دلالان نظاره‌گر بازار نبودند / خرید و فروش ارز در پس‌کوچه‌ها

آرام در گوشهای ایستاده همچون یک رهگذر اما وقتی از مقابلش عبور میکنی صدایی آرام در گوشات زمزمه میشود: «دلار، یورو، پوند.» سعی میکند توجهی را به خود جلب نکند و همچون رهگذری عادی به نظر برسد، اما او یک دلال است که اکنون ارز در دست ندارد و تنها دست در جیب میدان فردوسی را دور میزند و هر از گاهی نیز به کوچه یا خیابانی میرود. اگر اخبار این روزهای بازار ارز را دنبال نکرده باشی کمی از این صدای آرام که دلار، یورو و پوند را زمزمه میکند تعجب میکنی، خرید و فروش قاچاقی ارز آن هم در روز روشن.

اما اگر اخبار را پیگیری کرده باشی میدانی که خرید و فروش ارز بیرون از چارچوب صرافیها ممنوع شده و دلالان مجرمان این روزهای چهارراه استانبول و میدان فردوسی. دلالها میدانند این روزها، بازار ارز زیر ذرهبین رفته، همه نگاهها متوجه ضربالاجلی است که به فعالیت واسطهها و دلالان داده شد و از خداحافظی دلالان از بازار ارز حکایت کرد، اما به نظر میرسد خبری از این خداحافظی در میان نیست. طبق ضربالاجلی که بانک مرکزی داد، قرار بود از روز گذشته نیروی انتظامی با کسانی که به خرید و فروش ارز غیر از مجاری رسمی، یعنی بانکها و صرافیها مشغول هستند، برخورد قانونی شده و حتی واسطهها دستگیر شوند. اما آنچه که دیروز در بازار ارز مشاهده شد، خرید و فروش ارز به دور از پیادهروهای چهارراه استانبول و میدان فردوسی بود. معاملات به کوچههای مجاور رفت و دلالان آرامتر فعالیت میکنند و اگر در روزهای گذشته کمی ارز در دست داشتند یا با کیف سامسونتی کنار پیادهرو نشسته بودند، دیروز خبری از کیف سامسونتیها و دلار به دستان در پیادهروهای دور میدان فردوسی یا چهارراه استانبول نبود. در این میان، خبرهایی از دستگیری چند دلال در پاساژ افشار به گوش میرسید و صرافان خبرهایی از کمرنگ بودن دلالان در بازار میدادند اما ماموران نیروی انتظامی و بازرسان بانک مرکزی که به نظر میرسید روز گذشته حضور پررنگتری در بازار داشته باشند، حضوری در میدان فردوسی نداشتند و حتی صرافان نیز اعلام میکردند که متوجه حضور نیروی انتظامی در بازار نشدهاند. در همین خصوص، خبرگزاری «فارس» از دستگیری شش دلال ارز در پاساژ افشار خبر میدهد که این زمزمه دستگیری به احتیاط بیشتر صرافان منجر شد اما نباید فراموش کرد که اولتیماتوم و زیر ذرهبین رفتن بازار ارز تاثیری بر قیمتها نداشت، دلار همچنان 1700 تومان معامله میشد و این در حالی بود که همچون روزهای گذشته با قیمت 1400 تومان روی تابلو رفته بود. برخی از صرافیها نیز در تابلو جای قیمتها را خالی گذاشته بودند و معاملات به دور از قیمتهایی که بانک مرکزی چند روزی است از آن خبر میدهد با قیمتهای بازار به معامله ارز مشغول بودند. یکی از صرافان در همین خصوص به خبرنگار «شرق» میگوید: «امروز در بازار میگفتند بانک مرکزی اعلام کرده که قیمتها همچنان 1400 تومان باشد اما وقتی با این قیمت دلاری به بازار نیامده نمیتوان با این قیمت، دلار معامله کرد.»در کنار هیاهوی دستگیری دلالان، نگرانی و سردرگمی دارندگان ارز که در روزها و هفتههای گذشته به بازار آمده و از دستفروشان دلار یا یورو خریده بودند، خبر دیگر بازار ارز بود. میزان قابل توجهی دلار در روزها و هفتههای گذشته که هیجانات بازار ارز سرمایههای کوچک را جذب خود کرده بود، توسط دلالان بدون سند و فاکتور به مردم فروخته شد که با اظهارات معاون نظارتی بانک مرکزی مبنی بر «ممنوع شدن خرید و فروش خارج از چارچوب ارز، جمعآوری دلالان خیابانی و افرادی که ارز بدون فاکتور داشته باشند» نگرانی و سردرگمی دارندگان این ارزها را با خود همراه کرده است. مردم نگران سرمایهای هستند که برای کمی سود به بازار ارز آوردهاند و اکنون تصمیم بانک مرکزی، بازگشت این سرمایه را کمی مبهم کرده و شاید دارندگان ارز که تا چند روز پیش با کمی بالا و پایین شدن قیمت دلار و یورو لبخند به لب میآوردند اکنون باید نگران بازگشت همان سرمایه اولیه باشند که به بازار آوردهاند. در همین خصوص یکی دیگر از صرافان میدان فردوسی به خبرنگار «شرق» میگوید: «در گذشته نیز چنین دستورالعملی وجود داشت که دارندگان ارز برای فروش ارز خود بیش از پنجهزارتا باید با فاکتور خرید وارد بازار میشدند و اگر میزان ارز آنها کمتر از پنج هزار تا بود میتوانستند بدون فاکتور خرید، ارز خود را در بازار بفروشند.»

وی ادامه میدهد: «اکنون با انتشار خبر مجرم شناخته شدن دارندگان ارز بدون فاکتور، به نظر میرسد دارندگان این ارز کمکم وارد بازار شده و ارزی که در هفتههای گذشته خریده بودند را کمکم یا به واسطه همان دستفروشانی که از آنها ارز خریده بودند به فروش برسانند.»این در حالی است که این احتمالات نمیتواند آرامشی برای دارندگان ارزهای بدون فاکتور ایجاد کند. بسیاری از آنها سرمایهگذاران کوچکی هستند که جذب هیجانات بازار ارز شدهاند و اکنون برای بازگشت آرامش به بازار ارز، آنها را نشانه گرفتهاند.


در همین خصوص زمزمههایی به گوش میرسد مبنی بر اینکه احتمال دارد مهلتی چند روزه برای فروش ارزهای بدون سند به دارندگان ارز داده شود و پس از آن داشتن ارز بدون سند، قاچاق محسوب شود اگر چنین شود، شاید حکایت از هدف بانک مرکزی داشته باشد که میخواهد به این طریق، ارزهای ذخیره شده در خانهها را به بازار بیاورد و قیمتها را پایین بکشد.


همچنین، دیروز در شرایطی که بازار زیر سایه ضربالاجل بانک مرکزی و خبرهای دستگیری رفته است، صرافان اعلام میکنند که روند خرید و فروش افت کرده و صرافان نیز عملا معاملهای انجام نمیدهند.


برخی از آنها منتظر اعلام نرخ جدید هستند و برخی نیز بدون توجه به نرخهایی که روی بعضی تابلوها به چشم میخورد اگر خریدار یا فروشندهای به بازار بیاید، معامله را با قیمت روز انجام میدهند، یعنی دلار را 1700 وحتی تا 1730تومان میفروشند و برای یورو نیز 2190 تومان نرخ اعلام میکنند. حال آنکه دلار روی تابلوها 1390 تومان خریداری میشود و 1400 تومان به فروش میرسد.


بازار بیرونق سکهها

هر چند که دیروز تمام نگاهها حول بازار ارز میچرخید و اخبار این بازار پرهیجان به شدت دنبال میشد اما بازار سکهها خود را از تب و تاب نینداخت و کمی نوسان را تجربه کرد. سکه طرح قدیم گران شد اما طرح جدید و نیم سکهها کاهش قیمت نامحسوسی را به چشم دیدند. این در شرایطی بود که هر اونس طلا در بورس فلزات گران بهای لندن در آخرین روز معاملات 1639 دلار معامله شده بود که هشت دلار ارزان شد و این امر کمی قیمت سکهها را تحت تاثیر قرار داد.


در این میان با وجود کاهش اندک قیمت سکهها، قیمت طلای خام در بازار طلافروشان پایتخت گرانی را تجربه کرد و هر مثقال طلای 18 عیار 307 هزار و 450 تومان قیمت داشت. خبر دیگر بازار سکهها نیز این بود که دیروز آخرین روز معاملات آتی، سکه دی ماه بود و تنها این قرارداد با رشد قیمتی مواجه شد. برخی معتقدند که بازار سکه و طلا با اعلام خبر افزایش نرخ سود بانکی به بیش از 20 درصد، در شرایط خوبی قرار نداشته، روند رشد قیمتها به نوعی متوقف شده و به نوعی بازار در انتظار اعلام نظر رییسجمهور در این خصوص است. بر این اساس، بازار آتی سکه دیروز در ابتدای شروع معاملات منفی بود و همه قراردادها به جز قراردادهای دی ماه منفی شد. بر همین اساس سکه دی ماه 661 هزار تومان معامله شد. دیروز همچنین هر قطعه سکه اسفند، اردیبهشت و تیر ماه نیز به ترتیب 683، 712 و 743 هزار تومان معامله شدند که نسبت به نرخ پنجشنبه بین پنج تا شش هزار تومان کاهش قیمت یافتند.