اوباما می‌تواند تحریم‌های ایران را بدون مجوز کنگره لغو کند

نیویورک تایمز در گزارش خود می نویسد: هیچ کس در کاخ سفید هنوز نمی داند که اوباما در پنج هفته باقی مانده در مورد مهمترین تصمیم سیاست خارجی دوران ریاست جمهوری خود به چه صورتی عمل خواهد کرد؛ تصمیمی که از ساخت تسلیحات هسته ای در ایران جلوگیری می کند اما با این وجود کاخ سفید یک تصمیم مهم اتخاذ کرده و آن اینکه اگر توافق جامع هسته ای با ایران حاصل شود اوباما هر کاری که لازم باشد انجام می دهد تا از وتو شدن این توافق در کنگره جلوگیری کند.

نیویورک تایمز در ادامه به آماده شدن گزارشی محرمانه در وزارت خزانه داری آمریکا اشاره کرده و می نویسد: بر اساس گفته های دیپلمات های ایرانی و امریکایی، ایرانی ها به این نکته اشاره کردند که اگر در مذاکرات بحث تعداد سانتریفیوژها مطرح شود و در صورت تعلیق تحریم هایی که درآمدهای نفتی این کشور را قطع کرده، سانتریفیوژهای خود را کاهش داده و بازرسان بتوانند از تاسیسات این کشور بازدید کنند. در این میان وزارت خزانه داری آمریکا گزارشی محرمانه با جزئیات کامل آماده کرده که در نتیجه گیری آن آمده اوباما این اختیار و توان را دارد تا میزان زیادی از تحریم های ایران را بدون آنکه نیازی به رای کنگره باشد تعلیق کند.

اما با این وجود اوباما نمی تواند بصورت دائمی به این تحریم ها پایان بدهد و فقط این کنگره است که می تواند برای همیشه به تحریم های موجود علیه ایران پایان بدهد. و اگر در انتخابات میان دوره ای کنگره که در ماه آینده برگزار می شود دموکرات ها اکثریت خود را در سنا از دست بدهند آنگاه شاید اوباما در این راه (رفع همیشگی تحریم های ایران) ناکام بماند.

در همین رابطه یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا گفت: ما در هر توافق جامعی به دنبال مجوز کنگره نخواهیم بود.

مقامات کاخ سفید می گویند کنگره نباید از این برنامه اوباما شگفت زده شود. آنها در این رابطه به موضوعی که در اوایل سال جاری میلادی از سوی مذاکره کنندگان ارشد آمریکا مطرح شده بود اشاره می کنند. در آن زمان مذاکره کنندگان امریکایی در جلسه استماع کنگره گفته بودند که بهترین راه برای متقاعد کردن ایران جهت انجام تعهدات خود رفع گام به گام تحریم هاست البته با در نظر گرفتن این نکته که رئیس جمهور می تواند این تحریم ها را مجددا و به سرعت علیه ایران به اجرا بگذارد.

در همین رابطه "برنادت میهان" سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا روز جمعه گفت: ما در ابتدا این نکته را روشن کردیم که تمام تحریم های اعمال شده از سوی آمریکا و جامعه جهانی لغو می شوند، ما این نکته را روشن کردیم که رفع تحریم ها تنها زمانیکه آژانس بین المللی انرژی اتمی تائید کند که ایران به تمامی تعهدات خود عمل کرده لغو می شوند. ما باید مطمئن شویم که تعهد ایران حقیقی بوده و در گذر زمان پایدار خواهد بود.

میهان در مورد نقش کنگره در مورد توافق جامع هسته ای با ایران نیز گفت: مطمئنا کنگره در این توافق نقش دارد اما اعضای کنگره خواهان نقشی فراتر از مشورت و مشاوره هستند. توافق جامع با ایران یک قرارداد رسمی نخواهد بود از همین رو نیازی به کسب رای مثبت دو سوم سنا نداریم.

اما سناتور "رابرت منندز" رئیس کمیته روابط خارجی سنا، که از چهره های ضد ایرانی کنگره آمریکا محسوب می شود در این رابطه اعلام کرد: اگر یک توافق بالقوه نتواند بطور موثری برنامه هسته ای ایران را متوقف کند کنگره باید نسبت به آن واکنش نشان دهد. توافقی که نتواند از هسته ای شدن ایران جلوگیری کند پذیرفتنی نیست.

این سناتور دموکرات پیش نویس قطعنامه ای را آماده کرده که به موجب آن اگر تا تاریخ 24 نوامبر توافق جامع با ایران حاصل نشود تحریم های سنگین تری علیه جمهوری اسلامی اعمال شود.

سناتور "مارک کرک" از دیگر منتقدان سرسخت مذاکرات هسته ای ایران نیز در این رابطه گفت: کنگره به رئیس جمهور اوباما این جازه را نمی دهد که بصورت یکجانبه تحریم های ایران که با 99 رای مثبت در برابر هیچ رای منفی در سنا به تصویب رسیده لغو کند. (اشاره کرک به تحریم های سال 2010 میلادی است که شدیدترین تحریم های اعمال شده علیه ایران محسوب می شوند.)

نیویورک تایمز در ادامه می نویسد: چنین اظهار نظرهایی موجب نگرانی دولت اوباما شده است. و در همین رابطه گفته می شود که اگر اوباما می خواهد با ایران به توافق برسد نه فقط یک مذاکره بلکه باید سه مذاکره را هدایت کند.

این سه مذاکره عبارتند از نخست: مذاکره کشورهای 1+5 با ایران، گفتگوهایی که در داخل ایران میان موافقان و مخالفان توافق هسته ای در جریان است و سوم مذاکره دولت آمریکا با کنگره این کشور.

در همین رابطه "محمد جواد ظریف" وزیر امور خارجه ایران، با اشاره به موضوع تلاش اوباما برای متقاعد کردن کنگره آمریکا در مورد توافق هسته ای با ایران گفته بود: اوباما کار مشکل تری را دارد.

در ادامه این گزارش با اشاره به اهمیت مذاکرات کشورهای 1+5 با ایران آمده است: بخش زیادی از جرئیات مذاکراتی که با ایران در حال انجام است همچنان محرمانه اند اما با این وجود "وندی شرمن" مذاکره کننده ارشد آمریکا که احتمال می رود در ماه آینده تبدیل به نفر دوم وزارت خارجه آمریکا تبدیل شود، با رهبران کنگره جلساتی را در خصوص این مذاکرت برگزار می کند و بدین ترتیب از دادن توضیح به رسانه ها در امان می ماند و البته این به شرطی است که جرئیات مذاکرات را در اختیار کمیته های کلیدی کنگره قرار بدهد.

اما با این وجود این نکته مشخص است که به رغم مطرح بودن مواردی همچون تاسیسات نطنز و فردو، تاسیساتی که غنی سازی اورانیوم انجام می شود، و راکتور آب سنگین اراک، که غرب احتمال می دهد امکان تولید پولتونیوم برای تسلیحات اتمی وجود دار، مذاکرات در حال انجام با ایران بر روی این موضوع متمرکزاست که تحریم ها چگونه لغو خواهند شد. برای آمریکائیها تحریم ها اصلی ترین اهرم به حساب می آیند و برای مردم عادی ایران این مذاکرات باید موجب رشد اقتصادی، برقراری مجددا ارتباط با کشورهای مختلف و تغییر نگرش کشورهای جهان به ایران شوند.

بر اساس همین دلایل بسیاری فکر می کنند که بهترین گزینه برای اوباما آن است که این مذاکرات را زنده نگه دارد تا اگر تا مهلت تعیین شده توافق جامع بدست نیامد هم مقامات ایران و هم مقامات روسیه هر دو معلق (غرق) شوند.

نیویورک تایمز در پایان بار دیگر به فشارهای زیادی که از جانب کنگره به کاخ سفید در مورد تحریم های ایران و همچنین توافق احتمالی با جمهوری اسلامی، وارد می شود اشاره کرده و می نویسد: در کنار این فشارها نگرانی اصلی متعلق به سرویس های اطلاعاتی آمریکا است. این نگرانی مربوط آن است که مبادا ایران امنیت تاسیسات هسته ای خود را به حدی بالا ببرد که بار دیگر امکان مخفی کردن آنها وجود داشته باشد و در این مرحله ایرانی ها بار دیگر از کره شمالی اقدام به خرید فناوری هسته ای کنند.