چرا بازار روغن نباتی گرفتار دامپینگ شده است؟

وضعیت بازار روغن نباتی این روزها متعادل نیست. به نظر میرسد که دو یا سه برند که از قرار معلوم تولیدکننده مشترکی هم دارند بازار را به صورت انحصاری به دست گرفتهاند. آن طور که برخی مدعی شدهاند این چند برند با کاهش قیمت محصولاتشان به نفع توزیع کننده سهم بیشتری از بازار را به دست گرفته و در واقع با این کار توزیعکنندگان را تشویق میکنند که از آنها خرید کنند. این در حالی است که در این روند سایر تولیدکنندگان که امکان کاهش قیمت محصولات خود را ندارند، از این جریان حذف میشوند. این اتفاقات در حالی رخ میدهد که این کاهش قیمت به جیب مصرفکننده نرفته و در واقع ذینفعان آن توزیعکنندگان و تولیدکنندگان هستند.

در این راستا، محمد قبله، دبیر انجمن تولیدکنندگان و صاردکنندگان روغن نباتی، درباره اقدامات این انجمن درباره دامپینگ ایجاد شده در بازار روغن اظهار کرد: ما به عنوان مسئولان انجمن صنفی تولیدکنندگان و صادرکنندگان روغن نباتی فقط میتوانیم با کسانی که چنین اقداماتی میکنند، صحبت کنیم و از آنها بخواهیم که رعایت حال سایر تولیدکنندگان را کنند وگرنه با توجه به اینکه انجمنها، قدرت اجرایی ندارند، اقدام عملی خاصی در این زمینه نمیتوانند کنند.

او ادامه داد: برای جلوگیری از اقدامات این افراد، باید نهادهای مربوطه که قدرت اجرایی دارند مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت ورود کرده و باید مثلا در این زمینه، درباره کاهش غیر متعارف قیمتها پرسوجو کنند که این کاهش قیمت به چه دلیل رخ میدهد. آیا تولیدکننده سود لازم را با این کاهش قیمت میبرد؟ و اگر خیر و این کاهش قیمت به چه دلیل رخ داده است و از طرف دیگر، آیا سود این ارزانفروشی به جیب مصرفکننده میرود؟

وی بیان کرد: یکی از عواملی که باعث رخ دادن چنین اتفاقاتی میشود، نبودن یک شبکه شفاف توزیع در کشور است. واحدهای صنفی، عرضهکنندگان، خردهفروشیها و عمدهفروشیها یک مرامنامه یا نظامنامه شفاف ندارند و در نتیجه در بسیاری از مواقع تولیدکنندگان مجبورند برای عرضه محوصلات خود، خواستههای عرضهکنندگان را تامین کنند.

قبله توضیح داد: در چنین شرایطی، وضعیتی پیش میآید که به موجب آن برخی تولیدکنندگانی که میتوانند خواستههای بیشتری را تامین کنند، بازار بیشتری را به دست گرفته و کسانی که نمیتوانند با آنها رقابت کنند، از چرخه تولید حذف میشوند.

وی تصریح کرد: در هیچ کجای دنیا، قیمت برای مصرف کننده توسط تولیدکننده تعیین نمیشود و همه جا این توزیع کننده است که قیمت را تعیین میکند و در نتیجه این موضوع به فعالیتهای مرکز عرضه هم رسیدگی میشود ولی در اینجا فقط به تولیدکننده مراجعه و از آنها پرسیده میشود، چقدر سود کردید، چقدر فاکتور کردید و.... در نتیجه ما در ایران با پاسخگو نبودن واحدهای عرضه کننده مواجهیم که چنین مشکلاتی را رقم میزنند.