حاشیه‌نشینی پتروشیمی‌ها زیر سایه مذاکرات

از میان این ۴صنعت برتر بورسی، صنعت شیمیایی یکی از پربازدهترین و همچنین پرحاشیهترین صنایع در چند سال اخیر بهشمار میآید. برخی کارشناسان معتقدند این صنعت در سالهای گذشته بهدلیل شفاف نبودن قیمت خوراک و همچنین کاهش قیمت نفت، فراز و نشیبهای بسیاری را تجربه کرده که همه این موارد موجب به حاشیه رفتن سهام این شرکتها در بازار سرمایه شده است.

شفافیت با مذاکرات هستهای
در اینباره مدیر شرکت سرمایهگذاری صندوق بازنشستگی کشوری معتقد است، چشمانداز صنعت پتروشیمی پس از مشخصشدن چارچوب و خطوط کلی توافق هستهای، شفافتر خواهد شد.

محمد صابونچی در گفتوگو با رفع تحریمهای بینالمللی را به نفع شرکتهای پتروشیمی دانست و گفت: رفع تحریمها و بهتبع آن گشایشهای مالی و تجاری میتواند آثار بسیار مثبتی بر وضعیت آینده شرکتهای فعال در این صنعت داشته باشد اما باید توجه داشت که آثار مثبت نمیتواند به سرعت در اقتصاد کشور و به دنبال آن بازار سرمایه و شرکتهای پتروشیمی نمایان شود. وی با اشاره به اینکه صنعت پتروشیمی برای جبران عقبماندگیها نیازمند سرمایهگذاریهای کلان خارجی و ارتباط با کشورهای پیشرفته دنیاست، اظهار کرد: حضور سرمایهگذاران خارجی میتواند موجب شود فناوریهای نوین به کشور وارد شده و بسیاری از فناوریهایی که در این مدت فرسوده شده نیز بهروزرسانی شود.

 
ابهام قیمتی
صابونچی ابهام و نبود فرمول مشخص برای تعیین نرخ خوراک مصرفی پتروشیمی را از دیگر تهدیدات این صنعت دانست و گفت: این موارد موجب شده تا ابهام در مورد شرکتهای پتروشیمی همچنان پایدار بماند.
وی با اشاره به فرصتهای پیشروی واحدهای پتروشیمی برای رشد سودآوری، اظهار کرد: یکی از ظرفیتهایی که در صنعت پتروشیمی وجود دارد، افزایش میزان ظرفیت اسمی تولید و همچنین افزایش میزان صادرات است. البته توجه به این نکته حائز اهمیت است که عرصه رقابت بینالمللی در صنعت پتروشیمی بسیار تنگاتنگ شده و سایر کشورها نیز در حال افزایش ظرفیتهای تولید خود هستند. از این رو، شرکتهای فعال در این بخش بدون استفاده از فناوریهای روز جهان قادر به رقابت و ماندگاری در بین رقبای قدرتمند خویش نخواهند بود که در این باره نیز میتوان با تسهیل ارتباطات از دانش نوین کشورهای پیشرفته بهره برد.

توسعه صنایع پاییندستی
صابونچی با اشاره به اینکه همراه با کاهش فشار تحریمها، ایجاد و توسعه هرچه سریعتر صنایع پاییندستی نیز باید در اولویت سرمایهگذاریها در این بخش قرار گیرد، بیان کرد: حاشیه سود ناشی از تولیدات صنایع پاییندستی بسیار قابل توجه است، درنتیجه این بخشها باید در صدر فعالیتهای سرمایهگذاری در این صنعت قرار گیرند.
وی با اشاره به اینکه یکی از اصلیترین مزایای رقابتی شرکتهای پتروشیمی تسهیل در دسترسی به منابع تامین خوراک مصرفی است، اظهار کرد: کشور از این نظر مشکل خاصی ندارد اما معضل کمبود خوراک موجب شده برخی از واحدهای مطرح پتروشیمی همچنان با امید به وعدههای وزیر نفت مبنی بر تامین خوراک مورد نیاز خود، به راهاندازی هرچه سریعتر فازهای پارس جنوبی چشم دوخته باشند. امری که انتظار رخدادن آن با توجه به تفاهمنامه اعلامی بین ایران و کشورهای ۱+۵ پررنگتر شده و به نظر میرسد در صورت تحقق، منجر به رشد ظرفیت تولید واحدها شده و سودآوری صنعت برتر کشورمان را همچنان تضمین کند.

این کارشناس بازار سرمایه در خاتمه به چالشها و تهدیدهای موجود در صنعت پتروشیمی اشاره کرد و گفت: افت قیمت نفت در کنار کاهش نرخ ارز دو نگرانی اصلی تولیدکنندگان این صنعت به شمار میرود که در مورد اول باید روند قیمت نفت از دیدگاه بنیادی و تکنیکال بهخوبی پایش و تصمیمات مقتضی اتخاذ شود و در مورد دوم نیز با توجه به تدبیر حاکم بر سیستم بانک مرکزی به نظر نمیرسد پس از توافق قطعی، شاهد افت شدید نرخ ارز باشیم و هرگونه حرکت هیجانی در بازار ارز از سوی بانک مرکزی کنترل خواهد شد. بر همین اساس از این منظر تهدید جدی متوجه صنعت پتروشیمی نخواهد بود.

ظرفیت زیاد

در اینباره یکی از کارشناسان بازار سرمایه معتقد است صنعت پتروشیمی و شیمیایی یکی از بیشترین صنایعی است که ارزش بازار بورس را در اختیار دارند و همچنین ظرفیتهای این صنعت به گونهای است که در صورتی که شرایط مهیا باشد، شرکتهای بیشتری میتوانند به این صنعت وارد شوند. به نوعی که در آینده نزدیک نیز برخی از شرکتها آمادگی دارند به این بازار وارد شوند تا سهم پتروشیمیها در بازار سرمایه از میزان کنونی نیز بالاتر رود.
حمیدرضا صفری در گفتوگو با به فرصتهای سرمایهگذاری در این بخش اشاره کرد و گفت: در صنعت پتروشیمی فرصتهای بسیاری برای جذب سرمایهگذاری بهویژه سرمایهگذاران خارجی وجود دارد. البته در داخل کشور نیز طرحهای حمایتی بسیاری برای شرکتهای پتروشیمی در سالهای گذشته ارائه شد و به اجرا درآمد. برای نمونه پتروشیمی مبین تا سال ۹۸ از معافیت مالیاتی برخوردار است. همه این موارد به دلیل آن است که سرمایهگذاران به این صنعت روی آورند. وی در ادامه به مواردی که این صنعت را تهدید میکند، اشاره کرد و افزود: از حدود یکی دو سال گذشته مباحثی پیش آمد که موجب شد صنعت پتروشیمی تحت تاثیر قرار گیرد که از مهمترین آنها میتوان به کسری بودجه دولت اشاره کرد.

کالای استراتژیک
صفری در ادامه بیان کرد: همه این موارد باعث شد نرخ خوراک پتروشیمیها افزایش یابد و به طور کلی امتیازاتی که در این چند سال به پتروشیمیها داده شده بود، یکی پس از دیگری از این صنعت گرفته شد.
وی تعیین نرخ خوراک به صورت سالانه را یکی از تهدیدات دیگر این صنعت دانست و گفت: دراین صورت سرمایهگذاران به ویژه بخش خصوصی به این صنعت وارد نمیشوند زیرا نمیتوانند افق بلندمدتی را برای سرمایهگذاری خود به تصویر بکشند.
صفری با اشاره به اینکه صنعت پتروشیمی جزو کالاهای استراتژیک کشور به شمار میآید، بیان کرد: این صنعت خامفروشی کمتری دارد و همچنین ظرفیتهای بسیاری نیز برای توسعه صنعت پتروشیمی در کشور وجود دارد. در صورتی که مذاکرات هستهای میان ایران و کشورهای ۱+۵ به نتیجه برسد، به طور حتم یکی از جذابترین صنایع ایران برای سرمایهگذاران خارجی به شمار میآید.

سخن آخر....
ابهامات موجود در قیمتگذاری نرخ خوراک و نیز فروش شرکتها با توجه به مشخص نبودن نتیجه مذاکرات هستهای موجب بیتوجهی بازار سرمایه به سهامی شد که خود روزی «لیدر» این بازار بودند. اما بهطور کلی در صورتی که مذاکرات هستهای به نتیجه مثبت برسد و تحریمهای اعمالی نیز برداشته شود، به کاهش ریسک این صنعت میانجامد و موجب بهبود میزان فروش این شرکتها خواهد شد. همه این موارد نیز زمینههای رونق صنعت پتروشیمی را در بورس مهیا خواهد کرد زیرا این شرکتها قابلیت سودآوری بالایی دارند.