روند کند تولید خودروهای هیبریدی در ایران/ واردات سرعت می‌گیرد

اگرچه قیمت این خودروها بسیار بالا و واردات آنها به ایران نیز بسیار محدود است، اما در حال حاضر برخی خودروسازان داخلی در زمینه تولید خودروهای کم مصرف و هیبریدی فعالیت هایی را آغاز کرده اند.

اگرچه هنوز خودروی هیبریدی در ایران تولید نشده ولی شرکت ایران خودرو به عنوان یکی از خودروسازان داخلی که سهم 53 درصدی ازبازار خودرو را در اختیار دارد، در حال انجام مطالعاتی در این خصوص است. استفاده از این خودروها در کاهش مصرف سوخت، بخصوص در کاهش مصرف سوخت سیکل های شهری تاثیر بسزایی دارد.

الزامات فراگیر شدن خودروهای هیبریدی

تکنولوژی هیبرید از لحاظ فنی تا سه، چهار سال پیش یک تکنولوژی بسیار پیچیده به شمار می آمد و بیشترین مشکل آن نیز سر باتری بود. ولی با رشد دنیای باتری، به دلیل وجود برخی وسایل مورد مصرف در موبایل، لپ تاپ و ... و همچنین از طرفی حضور یکسری خودروساز مثل تسلا، باعث شده تا مشکلات حل شده و یک جهش تکنولوژیکی در این زمینه اتفاق بیفتد.

سهم خوروهای هیبریدی در بازار جهانی هنوز به یک درصد نرسیده و بزرگترین بازاری که از لحاظ سهم بازاری برای این خودروها وجود دارد، هلند است که 4.5 درصد خودروهایی که در این کشور فروخته می شوند، هیبریدی هستند.

البته بزرگترین بازار از لحاظ تعداد این نوع خودروها، آمریکا است که نزدیک به نیم میلیون خودرو هیبریدی در آنجا فروخته شده و استفاده می شود.

تعداد خودروهای الکتریکی و هیبرید در سال 2013 با افزایش 100 درصدی به 405 هزار دستگاه رسید و پیش بینی می شود که با افزایش شمارگان تولید و کاهش قیمت باتری، در سال های آینده انقلابی اساسی در تیراژ این نوع خودروها بوقوع بپیوندد.

خودرو هیبریدی خودرویی است که برای حرکت کردن از ترکیب دو یا چند منبع مجزای قدرت استفاده می کند. در بیشتر موارد از این نام در اشاره به خودرو برقی دوگانه استفاده می شود که در سیستم پیشرانه آنها یک موتور احتراق داخلی (معمولاً بنزینی) در کنار یک یا چند موتور الکتریکی قرار دارد و خودرو این قابلیت را دارد که فقط از یکی از این منابع انرژی یا هر دو آن ها در کنار یکدیگر استفاده کند.

انواع دیگری از خودروهای هیبریدی هم وجود دارند که از سوخت های دیگری چون پروپان، سی .ان. جی، هیدروژن یا انرژی خورشیدی بهره می برند. نوع تکنولوژی به کار رفته در ساخت این خودروها بستگی به هدف طراحان خودرو دارد؛ اینکه آیا خودرو هیبریدی برای بهره وری بالاتر در مصرف سوخت، قدرت بیشتر، مسافت طولانی تر حرکت با یک بار سوختگیری یا کاهش انتشار گازهای گلخانه ای طراحی شده است، این خودروها به خودروهای سبز نیز معروف هستند.

گرچه تولید خودروهای هیبریدی در کشور امری پسندیده است اما به گفته فعالان این صنعت این امر پروسه ای زمان بر است و هنوز زیرساخت های آن در کشور فراهم نشده است.

به طور کلی ساخت خودروهای هیبریدی به دلیل نوع تکنولوژی به کار رفته، گران تر از ساخت خودروهای معمولی است و مهمترین مسئله آن تولید باتری است که باید مورد توجه قرار گیرد.

با این وجود، این طور که به نظر می رسد واردات خودروهای هیبریدی با صفر شدن سود بازرگانی به مذاق واردکنندگان خوش تر آمده و واردات آن رونق یافته است.

براساس اعلام گمرک جمهوری اسلامی ایران، اخیرا سه دستگاه بی.ام.و 1500 سی سی با سهمیه ورزشکاران به کشور وارد شده که با توجه به هیبریدی بودن آنها تنها حقوق چهار درصدی گمرکی از آن دریافت شده است. هرچند که ارزش این خودروها 40 هزار دلار به گمرک اظهار شده اما پس از بررسی گمرک مشخص شد که هر کدام از این خودروها بیش از 140 هزار دلار ارزش دارد.

این در حالی است که براساس آمار گمرک در اردیبهشت ماه سال جاری، 34 دستگاه مرسدس بنز S 400 نو هیبریدی 6 سیلندر 4 درب مدل 2014 به ارزش 4 میلیون و 263 هزار و 8 دلار از آلمان وارد ایران شد.

به طور میانگین، هر مرسدس بنز هیبریدی با میانگین قیمت 125 هزار دلار وارد کشور شده و قیمت ریالی هر کدام از این خودروها بیش از دو میلیارد تومان می باشد البته این تنها قیمتی است که در گمرک ارزیابی شده و با ورود این خودروها به بازار قیمت آن چند برابر می شود.

با توجه به اینکه در کشورهای پیشرفته نیز فروش خودروهای هیبریدی و الکتریکی سه تا پنج برابر بیشتر از خودروهای بنزینی زمان می برد و نیز با وجود آنکه هنوز زیرساخت های لازم برای ورود این خودروها به کشور فراهم نیست، پس می توان این طور استنباط کرد که تنها تعرفه پایین منجر به علاقه واردکنندگان به واردات این خودروها شده است.

روند تولید خودروهای هیبریدی کند است

اما وضعیت تولید خودروهای هیبریدی و الکتریکی در کشور چگونه است. کارشناسان صنعت خودرو معتقدند خودروسازان داخلی، امکان دسترسی به تولید این خودروها را دارند اما با کندی در این زمینه حرکت می کنند.

از سوی دیگر این کارشناسان تاکید دارند که با گران شدن روزافزون قیمت سوخت اقبال عموم به خودروهای هیبریدی افزایش خواهد یافت و این اتفاق قطعی است. اگر سوخت با قیمت واقعی خود به مردم فروخته شود، تقاضا برای این گونه خودروها زیاد می شود. اما با قیمت فعلی سوخت، خرید و استفاده از خودروهای هیبریدی به صرفه نیست.

در سراسر دنیا تلاش بر این است که به سمت استفاده از این خودروها بروند و در ایران هم به طور قطع این گونه خواهد بود. البته طبعا این کار با افزایش تقاضا صورت می گیرد.

البته تاکنون تعداد معدودی خودروی هیبریدی وارد ایران شده اند. شماری از خودروهای هیبریدی که برای واردات به کشور مجاز بوده اند، خودروهای تویوتا هستند که تعدادشان کم بوده ضمن آنکه تامین خودروهای مجاز هیبریدی به این دلیل که شرکت های ایرانی با تولید کنندگان آنها رابطه مستقیم ندارند، کار سختی است.

اگرچه روند تولید خودروهای هیبریدی در کشور با کندی صورت می گیرد اما به نظر می رسد روند واردات آن در حال رونق گرفتن است. به گونه ای که اخیرا یک مدل از خودروی بی.ام.و وارد کشور شده که گفته می شود حدود سه میلیارد تومان قیمت گذاری شده است. هرچند تعرفه برای خودروهای هیبریدی وجود ندارد اما دلیل قیمت گذاری بالای این خودرو آن است که این خودرو به صورت محدود و با مجوز جانبازی به کشور وارد شده است. یعنی واردات آنها آزاد نیست و تنها بین 10 تا 15 دستگاه از این خودروها را می توان وارد کرد.

کارشناسان می گویند وقتی بر روی کالایی که تعداد و توزیعش محدود است، قیمت گذاری انجام شود، قیمتش غیرمنطقی و نجومی می شود هرچند از آنجا که تولید این خودروها کم است و حتی در بسیاری از برندها هم تولید نمی شوند، این خودروها ارزان نیستند.

در شرایطی که استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی در بسیاری از کشورهای اروپایی افزایش یافته به نظر می رسد شرکتهای خودروساز داخلی نیز باید به سمت تولید این مدل خودروها و سرمایه گذاری در این حوزه شوند چرا که هم اکنون مشکل آلایندگی به خصوص در شهرهای بزرگ از مسایلی است که با برخی اقدامات در کاهش مصرف سوخت های فسیلی و فرهنگ سازی و استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی تا حدودی برطرف خواهد شد.

امروز استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی در ایران یک ضرورت است به همین منظور باید نسبت به تولید ویا واردات این نوع خودروها برای استفاده در کلان شهرها اقدام جدی شود.

هرچند استفاده از خودروهای دو نیرو و برقی در ناوگان حمل و نقل عمومی ضرورت بیشتری دارد اما چنانچه زیرساخت های آن در داخل شهرها فراهم شود قطعا اغلب مردم نیز می توانند برای تردد در داخل شهرها از این نوع خودروها استفاده کنند. در صورت فراهم نمودن زیرساخت ها و ایجاد مکان هایی برای شارژ این خودروها، به طور قطع استقبال خوبی از این خودروها خواهد شد.