نخستین اپراتورخصوصی تلفن همراه را بدون منفعت مالی به ایران آوردم

گروه بازرگانی
حمیدرضا عارف در گفتوگو با «تعادل» از حضور پر حاشیهاش در انتخابات این دوره از اتاق بازرگانی میگوید. وی که یکی از چهرههای جوان کاندیدا در انتخابات اتاق است از همان ابتدا با مهر آقازاده بودن بر پیشانیاش دایما زیرذرهبین رسانههای مختلف قرار میگیرد. یکی از حواشیهایی که این روزها برای او بهوجود آمده ادعایش مبنی بر اینکه نخستین پروژه خصوصیسازی در کشور را وی به ایران آورده است. او میگوید که در سال ۱۳۸۳ با تواناییهای شخصی خودش با شرکت مخابراتی چندملیتی MTN آفریقای جنوبی وارد معامله شده و این شرکت را به بازار موبایل ایران آورده است.

وی ادامه داد: بزرگترین پروژه خصوصیسازی در کشور ایران اواخر دولت خاتمی اتفاق افتاد و آن هم بحث اعطای نخستین مجوز اپراتورخصوصی تلفن همراه کشور بود. من به اتکای رشته تحصیلیام که مهندسی برق بود در دانشگاه صنعتی شریف و بعد از آن در مقطع ارشد در همان دانشگاه و رشته MBA تحصیل میکردم به اتفاق دوستی که از کارآفرینان خارج از کشور بود، تصمیم گرفتیم در این مزایده شرکت کنیم. در آن زمان پدرم معاون رییسجمهور بودند و طبیعی بود که حضور من در آن پروژه با مخالفت پدر همراه باشد. به ایشان گفتم من بهعنوان یک شهروند که تحصیلاتی در این زمینه دارد و دارای شرکت مخابراتی است براساس اصول قانونی در این مزایده شرکت کردهام. ما با شرکت MTN آفریقای جنوبی در اجلاس نمایشگاه ITU که یک نمایشگاه سالانهیی برای تمام اتحادیههای مخابراتهای جهان در ژنو در سال 2003 است با این شرکت آشنا شدیم.

آن شرکت بعد از چندین مذاکره و آشنایی با تواناییهای ما با شرکت ما وارد مذاکره شد. عارف میگوید: در همین جا اعلام میکنم در زمان دولت خاتمی و وقتی پدرم معاون رییسجمهور بودند ما در این مزایده برنده نشدیم. با وجود آنکه شرکت MTN آفریقای جنوبی را من به ایران آوردم و با این شرکت وارد مذاکره شدم اما شرکت ترکسل با شریک داخلی خودش ایرانسل اول شدند بنابراین در زمان دولت خاتمی ما دوم شدیم و رانتی اتفاق نیفتاده است. در نهایت در سال 84 بعد از تغییر دولت، شرکت ترکسل از ایران اخراج شد و بعد از آن با تصمیم دولت نهم شریک ایرانی این پروژه یعنی شرکت ایرانسل اجازه پیدا کرد برود با اپراتورهای دیگر گفتوگو کند و در نهایت با ما وارد مذاکره شد. ما بهعنوان شریک داخلی شرکت MTN قرارداد واگذاری را بستیم اما در نهایت با خلف وعدهیی که اتفاق افتاد حتی یک ریال منافع مادی و معنوی از این پروژه نصیب ما نشد ولی متاسفانه برخی با فروش آخرت خود به دنیای برخی دیگر حتی تماسی نگرفتند بدانند قضیه این قرارداد چیست.

وی در ارتباط با حضور چهرههای جوان در این دوره از انتخابات اتاق بازرگانی گفت: اتفاق مبارکی که در این دوره افتاده این بود که با روی کار آمدن دولت جدید، یک موج تحولخواهی به وجود آمد بهعنوان گذار از دورانی که بسیاری از بخشهای کشور ازجمله بخش خصوصی دچار صدمه شده بود. در این دوره تمام کسانی که احساس کردند با تکیه بر تواناییها و ارتباطات سالم خودشان میتوانند حضور موثر داشته باشند، آمدند و در این میان چهرههای جوان با تکیه بر نیروی جوانیشان برای نخستین بار از قشر فارغالتحصیلان دانشگاهها آمدهاند و ادعای جدیدی را مطرح کردند. من بهعنوان کسی که در دانشگاههای معتبر همین کشور و مرزو بوم تحصیل و از منابع این کشور استفاده کرده وظیفه خود دانستم که بیایم و با مشارکت در اداره کشور در بخش پارلمان خصوصی بتوانم خدمتی کنم. در این دوره ترکیبی که اتفاق افتاده است یعنی تجار و بازرگانان سنتی و با تجربه درکنار جوانانی با اندیشههای نو و توسعهمحور و با رویکرد داشتن یک اقتصاد سفید و غیررانتی حضور پیدا کردهاند. وی ادامه میدهد: اگر این ترکیب تازه وارد اتاق بازرگانی شود با توجه به شرایطی که کشور امروز با آن درگیر است و نیازی که قطعا در این شرایط دولت به بخش خصوصی دارد میتوان به سمت اقتصاد ملی موفق حرکت کرد.



بخش خصوصی در ایران ضعیف است
عارف در ارتباط با آمادگی بخش خصوصی به لحاظ ذهنی و اجرایی برای حضور در امورمدیریتی کشور میگوید: باید قبول کنیم که بخش خصوصی در کشور ایران یک بخش بسیار ضعیف است.

مگر چند سال از تصویب سیاستهای کلی اصل 44 میگذرد و آن هم در دورانی اتفاق افتاد که دولت پای خود را روی بخش خصوصی گذاشته و آن را له کرده بود و بخش خصوصی قدرت نفس کشیدن نداشته است. تنها قانون مناسبی که برای فضای کسب وکار اتفاق افتاد، قانون بهبود فضای کسب وکار بوده که آن هم فقط سه یا چهار سال از عمرش گذشته و باز هم مهلت اجرایی شدن پیدا نکرد پس باید بپذیریم که بخش خصوصی بخشی قدرتمند نیست و باید به این بخش فرصت تجربه داد تا یاد بگیرد. امیدوارم با توجه به اینکه دولت جدید خردمند عمل کرده و وزیرانی در کابینه دارد که دورهیی فعالیت تجربه در بخش خصوصی داشتهاند و مشکلات زیربنایی بخش خصوصی را میشناسند، اتاق آینده بتواند تعامل خوبی با دولت داشته باشد.

وی با اشاره به تاثیرگذاری تشکلهایی مانند اتاق بازرگانی بر روانسازی تصمیمهای اقتصاد کلان میگوید: اتاق بازرگانی میتواند در تمام شوراهای اصلی کشور مانند شورای عالی پول و اعتبار فعال باشد. حضور افراد قوی در این اتاقها که دارای ارتباطات فعال و گستردهیی هستند میتواند با توجه به نقش مهم لابیگری اتاق بازرگانی در نقش مشاور خوبی برای دولت و مجلس در قانونگذاری و سیاستگذاریهای آتی باشد. از سویی دیگر یکی از بحثهای مهم در اتاق این است که برای توسعه کسب وکار سالم و مبتنی بر اقتصاد رقابتی تلاش شود. از این رو اگر افراد در اتاق بعدی براساس تواناییهایشان انتخاب شوند، اتاق بعدی میتواند بهعنوان منشأ اقتصاد رقابتی عمل کرده و بهجای اینکه بهدنبال سازوکارهای حمایتی باشد که در پشت آن رانت وجود دارد بر تواناییهای خودش تکیه خواهد زد و همه افراد براساس تواناییهایشان اگر شرایط لازم را داشته باشند مطابق قانون میتوانند وارد حیطه فعالیتی بخش خصوصی شوند بدون آنکه نیاز به مجوز خاصی باشد این اصلاح ابتدا باید از قوانین اتاق بازرگانی شروع شود و قوانین دست و پاگیر برای فعالیت بازرگانان تسهیل شود.

وی در ارتباط با هویت بخشی بازرگانان در ایران بهوسیله یک کارت میگوید: ایران جزو معدود کشورهایی است که دارای کارت بازرگانی است و خیلی از کشورهای دنیا دارای اتاق بازرگانی قوی است و خدمات بسیار خوبی به بازرگانان خود ارایه میکنند و نیازی به داشتن کارتهای متفاوت نیست. اتاقها دارای اعضای قوی هستند یعنی بعد از عضوگیری با خدماتی که به این اعضا ارایه میشود سعی در جذب و نگهداری این بخش سرمایهگذار خود دارند. نگرش سنتی به اتاق بازرگانی با حضور نیروهای جوان بهتر است تغییر کند. اتاق خادم مخدومین خود که اعضایش هستند است. اتاقی که در سال 85 تعداد 25هزار نفر عضو داشته امروز تبدیل میشود به اتاقی با تعداد 12هزار عضو و چه میشود که این اعضا انگیزه ادامه دادن را از دست میدهند. این اتفاقات فقط مربوط به شرایط داخل اتاق نیست اما با اصلاحاتی که میتوان در ساختار و قوانین اتاق اعمال کرد میتوان به اعضای اتاق خدمات بهتری ارایه کرد.

وی ارزیابی خود را از جریان انتخابات این دوره اینگونه بیان میکند: این دوره براساس آمار از نظر تعداد کاندیداها و هم از نظر نوع فعالیت بهصورت عجیبی رقابتها سنگین و جدی است به گمان من همه افرادی که آمادهاند بسیار با تجربه هستند و همه احساس میکنند شرایط بهگونهیی است که میتوانند خدمتی ارایه دهند. امیدوارم تا پایان انتخابات همه به موازین قانونی و مهمتر از آن اخلاقی پایبندی داشته باشند و براساس منافع ملی رقابت کنند.

اقتصاد رقابتی اصل پیشران رونق ملی
وی در رابطه با انگیزههای شخصی خود برای حضور در انتخابات این دوره میگوید: برای حضور در انتخابات اتاق برای خودم ارزشهای کلیدی را تعریف کردهام. در ابتدا تلاش برای کسب وکار سالم و مبتنی بر اقتصاد رقابتی که این اصل را پیشران و رونق اقتصاد ملی میدانم و از همه دغدغهمندان اعتلای اقتصاد کشور میخواهم که در این امر کوشش کنند. دومین ارزشی که برایم تعریف شده تلاش برای آسانسازی فعالیتهای مولد اقتصادی برای فعالان بخش خصوصی است. کاهش قوانین محدودکننده، مجوززدایی و صدور مجوزها را از وی‍ژگیهای بارز آزادسازی اقتصادی میدانم و معتقدم در مسیر دستیابی به جامعه بالنده آزادی اقتصادی مکمل سایر آزادیها خواهد بود و باید بتواند درکنار سایر آزادیها رشد کند. ارزش دیگری که بهخاطر آن در این انتخابات حضور پیدا کردهام، تثبیت حضور شرکتهای توانمند ایرانی در بازارهای بینالمللی و کاهش آسیبپذیری داخلی در معاملات بینالمللی است. باید ساز وکاری ایجاد شود که بتوان از ظرفیتهای منطقهیی و بینالمللی برای رشد و شکوفایی بخش خصوصی استفاده شود بهخصوص برای تجارت آزاد بین ایران و حداقل کشورهای همسایه و یکی از مهمترین نکات در این زمینه برای من بهعنوان عضو موسس و مدیرعامل سابق بنیاد امید ایرانیان NGOهایی که در زمینه توسعه پایدار کار میکند، نقشآفرینی بخش خصوصی در توسعه همهجانبه کشور است و این از طریق ارتقای محبوبیت کارآفرینان جوان بهطور خاص و بحث کارآفرینی اجتماعی درحال انجام است و باید به ترویج مسوولیت اجتماعی بنگاهها بهعنوان عاملی که میتواند باعث اعتمادسازی کارآفرینان و بخش خصوصی در بین مردم شود و به توسعه همهجانبه میانجامد این کار را انجام دهیم.