نفت در انتظار دو اتفاق «وین»

برخی تحلیلها با توجه به فشاری که قیمتهای کنونی و برخی دیگر از کشورهای عضو به عربستان وارد میکنند، معتقدند که کاهش تولید نفت در این نشست اتفاق دور از انتظاری نیست. در حال حاضر سبد نفتی اوپک کمتر از 75 دلار در بازار معامله میشود. این در حالی است که بر اساس برخی تحلیلها بیشتر اعضای اوپک به این دلیل که کشورهایی وابسته به نفت هستند به قیمتی بالاتر از این برای تحقق بودجه سال جاری خود نیاز دارند.

نشست کمیسیون اقتصادی اوپک پایان یافت
ویـن چشم به راه وزرای نفت

این در حالی است که تعدادی از این کشورها در سالهایی که قیمت نفت تا بالای 140 دلار رسید ذخایر ارزی خود را تقویت کرده و در حال حاضر نگران کاهش قیمتها نیستند. به عنوان مثال در دوران نفت 85 دلاری گفته میشد تنها بخش کوچکی از ذخایر ارزی عربستان مصرف میشود. این کشور 740 میلیارد دلار ذخیره ارزی دارد. از طرفی دولت عربستان بعد از بهار عربی از طرف افکار عمومی به شدت تحت فشار است؛ به طوریکه در سالهای اخیر دستمزدها را به شکل قابل توجهی افزایش داده است. قطر نیز یکی دیگر از کشورهای ثروتمند منطقه است که به نظر نمیرسد خواهان کاهش سطح تولید باشد؛ اما این کشور نیز برای میزبانی جام جهانی فوتبال 2022 و اجرای طرحهای عمرانی لازم جهت آن، به پول نفت نیاز دارد؛ چندی پیش امیر قطر اعلام کرد به زودی طرح ریاضت اقتصادی در این کشور آغاز میشود. اینکه کشورهای ثروتمند منطقه تا چه حد توانایی تحمل قیمت پایین نفت را دارند مشخص نیست و این یکی از دلایل نا معلوم بودن نشست اوپک است.
از طرفی کشورهایی که در برابر کاهش قیمت نفت آسیبپذیرتر بودهاند و خواهان کاهش تولید اوپک هستند به این دلیل که درصد کمتری از تولید اوپک را به خود اختصاص میدهند از قدرت رایزنی کمتری نسبت به کشورهای دسته اول برخوردارند.
در این بین، ایران شرایط ویژهای دارد. کشورمان که در سالهای تحریم مجبور به کاهش سطح تولید نفت خود شده است، از طرفی از کاهش قیمت نفت آسیب دیده است و از طرف دیگر به دنبال این است که بعد از رفع تحریمها تولید نفت خود را افزایش دهد. برهمین اساس احتمالا موضع زنگنه در نشست آتی اوپک نه کاهش سطح تولید اوپک بلکه کاهش تولید عربستان و دیگر کشورهایی است که در نبود ایران و لیبی تولید نفت خود را افزایش دادهاند. درضمن که لیبی نیز که شرایط مشابه ایران دارد.
این درحالیاست گروهی از نمایندگان کشورهای عضو اوپک چشم انداز نفت این سازمان را برای سال 2015 بررسی کردند. به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، در آستانه نشست وزرای نفت سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در پنجشنبه هفته جاری، هیاتی از نمایندگان این سازمان چشم انداز بازار نفت اوپک را برای سال 2015 بررسی کرده و زمینه را برای نشست وزرا که قرار است درباره نحوه واکنش به عرضه بیش از حد نفت تصمیمگیری کند، آماده کردند.
این کمیسیون اقتصادی روز گذشته پس از دو روز نشست در وین به کار خود پایان داد. این کمیسیون به وزرای نفت اوپک درخصوص سیاستگذاریهای اوپک توصیهای نمیدهد. در این نشست پیشبینیهای اوپک درباره عرضه و تقاضای نفت که در گزارش ماهانه این سازمان درخصوص بازار نفت منتشر شده، مورد بررسی قرار گرفت.
در گزارش اوپک پیشبینی شده که تقاضای نفت این سازمان در سال 2015 کاهش خواهد یافت و اگر اوپک به سطح کنونی تولید خود ادامه دهد عرضه در بازار بیش از حد خواهد شد. یکی از منابع آگاه در اوپک گفت: این نشست یک مذاکره کلی درباره چشم انداز سال 2015 بود.
این درحالی است که بهای نفت از ماه ژوئن که به 115 دلار در هر بشکه رسیده بود 30 درصد کاهش یافته و به حدود 80 دلار در هر بشکه رسیده که زنگ خطر را برای اوپک به صدا در آورده است.اما توافق درخصوص کاهش تولید در نشست این هفته به هیچ وجه قطعی نیست، زیرا عربستان بهعنوان بزرگترین صادرکننده اوپک هنوز صحبتی مبنی بر حمایت از این تصمیم نکرده است. نمایندگان اوپک انتظار دارند که نشست سختی در پیش باشد و تحلیلگران درخصوص نتیجه این نشست دچار اختلاف نظر هستند.یکی از نمایندگان اوپک گفت: این نشست احتمالا یکی از سختترین نشستهای اوپک خواهد بود. تازهترین گزارش اوپک درباره بازار نفت که در ماه جاری منتشر شد پیشبینی میکند که تقاضای نفت این سازمان در سال آینده به دلیل افزایش تولید نفت شیل نسبت به تولید کنونی اوپک کاهش قابل توجهی خواهد یافت.در این گزارش آمده است در صورتیکه اوپک به تولید خود در سطح ماه اکتبر(30 میلیون و 250 هزار بشکه در روز) ادامه دهد، عرضه مازاد این سازمان در نیمه اول سال 2015 به روزانه یک میلیون و 800 هزار بشکه خواهد رسید. در این گزارش برآورد شده که تقاضای نفت اوپک در سال آینده بهطور متوسط 28 میلیون و 450 هزار بشکه در روز خواهد بود.
نماینده لیبی در اوپک و مقام دیگری که خواست نامش فاش نشود پیشتر به رویترز گفتهاند چشم انداز سال 2015 نشان میدهد که اوپک باید تولید خود را بین 500 هزار تا یک میلیون بشکه در روز کاهش دهد.
در این بین بیژن زنگنه و علی النعیمی وزیران نفت جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی چهارشنبه هفته جاری و پیش از آغاز به کار یکصد و شصت و ششمین نشست اوپک قرار است در وین درباره تغییر و تحولات قیمت در بازار جهانی نفت دیدار و گفتوگو کنند.
زنگنه در تشریح مهمترین سیاست نفتی ایران در نشست پیش روی اوپک با بیان اینکه ایران به دنبال افزایش وحدت و همگرایی بیشتر در بین اعضای اوپک است، تاکید میکند: افزایش اختلافات در بین اعضای اوپک منجر به تضعیف بیشتر قیمت طلای سیاه در بازار جهانی خواهد شد.
به نظر میرسد مهمترین محور این دیدار و گفتوگوی دوجانبه دستیابی به یک نظر مشترک به منظور دفاع از قیمتهای نفت در بازار جهانی است و از سوی دیگر، پیشبینی میشود وزیر نفت ایران در این دیدار که قرار است پشت درهای بسته انجام شود، پیشنهاد کاهش 500 هزار تا یک میلیون بشکهای سقف تولید نفت اوپک را مطرح کند.
آغاز نشست وزرای کشورهای عضو در شرایطی است که کارشناسان نفتی اظهار کردند تولیدکنندگان نفت حوزه خلیج فارس به دلیل ترس از دست دادن سهم خود در بازار به شدت با کاهش تولید نفت مخالف هستند.
به گزارش پایگاه اینترنتی پنینسولا قطر به نقل از خبرگزاری فرانسه، کارشناسان معتقدند کشورهای حوزه خلیج فارس و در راس آنها عربستان، به احتمال فراوان کاهش تولید نفت اوپک را نمیپذیرند مگر اینکه سهم بازار آنها در میانه رقابت شدید در فروش نفت تضمین شود.
اقدام کویت، قطر، امارات و عربستان در تصمیمگیری اوپک برای کاهش عرضه نفت در جهت بالا بردن قیمتها، نقش بسیار حیاتی دارد. قیمت نفت از ماه ژوئن امسال تاکنون بیش از ٣٠ درصد ارزش خود را از دست داده است.
چهار کشور یادشده در بالا در مجموع ١٦ میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه نفت در روز تولید میکنند که برابر با ٥٢ درصد از تولید نفت سازمان ١٢ عضوی اوپک است. با این وجود، صادرات این چهار کشور برابر با دوسوم مجموع صادرات اوپکیها است.کامل الحرمی، کارشناس نفتی کویت، گفت: اعضای اوپک به عربستان، کویت و امارات برای کاهش تولید نفت چشم دوختهاند، زیرا این کشورها میتوانند این کار را بکنند.
وی افزود: اما بسیار غیرمحتمل است که این کشورها زیر بار کاهش تولید نفت بروند، مگر اینکه سایر اعضای اوپک نیز اقدامی بکنند، این کشورها تضمین میخواهند که اعضای اوپک و تولیدکنندگان غیراوپک جای خالی نفت آنها را پر نکنند.الحرمی تاکید کرد: کاهش تولید نفت به هیچ عنوان به نفع کشورهای حوزه خلیج فارس نیست، زیرا این خطر وجود دارد که سهم بسیار ارزشمند خود را در بازار از دست بدهند.
کاهش قیمت نفت در ماههای گذشته، درآمد بسیاری از کشورهای تولیدکننده نفت را به شدت کم کرده است. به تازگی ونزوئلا از همه کشورهای تولیدکننده نفت، اوپک و غیر اوپک، دعوت کرد تا برای مقابله با کاهش قیمت نفت همکاری کنند.
خالد بوداعی، از موسسه ادمینستریتیو کانزالتیشن گفت: ترس از افزایش تولید نفت کشورهای غیر اوپک، بسیاری از کشورهای اوپک را در پذیرش کاهش تولید نفت محتاط کرده است.
بوداعی که از اعضای پیشین شورای عالی نفت کویت است، ادامه داد: خوشبین نیستم که توافقی برای کاهش تولید نفت حاصل شود. مایکل مککارتی، کارشناس ارشد تحلیل بازار در موسسه سیامسی مارکتز نیز گفت: در حال حاضر فشار زیادی روی عربستان است و باید دید این کشور میتواند فشار داخلی اوپک و فشار بیرونی را برای کاهش تولید نفت خود تحمل کند یا خیر.