صادرات مرغ و تخم ‌مرغ به طور کامل متوقف شد

از آنجا که ماهانه ٢٠ هزار تن مرغ و ١٢ هزار و ٥٠٠ تن تخممرغ به کشورهای دیگر صادرات انجام میشد در حالت خوشبینانه و با رفع ممنوعیت صادرات ظرف سه ماه آینده ٦٠ هزار تن مرغ به ارزش ٣٥٦ میلیارد و ١٦٠ میلیون تومان و ٣٧ هزار و ٥٠٠ تن تخممرغ به ارزش ١٥٩ میلیون تومان زیان روی دست تولیدکنندگان به بار خواهد آورد. این میزان خسارت جدای از افت قیمتهایی است که در مدت یاد شده از محل کاهش تقاضای داخلی اتفاق خواهد افتاد. در حال حاضر و بر اساس آخرین اعلام رسمی بانک مرکزی قیمت مرغ از شش هزار و ٤٦٤ تومان در کیلو در تاریخ ٢٩ خرداد به پنج هزار و ٩٣٦ تومان در تاریخ ١٢ تیرماه کاهش داشته است و این روند با توجه به کاهش مصرف داخلی مرغ احتمال ادامه نیز داشته و ممکن است منجر به زیانهای بسیار بیشتری به تولیدکنندگان شود.

بیتدبیری سازمان دامپزشکی

موضوع چارهجویی برای رفع این مشکل به گفته ناصر نبیپور، رییس هیاتمدیره اتحادیه مرغ تخمگذار تهران به راحتی قابل انجام نیست و بازپرداخت خسارتهای به بارآمده موضوعی نیست که مسوولان به راحتی زیر بار آن بروند. او در مورد اتفاق اخیر در بازار مرغ و تخم مرغ را ناشی از بیتدبیری مسوولان دامپزشکی کشور دانست و گفت: در سالهای ١٣٨٨ و ١٣٨٩ نیز نمونههایی از آنفلوآنزای پرندگان حتی در واحدهای صنعتی مرغداری دیده شد اما دولت بدون اعلام عمومی و از طریق تشکلها با این بیماری مقابله کرد و در نتیجه بدون آنکه تشنجی در بازار ایجاد شود؛ موضوع ریشهکن شدن بیماری دنبال شد. اما در مورد اخیر اگرچه فقط بیماری در مرغهای بومی استان مازندران و نه واحدهای صنعتی دیده شد ولی با اعلام عمومی آن از طریق سازمان دامپزشکی، سازمان جهانی بهداشت دام (OIE) ایران را دارای بیماری و تولیدات کشور را دارای اشکال اعلام کرد. نبیپور توضیح داد: تا زمانی که کارشناسان سازمان بهداشت جهانی دام برای نمونهگیری به ایران نیامده و مرغهای تولیدشده صنعتی را عاری از بیماری عنوان نکنند؛ صاردات کشور متوقف خواهد ماند. این پروسه نیز یعنی حضور کارشناسان سازمان بهداشت جهانی و طی مراحل نمونهگیری و آزمایش دست کم سه ماه به طول میانجامد که در این مدت ٦٠ هزار تن مرغ و ٣٧ هزار تن تخم مرغ مازاد روی دست تولیدکنندگان باقی خواهد ماند. او با انتقاد از نحوه عملکرد مسوولان سازمان دامپزشکی یادآور شد: من مخالف شفافسازی نیستم اما با تشویش اذهان عمومی فقط به بحرانی شدن بازار دست خواهیم یافت در حالی که این موضوع اگر از طریق تشکلها دنبال میشد؛ با قرنطینه و کنترلهای انجام شده میتوانستیم به از بین بردن بیماری بدون ضربه زدن به تولید دست یابیم.

نبیپور به توقف صادرات مرغ و تخممرغ به عراق از سه هفته پیش تاکنون اشاره کرد و افزود: با وجود آنکه صادرات به افغانستان کم و پیش وجود داشت اما به اعلام رسمی او ایای، از شب یکشنبه صادرات به این کشور نیز متوقف شد. او در ادامه با اشاره به ظرفیت ایجاد شده در هشت سال گذشته تصریح کرد: در این سالها به اندازه نیاز ١٠٠ میلیون نفر ظرفیت تولید مرغ کشور افزوده شده است حال آنکه پذیرش و تقاضایی برای آن وجود ندارد. در این شرایط تنها راه جلوگیری از زیان صادرات است که صادرات هم با ریسکهایی از جمله وقوع مورد اخیر مواجه است. بنابراین تولیدکنندگان این بخش همواره با خطر زیان دیدن مواجه هستند.

کار رستورانها کساد شد

گزارش میدانی نشان میدهد رستورانهای استانها شمالی نیز تحت تاثیر این خبر به میزان قابل توجهی از فروششان کاسته شده است. در سه هفته گذشته مقدار معتنابهی از تقاضا برای غذاهایی تهیه شده از مرغ و همچنین گوشت قرمز در اثر اعلام خبر شیوع تب کریمه کنگو کاهش یافته است. حتی مسافران استانهای شمالی که بر اساس رسمی فراگیر، تهیه کباب جوجه یا چنجه از برنامهشان جداییناپذیر بود در مدت اخیر ترجیح دادند این غذا را حذف کرده و سفرشان را بدون جوجهکباب برگزار کنند.

موردی از آنفلوآنزا در واحدهای صنعتی دیده نشد

این همه هیاهو و قیل و قال به دلیل مشاهده یک یا دو مورد آنلوآنزا در پرندگان بومی استان مازندارن است و هیچ یک از مرغهای صنعتی درگیر بیماری نشدهاند. علیاصغر برایینژاد، مدیرکل سازمان دامپزشکی استان تهران متذکر شد: در استان تهران هیچ موردی از آنفلوآنزا دیده نشده و تمام این استان از حیث بیماری پاک است. او در پاسخ به این پرسش که با توجه به عدم پرداخت خسارت مرغداران در سالهای گذشته که مرغها در اثر شیوع آنفلوآنزا معدوم شدهاند ممکن است مرغداران از اعلام وجود بیماری خودداری کنند، گفت: چه اعلام کنند چه اعلام نکنند ما پایشهایی در استان داریم که میتوانیم در صورت بروز بیماری، واحدهای درگیر را شناسایی کنیم. او با بیان اینکه بهدلیل همجواری فیروزکوه و دماوند با استان مازندران این دو منطقه مورد قرنطینه قرار گرفتهاند، عنوان کرد: تا به امروز موردی از شیوع آنفلوآنزا در استان تهران مشاهده نشده است. مدیرکل دامپزشکی استان تهران اذعان کرد: تا به امروز موردی از شیوع آنفلوآنزا در استان تهران مشاهده نشده و تنها بهدلیل مواردی از ابتلای به این بیماری در روستاهای استان مازندران، نظارتها در استان تهران افزایش یافته است. وی خاطرنشان کرد: گزارشهایی که اخیرا درباره شیوع آنفلوآنزای مرغی در فیروزکوه و دماوند ارایه میشود احتمالا بهدلیل ایجاد قرنطینه و پایش در این مناطق بوده، اما تا به امروز مورد خاصی مشاهده نشده است. مدیرکل دامپزشکی استان تهران ادامه داد: دامپزشکی استان تهران، بهدلیل هممرزی با استان مازندران مراقبتهای خود را برای جلوگیری از شیوع آنفلوآنزا در مناطق یادشده افزایش داده است. او اظهار داشت: بیماریهای ویروسی مانند آنفلوآنزا بهدلیل اینکه از طریق پرندگان مهاجر منتقل میشود. همیشه نگرانیهایی از بابت انتقال آن وجود دارد و باید هوشیاری لازم وجود داشته باشد اما این به آن معنی دست روی دست گذاشتن دامپزشکی نیست.

پنهانکاری در اعلام آنفلوآنزا

محمد یوسفی رییس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتی کشور نیز امکانات دامپزشکی برای کنترل این بیماری را محدود اعلام کرد و گفت: بیمه هم نمیتواند به طور کامل پاسخگوی این مساله باشد، ضمن اینکه وقتی صحبت از کنترل بیماری میشود، به این معناست که هر کجا را دامپزشکی آلوده به آنفلوانزا اعلام میکند باید با کمک استانداری، فرمانداری و سایر مسوولان مربوطه در جهت معدومسازی واحد مذکور اقدام کنند و سپس خسارت آن را به تولیدکننده بپردازند. یوسفی با اشاره به گفتههای برخی مسوولان مبنی بر اینکه مرغی که امروز مرغدار ۱۷ هزار تومان برای آن هزینه میکند، اگر درگیر آنفلوانزا شود، بابت آن شش هزار تومان به تولیدکننده پرداخت میشود، تصریح کرد: این اشکال خیلی بزرگی است که سبب پنهانکاری میشود و وقتی این اتفاق رخ دهد، مدیریت کار از عهده دامپزشکی خارج خواهد شد. او با بیان اینکه در کشورهای اروپایی زمانی که چنین اتفاقی رخ میدهد، مقداری بیش از ارزش روز دام یا طیور به تولیدکنندگان خسارت پرداخت میکنند به مهر گفت: شرایط فعلی، موضوعی نیست که دامپزشکی به تنهایی قادر به حل آن باشد، وزیر جهاد کشاورزی باید این مساله را پیگیری و آن طور که خود صلاح میداند، آن را حل و برای مدیریت آنفلوآنزا تامین اعتبار کند. اگر دولت امروز مقداری برای این بیماری هزینه کند، چند روز بعد مجبور نیست ۱۰۰ برابر آن بپردازد. رییس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتی کشور اضافه کرد: صندوق بیمه کشاورزی طبق ضوابطی که برای آنها تعیین شده اقدام به پرداخت خسارت میکنند اما در شرایط کنونی برای کنترل بیماری، باید بودجهای جدا از بیمه وجود داشته باشد. یوسفی با اشاره به گزارشات سازمان دامپزشکی مبنی بر اینکه این بیماری کنترل شده است، افزود: اما ما آگاهیم که امکانات این سازمان برای مقابله با آنفلوآنزا محدود است، ضمن اینکه آنها در حال حاضر با مشکل کمبود بودجه و نیرو مواجه هستند. وی با بیان اینکه وزارت جهادکشاورزی در سایر موسسات خود نیروهای زیادی دارد که میتواند آنها را به کمک دامپزشکی بفرستد، تصریح کرد: بنده به عنوان یکی از مسوولان این صنعت نسبت به شیوه گسترده آنفلوآنزا در کشور اعلام خطر میکنم و مسوولان باید با عزم جدی از شیوع بیشتر آن جلوگیری کنند.

یوسفی اضافه کرد: چند سال قبل همین اتفاق رخ داد و در پی آن حدود ۳۰ میلیون مرغ معدوم شد، هنوز هم بعد از چندین سال عدهای طلبشان را دریافت نکردهاند.

وی در مورد آخرین وضعیت صادرات نیز گفت: صادرات تخم مرغ فعلا به عراق و افغانستان در حال انجام است اما میزان آن محدود و به اندازهای نیست که قیمتها را در بازار متعادل کند، ضمن اینکه صادرات مرغ به افغانستان مشکلی ندارد اما به عراق فعلا متوقف است تا مذاکرات بین دامپزشکی دو کشور به نتیجه برسد. یوسفی در مورد علت کاهش قیمت مرغ در بازار اظهارداشت: علت این امر تولید زیاد و ناهماهنگی آن با تقاضاست.

وی تقاضا را شامل مصرف جامعه، صادرات و خرید و ذخیرهسازی شرکت پشتیبانی امور دام اعلام و اضافه کرد: در شرایط کنونی باید فکری برای کنترل تولید کرد. رییس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتی کشور در پایان از کاهش شدید قیمت جوجه در بازار خبر داد و گفت: قیمت جوجه یک روزه در حال حاضر حدود ۴۰۰ تومان است.