آیا شرکت اپل از کل اقتصاد ایران بزرگتر است؟

برخی از شرکت های مشهور جهانی به حدی گسترش یافته اند که به تنهایی می توانند با اقتصاد برخی از کشورها رقابت کنند. بزرگترین شرکت جهان از نظر ارزش کل سهام، شرکت اپل (Apple) است که ارزش کل سهام آن امسال با 147 میلیارد دلار افزایش به 652 میلیارد دلار رسیده است. به همین خاطر گفت که ارزش سهام اپل با تولید ناخالص داخلی (GDP) بسیاری از کشورهای جهان قابل مقایسه است. ارزش اسمی اقتصاد ایران در سال 2013 طبق برآوردهای صندوق بین المللی پول و بانک جهانی حدود 368 میلیارد دلار بوده و بنابراین حداقل از نظر اسمی، ارزش کل سهام اپل از ارزش اقتصاد ایران بیشتر است. البته ایران تنها کشوری نیست که در مقایسه با شرکت اپل، در جایگاه پایین ترین قرار می گیرد و کشورهایی مانند سوئیس، سوئد، دانمارک، آرژانتین، لهستان، بلژیک، امارات متحده عربی و بسیاری از دیگر اقتصادهای کوچکتر نیز از نظر تولید ناخالص داخلی وضعیت بدتری از ارزش سهام شرکت اپل دارند.

اما اگر به جای تولید ناخالص داخلی اسمی، تولید ناخالص داخلی بر اساس برابری قدرت خرید در نظر گرفته شود، آیا همچنان می توان گفت که شرکت اپل از اقتصاد ایران بزرگتر است؟ پاسخ منفی است. ارزش اقتصاد ایران بر اساس برابری قدرت خرید بیش از 1200 میلیارد دلار است در حالیکه کل سهام شرکت اپل 652 میلیارد دلار ارزش دارد. با این حال حتی از نظر برابری قدرت خرید هم شرکت اپل از اقتصادهایی مانند امارات متحده عربی، عراق، سوئیس و سوئد بزرگتر است.

شاخص برابری قدرت خرید با درنظر گرفتن تفاوت قدرت خرید دلار در کشورهای مختلف، درآمد اسمی کشورها را تعدیل می کند. برای مثال بر اساس آنچه فرید زکریا نیز پیش تر شرح داده (اینجا)، "شما می توانید یک قرص نان سفید را در بازار چین به قیمت 1.66 دلار بخرید در حالیکه همان نان در آمریکا 2.39 دلار قیمت دارد. بهای یک بسته سیگار مارلبرو نیز در چین معادل 2.40 دلار و در آمریکا معادل 6 دلار است. بنابراین قدرت خرید 4 دلار در چین بیشتر از قدرت خرید 6 دلار در آمریکا باشد و به همین خاطر توجه به میزان درآمد کشورها بدون در نظر گرفتن قدرت خرید آن درآمد می تواند گمراه کننده باشد."

مورد جالب دیگر در مورد ارزش کل سهام شرکت اپل با اقتصاد دیگر کشورها، مقایسه ارزش این شرکت و بازار مالی روسیه است. خبرگزاری بلومبرگ گزارش داده که ارزش بازار سهام روسیه در سال جاری با 234 میلیارد دلار کاهش به 531 میلیارد دلار رسیده و با در نظر گرفتن اینکه ارزش کل سهام شرکت اپل امسال با 147 میلیارد دلار افزایش به 652 میلیار دلار رسیده، می توان گفت که با فروش همه سهام شرکت اپل نه تنها می توان تمام سهام همه شرکت های حاضر در بازار مالی روسیه را خرید، بلکه با باقیمانده پول نیز می توان برای هر فرد روس یک تلفن همراه آیفون 6 خریداری کرد.