشابه سال قبل 32.9 درصد افزایش داشته است. با اعمال شاخص های قیمت متناظر و تعدیل رقم مذکور، نرخ رشد ارزش افزوده ساختمان های خصوصی به قیمت های ثابت سال 1383 حدود 5.3- درصد برآورد شده است. در نهایت با احتساب رقم فوق و نیز رشد ارزش افزوده ساختمان دولتی، نرخ رشد بخش ساختمان به قیمت های ثابت سال 1383 در حد 6.5- درصد برآورد می شود.

ارزش افزوده گروه خدمات از نرخ رشد 2.4- درصدی در نه ماهه سال 1392 برخوردار گردیده و سهم آن از رشد 3.4- درصدی تولید ناخالص داخلی به 1.4- واحد درصد در نه ماهه سال 1392 رسیده است.

شاخص ضمنی ارزش افزوده گروه های کشاورزی، نفت، صنایع و معادن، خدمات به ترتیب 44.6، 55.3، 34.6 و 36 درصد در نه ماهه سال 1392 افزایش داشته اند به علاوه شاخص ضمنی تولید ناخالص داخلی و تولید ناخالص داخلی بدون نفت نیز به ترتیب دارای رشد 39.6 و 37.7 درصدی بوده اند.

برآورد حاصل از تولید ناخالص داخلی بر حسب اقلام هزینه نهایی دلالت بر این دارد که در نه ماهه سال 1392 هزینه های مصرف نهایی بخش خصوصی، هزینه های مصرف نهایی بخش دولتی و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به قیمت های ثابت سال 1383، به ترتیب از نرخ رشد 1.1، 0.7- و 13.4- درصدی برخوردار بوده اند.

براساس برآوردهای اولیه، نرخ رشد مصرف نهایی بخش خصوصی از 4.5- درصد در نه ماه سال 1391 به 1.1 درصد در دوره مشابه سال 1392 افزایش یافته است. افزایش مذکور عمدتا ناشی از فزونی رشد هزینه های نهایی مصرفی بخش خصوصی نسبت به رشد شاخص تورم در دوره مورد بررسی بوده است. نرخ رشد مخارج مصرف نهایی بخش دولت در نه ماه سال 1392 نسبت به دوره مشابه سال قبل کاهش یافته و به 0.7 درصد رسیده است.

مقایسه نتایج حاصل از برآوردهای نه ماه سال 1392 نسبت به مدت مشابه سال قبل، نشان دهنده کاهش تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به میزان 13.4 درصد می باشد. تشکیل سرمایه ثابت ناخالص متشکل از دو بخش ساختمان و ماشین آلات است. تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در دو بخش مذکر در نه ماه سال 1392 نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب 7.8 و 21.8 درصد کاهش یافته است. رشد 7.8- درصدی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ساختمان به دلیل کاهش سرمایه گذاری در هر دو بخش دولتی و خصوصی بوده است.


تجارت خارجی

در حوزه تجارت خارجی و براساس برآوردهای اولیه، صادرات و واردات کالاها و خدمات در نه ماهه سال 1392 به قیمت های ثابت و نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب 4.2 و 26 درصد کاهش یافته است.