تغییر انتظارات در بازار جهانی طلا

«دنیای اقتصاد» اثرگذاری عوامل سیاسی و اقتصادی بر «فلز زرد» را بررسی میکند
تغییر انتظارات در بازار طلا
روزهای آخر هفته کاری گذشته، روزهای خیز گرفتن اونس طلا تا بالاترین قیمتها در چهار ماه گذشته بود. چهارشنبه طلا در انتظار انتشار متن جلسات قبلی کمیته بازار آزاد بانک مرکزی آمریکا به سر میبرد، جالب آنکه بازار حتی پیش از انتشار این گزارش شروع به بالا بردن قیمتها کرد؛ افزایشی که پس از انتشار گزارش نیز ادامه یافت.
کمیته بازار آزاد فدرال رزرو مهمترین سیاستهای پولی آمریکا را تنظیم میکند و متن کامل تمام نشستهای این نهاد، با تاخیر منتشر میشود. چهارشنبه صبح به وقت نیویورک (اواخر شب به وقت تهران) جزئیات نشستهای ماه ژوئن منتشر شد، اما جزئیات این گزارش نتوانست جهتگیری و زمانبندی دقیق سیاستهای آینده را درباره نرخ سود مشخص کند. گزارش منتشر شده نشان میدهد فدرال رزرو احتمالا به برنامههای ماهانه خرید اوراق قرضه در ماه اکتبر پایان خواهد داد. ارزش «بستههای محرک پولی» (QE) فدرال رزرو از نوامبر گذشته تاکنون کاهش یافته و به کمتر از 35 میلیارد دلار رسیده است؛ اما دادههای گزارش چهارشنبه نتوانست انتظارات فعالان بازار را برآورده کند و واکنش شدیدی را در بازارهای جهانی طلا رقم نزند. مشخص نبودن تصمیمات درباره افزایش نرخ سود، باعث شد پنجشنبه قیمتها با افزایش بیشتری روبهرو شود. قیمت اونس طلا چهارشنبه روی 1326 دلار بسته شد تا پنجشنبه با 9 دلار افزایش به 1335 دلار برسد. روز جمعه نیز این فلز گرانبها تا لحظه تنظیم این خبر به بهای 1337 دلار رسید، گرچه هماکنون که شما این گزارش را میخوانید بازار ممکن است شاهد قیمتهای متفاوتی باشد.


از غزه تا واشنگتن
در کنار این واقعیت که گزارش چهارشنبه شب نتوانست مسیر سیاستهای آینده را درباره نرخ بهره مشخص کند، اخبار سیاسی نیز همچنان مورد توجه معاملهگران و اقتصاددانان است. در حالی که بازار تا حد زیادی به بحرانهای عراق و اوکراین عادت کرده، بحران در غزه کانون توجه بازارهای جهانی طلا شده است. حملات رژیم صهیونیستی به باریکه غزه از سهشنبه تشدید شده و تاکنون به مرگ دهها شهروند غیرنظامی منجر شده است. این حملات میتواند باعث ناآرامیهای گستردهتری در منطقه شود و همین امر به بالا ماندن قیمت طلا کمک میکند.
اینها همه در حالی است که شاخص دلار نیز با توجه به مشخص نبودن سیاستهای مقامات ارشد اقتصادی واشنگتن با افت مواجه شده و بر افزایش قیمت طلا اثرگذار بوده است. در واقع، متن مذاکرات نشست فدرال رزرو آمریکا نشان میدهد که بانک مرکزی این کشور هنوز تصمیم روشنی در مورد افزایش نرخ بهره در کوتاهمدت نگرفته و این مساله فشار زیادی بر ارزش دلار وارد کرده است. همانطور که اشاره شد فدرال رزرو آمریکا جزئیات بیشتری را درخصوص نحوه متوقف کردن محرک پولی تا ماه اکتبر اعلام کرده، ولی هیچ تصمیمی برای افزایش نرخ سود در شرایط کنونی نگرفته است.

سطوح جدید مقاومتی
افزایش قیمت طلا در روزهای گذشته باعث شده که تحلیلهای تازهای درباره روندهای میانمدت مطرح شود. گزارش جزئیات نشستهای ماه ژوئن فدرال رزرو باعث افت شاخصها در بازارهای سهام شده و این افت به همراه افزایش تنشهای ژئوپلیتیک در خاورمیانه موجب شده برخی کارشناسان تشدید روند صعودی قیمت طلا را پیشبینی کنند. بازارهای سهام نیز از وضعیت خاورمیانه نگران هستند و این نگرانی نیز به خروج سرمایه به سوی بازار طلا میانجامد. بلومبرگ از فرانک مکگی، رئیس موسسه Brookridge Investment نقل میکند که «مردم به علت نگرانی نسبت به کاهش شاخص سهام در بازارهای جهانی، دوباره به خرید طلا رو خواهند آورد. تنشهای سیاسی نیز سرمایهگذاران بیشتری را به بازار طلا خواهد کشاند و این مساله رشد قیمت فلز زرد را در پی خواهد داشت.»
حتی موسسه تحقیقات اقتصادی Second Skies پیشبینی کرده که قیمت جهانی هر اونس طلا در میانمدت ممکن است به بیش از 1396 دلار در هر اونس برسد. کریس کاپره کارشناس این موسسه میگوید: «بررسی عوامل موثر بر روند قیمت طلا نشان میدهد که بهای این فلز زرد در ماههای آینده، صعودی خواهد بود و اگر طلا بتواند سطح مقاومتی 1341 تا 1352 دلاری را بشکند به سادگی میتواند تا قیمت 1396 دلار نیز افزایش یابد. سطح حمایتی قیمت طلا در شرایط کنونی محدوده 1312 تا 1320 دلاری است. بهنظر من قیمت طلا در شرایط کنونی بالاتر از 1306 دلار در هر اونس تثبیت شده است.»
بن جانسون، رئیس موسسه First Securities که پیشتر حامی پیشبینیهای افزایشی بود هم حالا در گفتوگویی با پایگاه اینترنتی کیتکو به سرمایهگذاران توصیه میکند که اگر تا حالا وارد بازار طلا نشدهاند تا دیر نشده برای ورود به بازار فلز زرد اقدام کنند، او میگوید: «از گفتوگوی قبلی ما، بازار شاهد اصلاح قیمتهای طلا بوده است. با شکسته شدن مرزهای قیمتی، اوضاع برای افزایش بیشتر قیمتهای طلا آماده است.» او در پایان گفتوگو با اشاره به چنین تحلیلهایی به این نتیجه میرسد که اکنون زمان خوبی برای ورود به بازار جهانی طلا است.
کیتکو پس از انتشار متن جلسات قبلی فدرال رزرو گفتوگویی نیز با پیترهاگ انجام داده است. هاگ که از سال 1974 با بازار فلزات گرانبها درگیر بوده، هماکنون رئیس بخش فلزات گرانبها در کیتکو است. او در آخرین مصاحبه خود میگوید: «بازار طلا در انتظار انتشار متن جلسات کمیته آزاد فدرالرزرو بود و برخلاف برخی اظهار نظرها، فدرال رزرو خیلی هم ما را ناامید نکرد.» او که روند بازارهای جهانی طلا را در 2هفته گذشته «بسیار سازنده» میخواند، اضافه میکند: «قیمت طلا در میانمدت شاهد افزایش بیشتر خواهد بود.»


تردیدهای همیشگی
با این همه به دو نکته بسیار مهم باید اشاره کرد. نخست آنکه در ماههای بهار سالجاری میلادی، شرایط پیچیده بازار طلا و تاثیرگذاری عوامل متعدد اقتصادی و سیاسی بر سطوح قیمتی فلز زرد، بارها باعث شد که پیشبینیهای کارشناسان نادرست از آب در آید. پس حالا برای سرمایهگذاری براساس پیشبینیهای افزایشی باید با رصد دقیق تر اخبار مختلف تصمیم گرفت. دوم آنکه بازارهای مالی به سادگی به تنشهای ژئوپلیتیک عادت میکنند و حملات شدید تل آویو به غزه ممکن است، با بیتوجهی بازار روبهرو شود. البته این نکته نیز قابل توجه است که حملات اسرائیل معمولا زمان درازی به طول نمیانجامد، گرچه گسترده شدن ناآرامیها در خاورمیانه میتواند به نفع طلا تمام شود. وقتی برای روند میانمدت نمیتوان به تحلیلی صددرصد رسید، بدون تردید باید برای تحلیلهای درازمدت با دقت بیشتری تصمیم گرفت.


کمترین ارزش دلار در هفت هفته
اما بازارهای جهانی ارز روز جمعه (تا لحظه تنظیم این خبر) برخلاف بازار طلا شاهد رفتارهای هیجانی نبودند. بازار ارز پنجشنبه در انتظار این بود که ببیند، آیا نگرانیهای مالی درباره بانک BES پرتغال اثری بر معاملات خواهد داشت یا خیر. این امر بازار پنجشنبه را در همهمه فرو برد، با این حال جمعه فضای متفاوتی حاکم بود. مشکلات مالی این بانک روز پنجشنبه به سقوط 4 درصدی بازار سهام لیسبون انجامید و هشدار تازهای برای ارز واحد اروپایی شد. یورو روز جمعه تا لحظه تنظیم این خبر شاهد تغییر شدید نرخ برابری نبود، اما ممکن است در هفته کاری جدید که از دوشنبه آغاز میشود، نرخهای برابری تازهای را تجربه کند. سایمون دریک، از مدیران بانک نیویورک به رویترز میگوید: «من فکر نمیکنم مساله بانک BES آغاز یک روند باشد، اما علامتی است از آنچه در حال رخ دادن است.» یورو پنجشنبه در برابر دلار افت کرده بود؛ اما ینژاپن جمعه در برابر دلار رشد کرد و دلار نیز چنان که اشاره شد، در ادامه کاهش روز پنجشنبه، روز جمعه نیز به پایینترین ارزش خود در هفت هفته گذشته رسید.