تجارت جهانی نیکل؛ گلی که به سبزه نیز آراسته شد

روسیه نیز، که بخش قابل توجهی از مبادلات بازار نیکل را در اختیار دارد، این روزها مغضوب همپیمانان سابق خود است و حداقل تجار غربی، در حرف و ظاهر، نمیتوانند از این کشور خرید کنند. صنایع تولید فولاد و چدن، صنایع نظامی و هوافضا مشتریان و کاربران اصلی نیکل محسوب میشوند. در این فضای جدید و کاهش روزافزون عرضه نسبت به تقاضا، سیاست ممانعت از خامفروشی به مذاق یکی دیگر از تولیدکنندگان بزرگ نیکل جهان، یعنی فیلیپین، نیز خوش آمده است. فیلیپین دارای رتبه دوازدهم در میزبانی ذخایر اقتصادی جهانی نیکل است. با این حال و با توجه به رغبت صنعتگران چینی، که تمامی تولیدات معادن فیلیپین را پیش خرید میکنند، معدنکاری نیکل در این کشور رونق فراوانی داشته و آخرین آمار نشانگر تولید سالانه 440,000 تن کانسنگ نیکل از معادن فیلیپین دارد. این میزان تولید فیلیپین را در کنار اندونزی و روسیه، به اضلاع اصلیترین مثلث تولید نیکل در دنیا تبدیل کرده است.

مجموعه جزایر فیلیپین، در جنوب شرق آسیا، هنوز معادن بکر و فراوانی دارد که در صورت بهرهبرداری از آنها همچنین توسعه واحدهای فرآوری و تغلیظ و صنایع تبدیلی پایین دستی، میتوانند تاثیر شگرفی در درآمدزایی و کارآفرینی برای مردم نسبتا فقیر این کشور داشته باشند. آمار رسمی وزارت زمینشناسی و صنایع فیلیپین نشان میدهد که در حال حاضر تعداد کارخانههای فرآوری و کانهآرایی فیلیپین تنها به شماره انگشتان یک دست است. دو مجموعه از این واحدهای صنعتی ـ معدنی به استحصال طلا، دو مورد به کانهآرایی نیکل و یک مورد به پرعیارسازی مس مشغول هستند. حال مسوولان فیلیپین عزم خود را جزم کردهاند تا ارزش افزوده ناشی از فرآوری و کانهآرایی ذخایر معدنی این کشور، از جمله نیکل را برای مردم خود حفظ کنند؛ لذا چند روز پیش کمیسیون معادن کنگره فیلیپین پیشنویس قانونی را به تصویب رساند که به موجب آن هیچ ماده معدنی نمیتواند بدون طی مراحل فرآوری و کانهآرایی از این کشور صادر شود. البته این مصوبه برای آنکه قدرت و ضمانت اجرایی داشته باشد، باید در صحن علنی کنگره مطرح و به تصویب اکثریت نسبی نمایندگان برسد. بهطور موازی، نزدیکان رییسجمهور نیز، اقدام به آماده کردن و ارایه طرح مشابهی برای ارایه به سنای فیلیپین کردهاند. این همزمانی، ضمن نشان دادن عزم جدی نمایندگان در نهایی کردن این قانون، حاکی از حمایت دولت از آنها نیز است. در صورت تصویب نهایی و اجرای قطعی این مصوبه، مسلما اقتصاد چین بیشترین خسارت را از این اقدام دولت فیلیپین میبیند. از زمان رسانهیی شدن تصمیم دولت فیلیپین، قیمت نیکل بیش از 7درصد در بازارهای جهانی رشد داشته است. البته بخشی از این رشد متاثر از تداوم بحران اوکراین و حصر روسیه از سوی دول غربی است؛ اما با نهایی شدن این تصمیم فیلیپین، در روزهای آتی همچنان باید منتظر رشد قیمت نیکل بود. افزایشی که میتواند حتی از 50درصد ارزش امروز نیکل بالاتر باشد.