چالش پاییزی پلیمرها

با توجه به بازارهای صادراتی ایران و بازارهای مصرف در جنوب شرقی آسیا و کاربرد خاص این قبیل پلیمرها در فصل زمستان و روزهای نزدیک به تعطیلات سال نو میلادی و پس از آن، سال نو چینی، میتوان پلیاتیلنهای سبک و سبک فیلم را مهمترین انواع پلیاتیلنها از بعد بازاری و تجاری دانست.
در بازارهای جهانی این قبیل پلیمرها را یا از خوراک مایع مخصوصا نفتا یا انواع خوراکهای گازی شکل از جمله اتان و اتیلن تولید میکنند. با توجه به سهولت حمل و نقل و پیوستگی با بازارهای جهانی تولید از نفتا جذابیت بالایی داشته، ولی نیاز به سرمایهگذاریهای بیشتر از جمله استفاده از دو مرحله برج بخارشکن به منظور تولید اتیلن از نفتا، این شیوه تولید از لحاظ فنی از مقبولیت کمتری برخوردار است.
این در حالی است که تولید پلیاتیلنها آنقدر سودآور بوده که برخی از تولیدکنندگان کوچکتر مخصوصا در آسیای جنوبشرقی حاضر هستند تا اتیلن را با کپسول تحویل گرفته ولی بهسمت احداث برجهای بخارشکن نروند. شیوه دیگر تولید پلیاتیلن از گاز طبیعی است که در یک فرآیند تولید از برجهای بخارشکن از گاز طبیعی، اقدام به تولید اتیلن میکنند.
با بذل توجه به در دسترس بودن گاز طبیعی در منطقه خاورمیانه مخصوصا حوزه خلیج فارس و همچنین وجود صنایع پالایشی گسترده به منظور تولید بنزین و گازوئیل که در کنار آن نفتا نیز تولید میشود، این حوزه را میتوان قطب تولید پلیاتیلن در جهان دانست.
بهصورت سنتی کشورهای غربی بازارهای مصرف تولیدات کشورهای عربی بودهاند، ولی پس از انقلاب انرژی در آمریکای شمالی و افزایش شدید استخراج نفت خام و گاز طبیعی که به رشد تولید میعانات گازی و فرآوردههای پالایشی منتهی شده است، شاهد افزایش محسوس حجم تولید مواد اولیه محصولات پتروشیمی هستیم.
البته با توجه به نیاز به سرمایهگذاریهای گسترده برای تولید پلیمرهای پیشرفته تر مخصوصا پلیپروپیلنها و کالاهای مرتبط با استایرنها و همچنین سهولت تولید و نیاز به سرمایهگذاری کمتر برای تولید پلیاتیلنها شاهد تقویت طرف عرضه در بازارهای غربی انواع پلیاتیلن هستیم.
این رخداد باعث شد فروشندگان عربی به جای توجه به بازارهای غربی به بازارهای شرقی و سنتی مانند ایران و دیگر کشورها تمایل پیدا کنند. این رویکرد باعث شده رقابتی پنهانی بین تولیدکنندگان برای کسب سهم بیشتر از بازار پدید آمده که افت نرخهای پیشنهادی سادهترین خروجی این رقابت تا کنون بوده است.
هم اکنون در بازارهای شرقی از جمله ویتنام، مالزی، اندونزی و تایلند شاهد افت موجودی انبارها هستیم، زیرا روند نزولی نسبی قیمتها در هفتههای اخیر و ضعف تقاضا در ماههای گذشته باعث شد جذابیت خرید تجاری در این حوزه کاهش یابد؛ البته ضعف نسبی تقاضا و دورنمای تردید از آینده بازار به این شرایط دامن زده است.
این در حالی است که ریزش روزشمار نرخهای پیشنهادی از سوی منطقه خلیج فارس باعث شده تا جذابیت تولید در شرق آسیا کاهش یابد و افت حجم عرضه در این بازار پتانسیل ریزش شدید قیمتها را در کنار رشد نسبی بهای نفت تضعیف کرده است.
هم اکنون در بازارهای شرقی بهای هر تن پلیاتیلن در انواع مختلف بین 10 تا 60 دلار کاهش یافته و بهنظر میرسد این روند نزولی در کوتاه مدت ادامه یابد. این در حالی است که با در نظر گرفتن افزایش مجدد بهای نفت و افت حجم عرضه توسط تولیدکنندگان محلی در آسیای جنوبشرقی شاید بتوان به ثبات نسبی نرخها در میانمدت امیدوار بود.