مردم نگران؛ مجلس معترض

تعطیلات نوروز طعم یارانه به خود گرفت. دولت، گام نخست برای فاز دوم هدفمندی یارانهها را برداشت و تکلیف یارانههای نقدی را در تعطیلات نوروز مشخص کرد. تصمیمی که دولتیها، ششم فروردین از آن خبر دادند از واریز 28 هزار تومان، مابهالتفاوت یارانه پرداختی به حساب سرپرستان خانوار حکایت داشت.

نیمه راه تعطیلات، در حالی خبر افزایش یارانهها در فاز دوم هدفمندی را با خود همراه کرد که 27 اسفند محمود احمدینژاد، رییسجمهور در برنامه زنده تلویزیونی «سفر بهخیر» به طور تلویحی از تصمیم دولت برای افزایش یارانههای نقدی در فاز دوم هدفمندی یارانهها خبر داده و گفته بود که «اگر اجازه میدادند، مرحله دوم هدفمندی یارانهها را اجرا میکردیم، 70 ـ 80 هزار تومان تو جیب مردم میگذاشتیم تا سفر بروند، اما نشد، سخت شد اجرای مرحله دوم.» این سخنان رییس دولت پیش از آنکه خبر تعیین تکلیف یارانهها به طور رسمی مشخص شود از تصمیم دولتیها برای افزایش یارانههای نقدی حکایت کرده بود. اما جزییات این تصمیم با توجه به اتمام تعطیلات نوروزی و نیز گذشت 15 روز از این اظهارات محمود احمدینژاد هنوز مشخص نیست.

بهروز مرادی ششم فروردین که بهطور رسمی از تصمیم دولتیها برای افزایش یارانهها در فاز دوم خبر داده بود، درخصوص جزییات این افزایش از ابهام در جزییات آن گفت.

وی با تاکید بر اینکه مابهالتفاوت 28هزار تومانی فاز نخست و دوم تا آغاز فاز دوم قابل برداشت نیست، اظهار داشته بود که واریز این مبلغ 28 اسفند سال 90 انجام شد که ممکن است این مبلغ ماهانه یا به صورت دو ماهه باشد. این نخستین ابهامی بود که درخصوص این تصمیم دولتیها مطرح شد و به «گزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت» به نقل از «واحد خبر رادیو»، مدیرعامل سازمان هدفمندی یارانهها از آن حکایت کرده است.

مرادی در این مورد گفته بود که زمان برداشت و یکماهه یا دو ماهه بودن این مبلغ در اطلاعرسانیهای بعدی به مردم اعلام خواهد شد و اگر این مبلغ 28 هزار تومان ماهانه باشد؛ 73 هزار و 500 تومان سرانه ماهانه و اگر دو ماهه باشد؛ 14 هزار تومان ماهانه به 45هزار و 500 تومان اضافه میشود. وی همچنین از واریز یارانههای فروردین خبر داد و اعلام کرده بود که 15 فروردین، 45هزار و 500 تومان به حسابها واریز میشود و 17 فروردین قابل برداشت است اما 28 هزار تومان اضافه شده غیرقابل برداشت است تا زمان اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانهها که اجازه برداشت داده شود.

در ادامه مدیرعامل سازمان هدفمندی یارانهها گفته بود: همانطور که در مرحله اول هدفمندی یارانهها، پرداخت یارانه نقدی را یکماه و نیم زودتر از شروع اجرای قانون در نظر گرفتیم، هم اکنون نیز همین گونه است، به این صورت که این مابهالتفاوت مربوط به زمانی است که مرحله دوم آغاز شود؛ یعنی پرداخت این مبلغ مابهالتفاوت به معنی شروع مرحله دوم یارانهها نیست. این مبلغ در حسابهای مردم زودتر واریز شده است اما غیرقابل برداشت خواهد بود.

هر چند که به گفته مرادی این مابهالتفاوت 28 اسفند واریز شده است اما خبر آن هفت روز پس از واریز، داده شد که مرادی دلیل تاخیر در اطلاعرسانی را غیرفعال بودن سامانه «ساتنا» یعنی سامانهای که انتقال وجه بین بانکها را انجام میدهد، دانسته و گفته است که این اطلاعرسانی را هماکنون که این مبالغ به حساب مردم واریز شده است، انجام دادیم. این در حالی است که در روز هفتم، ایرنا در گزارشی اعلام کرد که با وجود اعلام واریز مابهالتفاوت یارانه پرداختی، این مبلغ به حساب شمار زیادی از مردم واریز نشده است و تعدادی از شهروندان تهرانی در تماس با خبرگزاری از واریز نشدن مبلغ مابهالتفاوت یارانههای نقدی به حسابهایشان ابراز نگرانی کردند و خواهان پیگیری این موضوع از سوی مسوولان سازمان هدفمندی یارانهها شدند.

این عدم واریز مابهالتفاوت به حساب سرپرستان خانوار این نگرانی را ایجاد کرده که یارانه مرحله دوم کسانی که مابهالتفاوت یارانه پرداختی را دریافت نکردهاند در مرحله دوم هدفمندی یارانهها قطع شود. این نگرانی هنوز از سوی سازمان هدفمندی یارانهها پاسخی ندیده و معلوم نیست که چرا این مابهالتفاوت به حساب بسیاری از سرپرستان واریز نشده است. واریز مابهالتفاوت یارانه پرداختی فاز نخست و فاز دوم هدفمندی یارانهها آن هم در 28 اسفند سال گذشته چندان بیحرف و حدیث نیز نبود. این واریز مابهالتفاوت یارانهها، به برداشته شدن گام نخست اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها از سوی دولتیها تعبیر شد و از سوی مجلسیها تخلف آشکار دولت نام گرفت.

بر همین اساس برخی از نمایندگان مجلس در همان روزی که خبر واریز این مابهالتفاوت اعلام شد در گفتوگو با «مهر» اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها در دو ماه نخست سالجاری را غیرقانونی اعلام کردند. الیاس نادران، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در واکنش به این اقدام گفت: دولت در دو ماه اول سال نمیتواند وارد فاز دوم هدفمندسازی یارانهها بشود لذا این اقدام دولت غیرقانونی است. وی با بیان اینکه دولت به کارهای فراقانونی عادت کرده است، خاطرنشان کرد: از آنجا که مجلس در مقابل اقدامات دولت برخورد جدی نداشته، بنابراین برخلاف قانون عمل کردن برای دولت به یک رویه و عادت تبدیل شده است.

همچنین احمد توکلی نیز اظهار داشت که از شنیدن این خبر در حیرتم و نمیتوانم راجع به این موضوع حرفی بزنم. غلامرضا مصباحیمقدم، نماینده دیگری بود که نسبت به این اقدام واکنش نشان داده و گفت: در آخرین جلسه مجلس شورای اسلامی در سال 90 نمایندگان از رییسجمهور در مورد تخطی از قانون سوال کردند که رییسجمهور جواب داد دولت از قانون تخلف نداشته است؛ این موضوع یک مورد بسیار روشن و آشکار از تخلف و عبور دولت از قانون است. وی به وجود آمدن تعهد جدید برای دولت بدون در نظر گرفتن و مشخص کردن منبع آن را غیرقانونی دانست و گفت: دولت در مرحله اول اجرای قانون هدفمندسازی یارانهها با کسر بودجه مواجه بود، بنابراین نیازمند تامل است که از کجا در پایان سال چنین وجوهی را به حساب خانوارها واریز کرده است. رییس کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی خاطرنشان کرد: هنوز بودجه 91 تصویب نشده و میزان یارانههایی که در دور دوم قرار است تقسیم و توزیع شود، مشخص نشده بنابراین شتابزدگی دولت با هیچ منطقی توجیه ندارد. در ادامه این واکنشها به اقدام ناگهانی دولت برای افزایش یارانههای نقدی و واریز آن در آخرین روز کاری سال 90، علی مطهری نماینده تهران در مجلس با غیرقانونی خواندن عملکرد دولت برای ورود زود هنگام به فاز دوم اجرای هدفمندی یارانهها گفت: دولت از فرصت تعطیلات استفاده کرده و دست به این کار غیرقانونی زده است.