حذف صفر از پول ملی چه هزینه‌هایی دارد؟

اجرای برنامه تغییر واحد پول مستلزم تحمل هزینههای گوناگون در زمینههای اجرایی و اجتماعی است.

هزینه چاپ اسکناس و ضرب سکه های جدید که فقط یک بار در زمان اجرای برنامه و هنگامی که دو نوع پول به موازات هم در جریان است افزایش دارد. با توجه به اینکه با حذف صفر، قطع اسکناس درشت و به تبع آن تعداد اسکناس در جریان کاهش می یابد، هزینه چاپ در بلند مدت تنزل خواهد داشت.

هزینه امحای اسکناس و سکه قدیمی که میزان آن بستگی به حجم پول قدیمی در جریان و امکانات جمع آوری و امحای اسکناس و سکه قدیمی دارد نیز در این پروسه به کشور تحمیل میشود.

در برخی کشورهای گزارش شده پول های قدیمی جمع آوری شده، مجددا به صورت قاچاق به جریان انداخته شده تا یک بار دیگر با پول جدید معاوضه شود و از این محل کسب درآمد و سود شود. با توجه به اینکه این عمل موجب افزایش نقدینگی و تورم می شود، مقامات باید قبل از اجرای برنامه مطمئن شوند امکان بازگشت پول جمع آوری شده به جریان نقدینگی وجود ندارد. این کار نیاز به اقدامات امنیتی شدید دارد که متضمن هزینه های اجرایی غیر مستقیم است که از این ناحیه نیز هزینههای کل اجرای طرح را افزایش می دهد.

از سوی دیگر در هر کشور، تمامی آحاد جامعه از یک سطح آگاهی و سواد برخوردار نیستند، لیکن همه آنان در یک زمان در فرآیند تغییر واحد پول قرار میگیرند. لذا لازم است از مدت ها قبل از اجرای برنامه اصلاح، آموزشهای لازم متناسب با سطح درک لایههای مختلف اجتماع به آنان داده شود.

هزینههای تعویض پول قدیمی برحسب مراکزی که عمل تعویض اسکناس و سکه های قدیمی در آنجا انجام میشود نیز مشتمل بر هزینه زمان، نیروی انسانی و محل های تعویض است.

به طور کلی هزینه های زمینه سازی برنامه تغییر واحد پول شامل تغییر قوانین مرتبط، هماهنگ سازی سیستم های رایانهای بانک ها، موسسات مالی و بنگاه ها، تغییر روش های حسابداری و تعیین تکلیف ارقام خرد است.