بانک مرکزی: رشد اقتصادی کشور در بهار ۹۳ به ۴.۶ درصد رسید +متن کامل

بانک مرکزی گزارش داد، بر اساس محاسبات مقدماتی و اولیه اداره حسابهای اقتصادی این بانک ،تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه و به قیمتهای ثابت سال 1383 در فصل اول سال 1393 به 480491 میلیارد ریال رسید که نسبت به رقم مشابه فصل اول سال 1392 به میزان 4.6 درصد رشد نشان می دهد .

لازم به ذکر است که تولید ناخالص داخلی در فصل اول سال 1392 نسبت به رقم مشابه سال 1391، معادل 4.1 درصد کاهش یافته بود. بر این اساس می توان گفت که اقتصاد ایران پس از یک دوره رکود طولانی، در فصل اول سال 1393 بهبود معنی داری را تجربه نموده است. در بررسی رشد ارزش افزوده بخشهای مختلف این نکته حائز اهمیت است که تمامی گروههای عمده اقتصادی (اعم از کشاورزی، نفت، صنایع و معادن و خدمات) در سه ماهه اول سال جاری از رشد مثبت برخوردار بوده اند. این در حالی است که در فصل اول سال 1392، به جز گروه کشاورزی، سایر گروه های عمده با رشد منفی ارزش افزوده مواجه بودند.

لازم به ذکر است حسب روال معمول داده ها و اطلاعات مورد نیاز جهت محاسبه رشد اقتصادی از منابع آماری رسمی مربوطه از قبیل وزارت جهاد کشاورزی، وزارت نفت، طرح آماری کارگاه های بزرگ صنعتی (اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی)، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، وزارت نیرو و طرح آماری فعالیتهای بخش ساختمانی (اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی) دریافت گردیده است.

همچنین در گروه خدمات نیز متناسب باهر یک از فعالیتها، از منابع آماری و شاخصهای قیمت مرتبط با موضوع استفاده شده است.

همانگونه که اشاره گردید، اطلاعات رشد ارزش افزوده بخشهای مختلف اقتصادی حاکی از آغاز روند بهبودو رونق نسبی در مقایسه با دوره مشابه سال قبل می باشد.

بررسی سهم فعالیتهای مختلف اقتصادی در رشد تولیدناخالص داخلی نشان می دهد که ارزش افزوده زیرگروه "صنعت" و "بازرگانی، رستوران و هتلداری" به ترتیب با سهمی معادل 1.5 و 1 واحد درصد، نقش عمده ای (2.5 واحد درصد) را در رشد 4.6 درصدی تولید ناخالص داخلی به قیمتهای ثابت سال 1383 در فصل اول سال 1393 ایفا نموده اند.

لازم به ذکر است، شاخص تولید کارگاه های بزرگ صنعتی (که حدود 70 درصد ارزش افزوده بخش صنعت را پوشش می دهد) در سه ماهه اول سال 1393 نسبت به رقم مشابه سال قبل 10 درصد رشد داشته است. در میان 22 گروه عمده صنعتی، شاخص 13 گروه که در مجموع 87 درصد از وزن شاخص را به خود اختصاص می دهند، در فصل اول سال 1393 نسبت به فصل اول سال 1392 رشد مثبت داشته اند.

نگاهی به ارقام اجزای هزینه نهایی (طرف تقاضای اقتصاد) به قیمتهای ثابت سال 1383 در فصل اول سال 1393 نیز نشان میدهد که اقلام مصرف خصوصی، مصرف دولتی، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص، صادرات و واردات کالاها و خدمات به ترتیب از رشدهایی معادل 2.5 ،5.7 ،8.3 ،6.1 و 4.3 درصد برخوردار بوده اند که در سازگاری با تحولات بخش عرضه اقتصاد قرار دارند.

نکته لازم به ذکر آن است که در تشکیل سرمایه ثابت ناخالص واقعی، در فصل اول سال 1393 بخش ماشین آلات با 17.7 درصد رشد مواجه بوده است؛ در حالی که بخش ساختمان در این فصل رشد 1.1- درصدی را تجربه نموده است.

عمده ترین منابع آماری به منظور محاسبه اقلام هزینه ناخالص داخلی را منابعی نظیر طرح آماری بودجه خانوار در مناطق شهری ایران (اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی)، پرداختیهای خزانه داری کل کشور (وزارت امور اقتصادی و دارایی)، آمار صادرات و واردات گمرک جمهوری اسلامی ایران و آمار تراز پرداختهای خارجی کشور (بانک مرکزی) تشکیل می دهند.

لازم است به این نکته توجه گردد که اقتصاد ایران در طول 2 سال گذشته با نرخ رشد منفی مستمر مواجه بوده است. لذا رشد مثبت ایجاد شده که جای خوشحالی و امیدواری دارد، علاوه بر دلالت بر شروع دوره رونق نسبی، بدین معنی است که اقتصاد ایران مسیر بهبود و بازیابی توان از دست رفته خویش را می پیماید. مقایسه ارقام تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه (1383=100) در فصل اول سالهای 91 ( 478739میلیارد ریال)، 1392 (459252 میلیارد ریال) و 93 (480491 میلیارد ریال) نشان می دهند که در فصل اول سال 1393 تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه (1383=100) توانسته است افت صورت گرفته طی دو سال اخیر را جبران نماید.

ضمناً مقایسه آمار تولید ناخالص داخلی بدون نفت (به قیمت پایه 1383=100) نشان می دهد تولید ناخالص داخلی بدون نفت که از 415438 میلیارد ریال در سه ماهه اول سال 1391 به 409811 میلیارد ریال در سه ماهه اول سال 1392 کاهش یافته بود، در سه ماهه اول سال 1393 به 428014 میلیارد ریال افزایش یافته که در مقایسه با رقم مشابه در سال 1392 و 1391 به ترتیب 4.4 و 3 درصد افزایش نشان می دهد. لذا میتوان گفت که بخش غیرنفتی اقتصاد از بهبود بیشتری برخوردار گردیده و سهم بخش غیرنفتی اقتصاد افزایش یافته است.

در عین حال باید توجه داشت که علیرغم رشد 4.6 درصدی تولید ناخالص داخلی در فصل اول سال 1393 نسبت به رقم مشابه سال قبل و ورود اقتصاد کشور به مرحله رونق اقتصادی، سطح تولید در فصل اول سال 1393 به میزان 8.7 درصد پایینتر از رقم مشابه در فصل اول سال 1390 بوده و کماکان ظرفیت فعال نشده (خالی) قابل توجهی در اقتصاد وجود دارد.

با این وجود، شروع رشد مثبت اقتصادی در کنار کاهش قابل ملاحظه تورم نشان می دهد که اقتصاد ایران طی یک سال گذشته در جهت صحیح گام برداشته است و این امیدواری وجود دارد که با استمرار سیاستهایصحیح و ثبات بخش اقتصادی و بهبود فضای کلی اقتصاد و کسب و کار، شاهد تداوم و تقویت این روند و بهبود هر چه بیشتر عملکرد فعالیتهای اقتصاد کشور باشیم.