افزایش قیمت نفت به ۴۴۰ دلار در صورت بسته شدن تنگه هرمز

به نقل از پایگاه خبری داو جونز، ایران که با تحریم های اقتصادی از جانب غرب مواجه است، تهدید کرده که در صورت افزایش فشارها و تهدیدها، تنگه هرمز را خواهد بست.

تنگه هرمز، یکی از استراتژیک ترین آبراه های جهان به شمار می رود که اکثر کشورهای نفت خیز جهان را به بازارهای جهانی نفت ارتباط می دهد.

این تنها ایران نیست که نفت خود را از طریق تنگه هرمز به بازارهای جهانی صادر می کند، بلکه کشورهای نفت خیزی همچون عربستان، کویت، قطر و امارات نیز از طریق این آبراه استراتژیک نفت خود را به کشورهای دیگر صادر می کنند.

تنگه هرمز، در عریض ترین بخش خود، 21 مایل پهنا دارد که در هر طرف آن یک آبراه دو مایلی برای عبور کشتی ها وجود دارد. ایران کنترل آبراه شمالی تنگه را در اختیار دارد، و آبراه جنوبی نیز تحت اختیار عمان است.

روزانه 14 تانکر غول پیکر از تنگه هرمز عبور می کند که بزرگترین این تانکر ها ظرفیت حمل بیش از 320 هزار تن بار را داراست. تقریبا حدود 40 درصد کل واردات نفت خام آمریکا از طریق تنگه هرمز صورت می گیرد. با این اوصاف، سوال اینجاست که اگر تنگه هرمز بسته شود، چه اتفاقی برای بازار نفت خواهد افتاد؟

باب باندوس، کارشناس مسائل نفتی گفت، تانکر ها قادرند، روزانه حدود 18 میلیون بشکه نفت را از طریق تنگه ترانزیت نمایند.

بر اساس آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، میزان نفت ترانزیت شده از طریق تنگه هرمز معادل 17 میلیون بشکه است. به گفته باندوس، اگر اختلالی در ترانزیت نفت از طریق این تنگه به وجود آید، باید انتظار یک شوک نفتی، نظیر آنچه در دهه 1970 اتفاق افتاد و یا حتی شدیدتر از آن را داشت.

وی افزود: «هیچ شرایطی قابل مقایسه با این وضعیت نخواهد بود.» وی خاطر نشان ساخت که این اختلال در عرضه نفت، بعد جهانی خواهد داشت. در جریان جنگ یوم کیپور در 1973 بین اسرائیل، مصر و سوریه، کشورهای عربی صادر کننده نفت اعلام کردند که تحریمی نفتی را از اکتبر 1973 به مورد اجرا خواهند گذاشت که تا آوریل 1974 ادامه خواهد داشت.

در آن زمان، بر اثر این تحریم، بهای نفت از بشکه ای 3 دلار و 40 سنت، به بشکه ای 12 دلار رسید. در جریان این تحریم تنها 7 درصد از تولید روزانه نفت جهان متوقف شد. این در حالی است که هفته گذشته، نفت خام بشکه ای 109 دلار فروخته شد.

مقامات ایرانی اعلام کرده اند که قادرند حداقل یک ماه تنگه هرمز را بسته نگه دارند. آنها سامانه موشکی مجهزی در اختیار دارند که قادر است تمام شناورهای عبوری از این تنگه را مورد هدف قرار دهد.

باندوس افزود: «اگر این اتفاق بیافتد، این یعنی میلیون ها بشکه نفت اجازه خارج شدن از منطقه را نخواهند داشت.» وی افزود: « این موضوع بر بازار نفت تاثیری مخرب خواهد داشت.»

مسدود کردن تنگه هرمز، تاثیر بسیار منفی ای بر اقتصاد جهانی خواهد داشت. کمبود عرضه نفت بر کشورهایی که با بحران اقتصادی مواجه اند، تاثیر قابل توجهی خواهد داشت.

برای اثبات این موضوع، ایران در ماه ژانویه اقدام به برگزاری رزمایشی نظامی در آبهای تنگه هرمز نمود. تنها انتشار شایعه بسته شدن موقت تنگه، بهای نفت را به بیش از 112 دلار در هر بشکه افزایش داد.

قیمت های نفت پس از تکذیب این شایعه افت کرد، اما ترس از وقوع جنگ، بهای نفت را روز پنجشنبه بار دیگر تا بشکه ای 109 دلار و 15 سنت افزایش داد.

باندوس در ادامه اظهار داشت: «ایران اکنون اهرم های فشار متعددی در اختیار دارد.» وی هشدار داد که هر گونه بستن تنگه هرمز، مخالف موازین حقوق بین الملل است و دخالت نظامی امریکا را به دنبال خواهد داشت.

به گفته باندوس، شرکت هایی که کشتی ها را برای انتقال کالاهای خود اجاره می کنند، نیز از بسته شدن تنگه هرمز متضرر خواهند شد. این شرکت ها معمولا در هر حال بین 30 تا 120 هزار دلار در روز برای اجاره کشتی های حمل بار اجاره پرداخت می کنند که این رقم غیر از هزینه سوخت این کشتی ها است.

در صورت بسته شدن طولانی مدت تنگه هرمز، صدها تن کالا و بار در بنادر و یا بر روی آب بلاتکلیف باقی خواهند ماند که این علاوه بر هزینه اجاره کشتی، احتمال فاسد شدن برخی کالاها و متضرر شدن شرکت های صاحب این کالاها را افزایش خواهد داد.

این کارشناس مسائل اقتصادی افزود، مسدود شدن تنگه هرمز همچنین به اقتصاد کشورهای خاور میانه زیان قابل توجهی وارد خواهد ساخت زیرا این کشورها را از مبادلات تجاری غیر نفتی نیز محروم خواهد ساخت.

آنچه روشن است اینکه، در صورت بسته شدن تنگه هرمز، اقتصاد جهانی ضربه سختی خواهد دید و بهای نفت بالاترین رکورد را در تاریخ فروش این کالای با ارزش به ثبت خواهد رساند.

برآوردها نشان می دهد، اگر تنگه هرمز بسته شود و تجربه تحریم نفتی 1973 تکرار شود، بهای هر بشکه نفت به 440 دلار در هر بشکه خواهد رسید.