اولتیماتوم سیف به بانک ها برای نرخ سود بانکی

ولی الله سیف در جلسه تودیع و معارفه کوروش پرویزیان مدیرعامل بانک پارسیان و علی دیواندری مدیرعامل سابق این بانک که با حضور رضا شیوا رییس شورای رقابت، مدیران عامل بانک های سرمایه، ملت، سینا و جمعی از مدیران سیستم بانکی و بانک مرکزی عصر سه شنبه برگزار شد، افزود: در نظام بانکی مشکلات ساختاری وجود دارد که باید رفع شود و رقابت ها تخریبی و خودزنی است.

وی با بیان اینکه باید به شاخص های موفقیت بانک ها توجه کرد، گفت: در گذشته بانک ها به غلط رشد سپرده ها را اولین شاخص برای موفقیت می دانستند در حالی که رشد سپرده شاخص موفقیت نیست و باید سودآوری، استحکام، ثبات و پایداری بانک را مدنظر قرار داد.

رییس کل بانک مرکزی با بیان آنکه جهت گیری غلط تبعات منفی ایجاد می کند، گفت: در مقاطعی برخی معتقد بودند که رشد سپرده ها شاخص مناسبی برای ارتقا بانک است و این امر فضا را برای کار کردن غیرحرفه ای و مغشوش کرده بود.

سیف تصریح کرد: البته اندازه بانک یکی از پارامترهای دیگر برای موفقیت به شمار می رود که باید این شاخص را نیز کنار گذاشت و باید به موارد دیگری مانند دارایی های درآمدزا نسبت به کل دارایی ها، وضعیت هزینه های بانک و سایر شاخص ها در این زمینه توجه کرد.

به گفته وی، حرکت سالم بانک و بزرگ شدن همزمان اندازه آن از شاخص های موفقیت است و در صورتی که تنها اندازه بانک بزرگ شود سرعت انحلال آن نیز افزایش می یابد.

رییس کل بانک مرکزی با تاکید بر اهمیت تعیین مناسب نرخ سود بانکی با طرح این سوال که کدام فعالیت اقتصادی است که 30 درصد سودآوری داشته باشد مگر آنکه نخواهند تسهیلات مربوطه را برگردانند، گفت: یکی از دلایل مطالبات معوق همین مساله است.

وی با تاکید بر اینکه نرخ سود بانکی باید متناسب با تورم انتظاری تعیین شود، اضافه کرد: شفافیت و استحکام و همچنین قابلیت اعتبار صورت های مالی بانک ها باید مدنظر قرار گیرد.

وی با اشاره به جلسه روز گذشته خود با اساتید اقتصادی، گفت: در این جلسه نرخ سود بانکی مورد بحث قرار گرفت زیرا بعد از انقلاب شاهد سرکوب مالی بودیم و نرخ سود بانکی کمتر از تورم بود برهمین اساس نرخ سود واقعی منفی بوده که این از اشکالات اساسی و عدم تعادل در نظام بانکی است.

وی ادامه داد: در آن صورت تقاضا برای تسهیلات به صورت نامحدود می تواند وجود داشته باشد در حالی که با تعیین نرخ مناسب می توان آن را محدود کرد.

سیف گفت: اگر نرخ سود تسهیلات 10 درصد بود بانک نمی توانست به سپرده گذارانش بیش از 10 درصد سود پرداخت کند و در حالی که نرخ سود سپرده ها 15 درصد باشد باید عرضه تسهیلات با نرخ 12 تا 13 درصدی انجام شود بنابر این عرضه تسهیلات افزایش و تقاضا کاهش می یابد.

رییس کل بانک مرکزی، اظهار داشت: اگر نرخ تورم در اقتصاد 10 درصد باشد و طرح ها بیش از 10 درصد بازدهی داشته باشد پروژه ها مثبت خواهد بود و خلق ارزش می کنند و اگر میزان بازدهی 8 درصد باشد نه تنها خلق ارزش نمی شود بلکه ارزش های موجود هم از بین می رود.

وی با بیان اینکه اگر نرخ تورم 25 درصد و نرخ سود 20 درصد باشد، گفته می شود که این مساله جلوی رشد را می گیرد، گفت: تعیین نرخ سود بانکی زیر نرخ تورم به نفع بخش تولید است.

وی با اشاره به اقدامات هماهنگ در دولت و جهت گیری های درست در صحنه اقتصاد، گفت: این امر سبب شد تا مسیر اقتصاد در راهی درست قرار گیرد و نرخ تورم 45 درصدی نقطه به نقطه به 16 درصد کاهش یابد و نرخ تورم سالانه بیش از 40 درصد به 15.6 درصد برسد.

رییس کل بانک مرکزی پیش بینی کرد: نرخ تورم برای پایان سال جاری کمتر از 16 درصد باشد که البته یکی از عوامل مختلف آن تعیین نرخ سود مناسب است.

رییس شورای پول و اعتبار با اشاره به برگزاری جلسه ای با حسابرسان مستقل، افزود: در این جلسه انتظاراتی از حسابرسان مطرح و قرار شد تعاملات جدی با حسابرسان مستقل برقرار و استانداردهای اصولی برای تهیه صورت های مالی بانک ها در نظر گرفته شود.

سیف درباره مطالبات معوق بانکی نیز گفت: مطالبات معوق یکی از بحث هایی است که همواره مورد انتقاد بوده و البته این امر به دلیل وجود رفتارهایی در نظام بانکی بوده است زیرا در برخی از موارد بدنه کارشناسی بانک درخصوص طرح ها کارشناسی موجهی انجام نمی دادند و به همین دلیل پروژه ها نیمه کاره می ماند و حجم مطالبات معوق انباشته شد.

وی سوءمدیریت و نوع برخوردهای دستوری، تحریم، شرایط بین المللی، مشکلات واحدهای صنعتی، افزایش ناگهانی قیمت ارز، محدودیت های بودجه دولت را از دلایل افزایش حجم معوقات بانکی دانست و گفت: البته همکاری های مناسبی بین نظام بانکی با مقامات قضایی در این زمینه در حال انجام است ضمن آنکه اگر مشتری بدهی معوق داشته باشد نباید به سرعت وی را در لیست سیاه قرار داد بلکه باید پس از انجام بررسی ها تلاش کرد مشکلاتش رفع و در صورتی که به نقدینگی نیاز داشته باشد به او کمک شود.

سیف با اشاره به بخشنامه اخیر بانک مرکزی گفت: اگر مشتری مطالبات معوق داشته باشد و تقاضای تسهیلات کند در صورتی که این تقاضا برای چرخاندن چرخ تولید باشد و تسهیلات را برگرداند، نظام بانکی با آنها همکاری خواهد کرد.

به گفته وی، تامین مالی بلندمدت باید از طریق بازار سرمایه و کوتاه مدت از طریق بازار پول انجام شود و این در حالی است که هم اکنون بار اصلی تامین اصلی اقتصاد بر دوش نظام بانکی است.

وی گفت: باید تلاش شود علیرغم اینکه بازار سرمایه شکل قویتری می گیرد، تامین مالی بلندمدت از طریق آن انجام شود.

سیف با اشاره به فعالیت های علی دیواندری طی سال های گذشته در نظام بانکی کشور، گفت: نظام بانکی نیاز به مدیران باتجربه دارد و مدیران باتجربه و فهیم و مسلط می توانند هدایت درستی را برای نظام بانکی انجام دهند.

وی با تاکید بر اینکه مدیریت در نظام بانکی نیازمند تجربه است و دانش به تنهایی کافی نیست، اظهار داشت: افرادی که دارای تجربیات کافی نبودند اما دانش کافی داشتند مشکلات ساختاری برای نظام بانکی ایجاد کردند.