قاچاق دارو صفر شد/ صادرات دارو به عراق نیازمند مشوق

بیش از 90 درصد محصولات دارویی در داخل تولید میشود اما به دلیل اینکه تمایل زیادی به مصرف داروی خارجی وجود دارد، نیمی از محصولات دارویی علی رغم اینکه در داخل تولید میشوند از سایر کشورها نیز به ایران وارد می شود و بیمه نیز به این امر دامن زده است.

چراکه به جای تقویت تولید داخلی، مابهالتفاوت داروی داخلی و خارجی را به متقاضی پرداخت میکند که همین مساله باعث شده افراد بیشتر به سمت داروهای خارجی کشیده شوند.

این بخشی از اظهارات محمدباقر تحویلزاده، عضو سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بستهبندی دارویی است که بر ضرورت منع واردات داروهای تولیدی در داخل کشور تاکید دارد و معتقد است: ایران توفیقی در صادرات دارو ندارد در حالیکه بازار میلیاردی عراق را در همسایگیاش دارد.

به اعتقاد وی صادرات دارو نیازمند مشوقهای صادراتی و یارانه است.

البته تحویل زاده صفر شدن قاچاق دارو، حل شدن مشکل تامین ارز برای واردات دارو و تامین بیش از نیمی از داروهای بیماریهای خاص در داخل تا دو سال دیگر را از موفقیت های صنعت دارو عنوان میکند.

مشروح گفتوگوی ایسنا با عضو سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بستهبندی دارویی بدین شرح است:

ایران مشکل کمبود دارو و تامین ارز ندارد

علیرغم اینکه در گذشته یکی از اصلیترین مشکلات صنعت دارو، تامین ارز بود، در حال حاضر این مشکل به طور کامل برطرف شده ودر این صنعت نشانی از مشکل تامین ارز نیست.

علاوه بر این به دلیل کارهای انجام شده در سالهای اخیر ایران از نظر تامین دارو نیز با مشکلی روبرو نیست. اما این صنعت نیز مانند هر صنعت دیگری با مشکلاتی دست و پنجه نرم میکند که میتوان مهمترین مشکل را کمبود نقدینگی عنوان کرد.

انتظار میرود دولت تمهیداتی را در راستای رفع این موضوع بیندیشد که البته تاکنون نیز اقداماتی در این راستا انجام شده است. اما باید گامهای سریعتری در راستای تامین نقدینگی تولید و تامین دارو صورت بگیرد و بروکراسی بانکی که موجب تاخیر در بسیاری از تصمیمات میشود، تسهیل یابد.

یکی دیگر از مشکلاتی که میتوان در صنعت دارو از آن نام برد، نبود حمایت از تولید داخلی است. در حال حاضر در این صنعت به وضوح دیده میشود که اکثر مدیران و کارکنان این حوزه تمایل زیادی به تجویز داروی خارجی دارند که باید این امر ساماندهی و فرهنگسازی شود.

از سوی دیگر بسیاری از مدیران و کارکنان دولتی آنطور که باید خود را وقف صنعت نکردهاند و پیشنهاد ما این است که ابلاغیهای برای تمامی مدیران و کارکنان دولتی مبنی بر افزایش کارایی آنها و مهم دانستن این صنعت صادر شود. چرا که در حال حاضر کار در مراکز دولتی با سرعت بسیار پایینی صورت میگیرد.

واردات داروهای تولید داخل به دلیل تمایل به داروهای خارجی

نکته قابل توجه این است که بیش از 90 درصد محصولات دارویی در داخل کشور تولید میشود. اما به دلیل اینکه تمایل زیادی به مصرف داروی خارجی وجود دارد، نیمی از محصولات دارویی علی رغم اینکه در داخل تولید میشوند از سایر کشور ها نیز به ایران وارد می شوند.

علیرغم اینکه وزارت بهداشت در سالهای اخیر مانع واردات داروهای تولیدی در داخل کشور شده است، همچنان صنعت داخلی دارو به دلیل ورود چنین محصولاتی فشارهای سنگینی را متحمل میشود.

شاید بتوان دلیل این امر را تمایل زیاد پزشکان به تجویز داروهای خارجی عنوان کرد و این در حالی است که بسیاری از داروهای تولیدی در داخل کشور مورد تایید وزارت بهداشت است.

بهطور کلی میتوان گفت عدم اعتماد به برخی از تولیدات داخلی موجب شده که ایران نتواند خود را در این صنعت مطرح ببیند و شاید بتوان این مساله را اصلیترین ایراد و مشکل در صنعت دارو دانست؛ چرا که اگر این مساله برطرف شود به دلیل خودکفایی، ایران میتوان شاهد تاثیرات بسیار مثبتی بود.

یکی از وظایف سازمان نظام پزشکی را میتوان ایجاد عرق ملی در صنعت دارو عنوان کرد؛ چرا که قطعا این سازمان میتواند تاثیر زیادی در خودکفایی ایران در صنعت دارویی داشته باشد.

در حال حاضر در بسیاری از کشورها مانند انگلیس شبکهای برای تبلیغ تولید داخلی خود وجود دارد اما در ایران نه تنها چنین مسالهای دیده نمیشود، بلکه انگیزه و تمایل بسیاری نیز برای مصرف داروهای خارجی وجود دارد که این را میتوان در نوبه خود بزرگترین نقص کشور دانست.

دامن زدن بیمه به واردات دارو

علاوه بر اینها بیمه نیز به جای تقویت تولید داخلی با چنین تفکری که باید به فکر مصرفکننده بود، مابهالتفاوت داروی داخلی و خارجی را به متقاضی پرداخت میکند که همین مساله باعث میشود افراد بیشتر به سمت داروهای خارجی کشیده شوند.

علیرغم اینکه بیمه در ابتدای امر باید به فکر تقویت تولید داخلی باشد اما با پرداخت مابه التفاوت قیمت دارو به مصرفکنندگان عملا از این امر چشم پوشی شده است و با توجه به اینکه تولید داخل مورد تایید وزارت بهداشت است دادن چنین تسهیلاتی چندان مطلوب به نظر نمیرسد.

قاچاق دارو در کشور صفر است

در مورد قاچاق دارو میتوان گفت که در این زمینه از آنجاکه مردم واقعا به فکر سلامتی خود هستند و پزشکان نیز هیچگاه دارویی که مورد تایید نباشد را تجویز نمیکنند این میزان صفر است.

میتوان قاچاق در حوزه پزشکی را بیشتر منوط به تجهیزات پزشکی و مکملها دانست اما در زمینه قاچاق دارو واقعا موضوع قابل پیگیری و جدی نیست. از سوی دیگر نیز دولت و وزارت بهداشت نظارت مناسبی را نسبت به این امر داشتهاند تا شاید بتوان علیرغم نبود تقاضا این مساله را نیز برای نبود قاچاق دارو عنوان کرد.

ایران توفیقی در صادرات دارو ندارد

در خصوص میزان صادرات دارو متاسفانه ایران علیرغم بازار صادراتی خوبی که دارد نتوانسته است درآمدی کسب کند.

یکی از مهمترین لزومات صادرات به هر محصولی پرداخت یارانه از سوی دولت برای آن محصول است؛ به طور مثال در کشور اروپایی که از نظر تولید شیر در جایگاه بسیار بالایی هستند اما دولت آنها در زمان صادرات یارانه را برای این امر در نظر میگیرد.

صادرات دارو نیازمند مشوقهای صادراتی و یارانه

بهطور کلی میتوان گفت اگر ایران بخواهد در صادرات دارو رشد داشته باشد، دولت باید یک برنامه مشخص چند سالهای را برای این امر تنظیم کند؛ به گونهای که صادرکنندگان تشویق به صادرات دارو شوند.

در حال حاضر میزان صادرات دارو نسبت به تولیدی که صورت میگیرد اصلا قابل توجه نیست و علیرغم اینکه ایران میتواند ظرفیت میلیاردی را در این حوزه داشته باشد، توجه چندانی به آن نمیشود.

با توجه به شرایط بحرانی عراق، سالانه بیش از چند میلیارد دلار واردات دارو به این کشور صورت میگیرد که ایران میتواند در این زمینه سرمایهگذاری خوبی داشته باشد.

در زمینه مواد اولیه دارو به دلیل حمایتهایی که از چند سال پیش صورت گرفته تولید خوب بوده است اما تعرفه قابل قبولی برای مواد اولیه تولیدی در داخل کشور وجود ندارد که این امر نیازمند حمایت شدید دولت است.

در حال حاضر تعرفه واردات مواد اولیه تنها در برخی از محصولات صورت میگیرد و در سندیکای تولیدکننده مواد اولیه دارویی همیشه مطرح میشود که این تعرفه بسیار پایین است و باید برای مواد اولیه دارو تعرفه ورودی گذاشته شود.

در خصوص ماده اولیه دارویی بزرگترین مشکل نبود حمایت از تعرفه عنوان میشود؛ بهطوری که انتظار میرود اگر اجازه ورود به یک ماده دارویی داده میشود باید تعرفه آن نیز در نظر گرفته شود.

ضرورت منع واردات داروهای تولیدی در داخل کشور

از آنجاکه واردات دارو به دو طریق صورت میگیرد باید توجه کرد که تنها داروهایی به کشور وارد شود که در داخل تولید آن صورت نمیگیرد، چرا که واردات داروهایی که در داخل صورت میگیرد تنها به ضرر تولیدکنندگان است و منافات زیادی با اقتصاد مقاومتی دارد.

با توجه به اینکه داروهای وارداتی بسیار گرانتر از داروهای داخل کشور هستند، دولت باید تمهیداتی اساسی را در خصوص بینیازی کامل کشور در این زمینه انجام دهد و قاطعانه مانع ورود داروهایی شود که در داخل کشور تولید میشود.

تولید نیمی از داروهای بیماریهای خاص تا 2 سال آینده

تاکنون اقدامات خوبی در زمینه داروهای کمیاب و مربوط به بیماریهای خاص صورت گرفته است و با توجه به این اقدامات میتوان امیدوار بود که تا دو سال آینده نیمی از این داروها در داخل کشور تامین شود.

در حال حاضر بالای 80 درصد از داروهای بیماریهای خاص از کشورهای دیگر تامین میشود. اما اقدامات خوبی در این زمینه صورت گرفته است که میتواند نوید اقتصاد مقاومتی در کشور باشد.