در تالار شیشه‌ای چه می گذارد؟/خرس‌ها رهگذرند، گاوها در ضررند

در تمامی بورسهای دنیا، خرس و گاو به عنوان دو معاملهگر با رفتارهای متفاوت شناخته میشوند. گاو نماد افرادی است که ریسکپذیری زیادی دارند و معتقدند ظرفیت رشد در بازار وجود دارد. بر خلاف گاوها،خرس نمادی از سرمایهگذارانی است که میترسند بازار با افت مواجه شود.

نبرد خرس ها و گاوها در بورس هایی که هیجان زیادی دارد، مغلوب تر است. در این جنگ، هنگامی که بازار سرمایه پس از یک دوره رکود متناوب، ناگهان اوج میگیرد و قیمت سهمها بالا می رود، پرچم گاو های صبور بالا میرود، اما هنگامی که سایه سنگین ریزش و اخبار بد بر سر تالارهای شیشه افکنده می شود، درندگی خرسها زیاد میشود که با فروش ناشی از ترس افت قیمت سهمشان، به رکود دامن میزنند.

گاوها و خرس های بورس تهران چه می کنند؟
حکایت غم انگیز این روزهای بورس تهران از آن روزی آغاز شد که افزایش قیمت خوراک پتروشیمیها در مجلس تصویب شد و دی ماه 92 را تبدیل به روزهای سرد آب شدن سرمایه سهامداران بازار سرمایه کرد. پس از آن ریسکهای سیستماتیک دیگری مثل بهره مالکانه معادن و افزایش مالیات از صنایع نیز به تولیدکننده هایی که سهامشان را در بورس ارائه کرده بودند القا شد تا در کنار ابهامات ناشی از نامعلوم بودن نتیجه مذاکرات، کلکسیون کاملی برای ریزش بورس ایجاد کند.

در این میان در جنگ بین سهامدارانی که عده منش خرسی داشتند و عده ای گاوهای صبور بودند، آغاز شد. بهرشکل متضرران این بازار یکسال و نیم است که درانتظار بهبود شرایط هستند. از بازار بیرون نمیروند. هر روز سهم هایشان را رصد می کنند. هر چند انتقادات زیاد به مسوولان دارند و حتی تجمع و اعتراض هم کردهاند، اما به بورس وفادار ماندهاند.

اما خرسها همان طور که پیش بینی می شد، به محض آنکه روزنه ای برای اندکی کسب سود پیدا میکردند، سهامشان را میفروختند و به قول اقتصادیون، طرف عرضه را سنگین میکردند که در نهایت به ریزش بی حد و حساب شاخص کل میانجامید. مشهودترین رفتاری که این خرسها در این مدت از خودشان نشان دادند، روزی بود که سهام پالایشگاهیها، پس از 9 ماه بسته بودن، باز شد و فروش های پیدرپی باعث شد شاخص کل ریزش چندین هزار واحدی در یک روز داشته باشد.

البته در همان روزهای ابتدایی ریزش، عده زیادی از خرس های بورس تهران سرمایه خود را به سمت بازار پول سوق دادند تا علاوه بر خروج از ضرر، سود 28 درصدی هم کسب کنند. هرچند روضه خوانی برای اینکه در این جریان چه افرادی بیخانمان شدند و سرمایه ها چقدر تنزل کرد و ریزش هزار میلیارد تومانی روزانه ارزش بورس اوراق بهادار چه معانی را برای سهامداران متبادر میکند،ضرر کسی را جبران نمی کند و فایده ای هم برای هیچ فرد یا گروهی ندارد.

اما آنچه مشخص است، مسوولان سازمان بورس و وزیر اقتصاد باید فکری برای بهبود این شرایط بکنند و منتظر خبرتوافق نباشند. به گفته کارشناسان، تدابیری که امروز بورس به آن نیاز دارد، کمکهای 5 هزار میلیار تومانی از طریق شبکه بانکی نیست، بلکه شفافسازی عملکرد صنایع است.