چرا ایرانی‌ها کالایشان را به اسم خارجی‌ می‌فروشند؟!

موضوع فروش اجناس و کالاهای ایرانی با برندهای خارجی در داخل و خارج کشور بحث دیروز و امروز نیست و در کشور ما عقبهای طولانی دارد، بسیاری از تولیدکنندگان و صنعتگران که امروزه از رواج این اقدام گلایه دارند، دلیل آن را پایین بودن قیمت فروش کالاهای ایرانی در مقایسه با برندهای خارجی عنوان میکنند.

چرم، پوشاک، لوازم خانگی، چینی، رنگ و چندین و چند کالای دیگر از جمله مهمترین کالاهایی هستند که صنعتگران آنها ادعا میکنند ایران در زمینه تولید این کالاها کیفیت بالایی دارد اما به دلیل نبود بازارهای صادراتی مناسب و قیمت پایین آن بعضا مجبور به فروش آن با برندهای خارجی میشوند.

هرچند که تا حدودی می توان به برخی از تولیدکنندگان در این مورد حق داد چراکه از سویی هزینه تمام شده کالاهای تولید شده در ایران بالاتر از کشورهای دیگر است و از سوی دیگر قیمتی که کالاهای ایرانی در بازار دارند بعضا از برخی کالاهای خارجی پایین تر است.

برای موفق شدن در حوزه تولید باید به کیفیت محصولات هم توجه زیادی داشت تا مصرف کنندگان با اطمینان بیشتری نسبت به خرید اقدام کنند. البته میتوان این پدیده را ناشی از دلایل مهمی دانست که با گذشت دهها سال از این موضوع و پایدار بودن مشکل فروش کالاها با برند خارجی همچنان تلاش خاصی در این حوزهها نشده است.

"برندسازی" حلقه مفقوده تولید کشور

یکی از مواردی که در اقتصاد ایران همواره مغفول مانده، بحث "برندسازی" است که اعتبار اجناس ایرانی را برای مشتریان داخلی و خارجی افزایش خواهد داد.

ما در تاریخ کشور خود برندهای نام آشنایی در زمینه فرش، برنج و زعفران ایرانی داشتهایم که در اثر کم توجهی از بین رفتهاند و اکنون باید از زوایای مختلف مورد بررسی کارشناسی قرار گیرد که چگونه می توان آنها را احیا کرد.

در عین حال میتوان گفت تنها بخشی که تاکنون در حوزه "برندسازی" در کشور ما خوب عمل کرده صنایع غذایی است که البته به نظر میرسد در این زمینه مسیری هموارتر از صنایع دیگر پیش رو داشتهایم، چراکه بسیاری از این محصولات به دلیل ممنوعیت واردات، رقبای خارجی ندارند و آن دسته از محصولات غذایی نیز که واردات دارند، اختلاف قیمت زیادی بین نمونه داخلی و خارجی آنها دیده میشود.

همه برندهای ایرانی اسم و رسمدار کمتر از 50 تا هستند

این در حالی است که در حوزه صنایع دیگر تولیدات ایرانی از لحاظ "برندسازی" بسیار ضعیف عمل کردهاند و شاید تعداد برندهای داخل ایران که در همه صنایع اسم و رسمی برای خود پیدا کردهاند، کمتر از 50 برند باشد.

تولیدکنندگان نیز ایجاد برندهای موفق را در صنعت کشور نیازمند حمایت دولت میدانند و معتقدند برای پیشرفت در این زمینه، صنایع نمیتوانند به تنهایی وارد عرصه شوند؛ هرچند که باید فرهنگ وابستگی به دولت کم کم از میان صنایع ایران حذف شود.
 

هزینه "برندسازی" در ایران بالاست

در این زمینه مهدی یکتا - دبیر اتحادیه تولید و صادرات پوشاک ایران - با بیان اینکه هزینه "برندسازی" در ایران بالاست، به ایسنا گفت: هر بنگاه اقتصادی که بخواهد در ایران شفاف کار کند، ثبت شود، کد دارایی رد کند و شماره کارگاه بیمه بگیرد با مشکلات بیشتری روبرو میشود چراکه شهرداری، اماکن، تعزیرات، دارایی، سازمان حمایت و اداره بهداشت این واحد را اذیت میکنند.

وی با بیان اینکه در این شرایط کمتر کسی به افزایش تولید و توسعه کارش علاقه دارد، اظهار کرد: برای "برندسازی" هزینهها افزایش مییابد و واحد تولیدی باید برای تبلیغات نیز هزینه کند. از سوی دیگر واحدهایی که برند میشوند به دلیل این هزینهها دارای دارایی نامشهود میشوند، اداره دارایی آن را قبول ندارد.

یکتا با انتقاد از سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان برای قیمتگذاری در برندها گفت: برندهای خارجی با هر قیمتی که دلشان بخواهد اجناس خود را میفروشند اما ما بسیار تحت فشار هستیم.

در "برندسازی"، قیمتگذاری بیمعناست

وی با تاکید بر اینکه در بحث "برندسازی"، قیمت گذاری معنایی ندارد، ادامه داد: قیمت کالاهای یک برند بر اساس عرضه و تقاضا مشخص میشود و اگر یک برند قیمتی را روی کالای خود بگذارد حتما مشتری خود را دارد.

او افزود: برای مثال چند سال پیش یکی از برندهای تولیدکننده کت و شلوار را به دلیل اختلاف قیمت با بازار معمولی، جریمه سنگینی کردند که این امر در "برندسازی" معنا ندارد.

از سوی دیگر مباحث فرهنگی و اجتماعی یکی دیگر از موانع پیش روی "برندسازی" در ایران است، چراکه نمیتوان این موضوع را کتمان کرد که اصولا فرهنگ خرید کالای خارجی در ایران رونق زیادی گرفته و حتی در بخشهایی که ایران در آن صنعت خوبی دارد، خریداران علاقه بیشتری به خرید اجناس خارجی دارند.

"برندسازی" نیازمند شکستن تابوی مصرف کالای خارجی

بنابراین "برندسازی" در ایران و به واسطه آن تقویت تولید و اقتصاد کشور علاوه بر تقویت تجهیزات صنعتی، نیروی کار متخصص و ... نیازمند یک عزم ملی در این زمینه برای شکستن تابوی مصرف کالای خارجی است.

به این ترتیب میتوان گفت تا زمانی که تولیدکنندگان و صنایع کشور اقدام به "برندسازی" قوی نکردهاند، نمیتوان امیدوار بود که ارزش واقعی کالای ایرانی در کشور و خارج از آن مشخص شود.