تحلیل بازار سرمایه در پساتحریم/ بورس دچار «کم‎واکنشی» شده است

محمد فطانت امروز در نشستی خبری از راهاندازی سیستم جدید کدال در هفته آینده خبر داد و گفت: این سیستم با قابلیتهای جدیدی که دارد، با تمام مرورگرهای بازار قابل انطباق است و با افزایش سرعت، امکان جستجوی بهتر و سریعتر بارگذاری اطلاعات را داراست و هر فرد میتواند اطلاعات خود را در این سامانه ثبت و پیامک آن را ارسال کند.

وی ادامه داد: در عین حال، سیستم قدیمی اطلاعات بازار تا سه ماه قابلیت دستیابی دارد، همچنین نسخه مربوط به کدال تلفن همراه برای اینکه بتواند سیستم اندروید و اپل و بقیه سیستمهای هوشمند را پوشش دهد، در مرحله تست نهایی قرار دارد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد اصلاحیه قانون اصل ۴۴ (بند ۶ ) گفت: پیش از این مقرر شده بود که شرکتهای احصاء شده در این بند اطلاعات و صورتهای مالی خود را به بورس ارائه دهند اما تاکنون اطلاعاتی از شرکتها دریافت نشده است ولی بعضا پاسخ استعلامات سازمان بورس را دادهاند و یا در شرف آن هستند.

سخنگوی سازمان بورس اوراق بهادار از شرکتهایی که مشمول این قانون هستند، درخواست کرد که هر چه سریعتر نسبت به ارائه اطلاعات مالی خود به بورس اقدام کنند، زیرا قرار است کمیسیون اصل ۴۴ مجلس گزارشی از عملکرد این قانون را به صحن ارائه کند.

آثار مذاکرات بر بازار سرمایه

وی در بخش دیگری از صحبتهای خود در مورد آثار مذاکرات بر بازار سرمایه، گفت: شاخص بورس هر آن چیزی را که در واقعیت بازار و شرکتها در کلان محقق میشود، نشان میدهد و این بزرگترین دستاورد بازار سرمایه است.

فطانت با ذکر این مطلب که باید تحلیلگران بازار، مشاوران سرمایهگذاری و حرفهایها تحلیل نوسانات شاخص را انجام دهند، گفت: اما بیانیه در کل برای بازار سرمایه آثار مثبتی دارد و ظرفیتهایی بالایی را برای بازار سرمایه فراهم میکند. تاکنون ۳۶ قطعنامه علیه ایران در سنوات گذشته صادر شده است که با بیانیه اخیر تمامی آنها برطرف میشود و این میتواند برای بازار سرمایه ما ظرفیت بالقوهای ایجاد کند.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به این سئوال که چرا با اعلام نتایج مثبت مذاکرات، شاخص روندی کاهشی در پیش گرفت؟ تصریح کرد: این امر چندین دلیل دارد؛ یکی از آنها مربوط به برگزاری فصل مجامع شرکتهای بورسی بود. در ۴ ماه ابتدای امسال ۳۶۳ شرکت مجمع برگزار کردند که از این تعداد، ۵۸ درصد آن که ۲۱۲ مجمع را شامل میشود، در تیرماه بوده است و از این تعداد هم ۱۶۹ مجمع مربوط به شرکتهای بسیار مهم است که در هفته آخر تیرماه برگزار شد.

واکنش بازار سرمایه به تصمیمات بانک مرکزی

وی با اشاره به تصمیمات بانک مرکزی در مجامع آنها برای تقویت بنیه مالی، گفت: اقداماتی که بانک مرکزی در این راستا انجام داده، در مراحل بعدی آثار خود را بر بازار سرمایه خواهد گذاشت. سود تقسیمی بانکهای بورسی از ۸ هزار میلیارد تومان به یکهزار و ۶۰۰ میلیارد تومان تقلیل یافته که این وضعیت سود تقسیمی، بازار را دچار مخاطره کرده است، زیرا سهم بانکها در کل بازار سرمایه ۱۳ درصد است که پتانسیل آن بر روی بازار به صورت مستقیم اثر گذاشت.

فطانت همچنین به وضعیت شرکتهای معدنی و کاهش قیمت گندله و سنگآهن اشاره و تصریح کرد: این موضوع هم به نوبه خود بر روی شاخص و شرکتهای این بخش تاثیرگذار بوده است.

وی، نسبت به ارائه اخبار متناقض برخی شرکتها که باعث بسته شدن نماد آنها شده است، انتقاد کرد و گفت: این در حالی است که همین شرکتها پس از مدتی اطلاعات برعکس اطلاعات اولیه را به بازار ارائه می کردند و این باعث خدشه در اطلاعات دریافتی آنها میشد. این ناهماهنگیها در برخی دستگاهها وجود داشته که تمامی اینها بر بازار تاثیرگذار بوده است و در مجموع بسیاری از عوامل بر بخش بنیادین شرکتها اثر گذاشت و در نهایت باعث شد که بازار سرمایه دچار چنین وضعیتی شود.

فطانت گفت: قیمتهای جهانی نفت، گاز، فلزات، طلا، مس، فولاد و ... که با افتهای قابلتوجهی همراه بودند، بر شاخص تاثیر گذاشتند.

این مقام مسئول در سازمان بورس تصریح کرد: وقتی به بازارهای رقیب بازار سرمایه از جمله بخش مسکن نگاه میکنیم، همه از کمرونقی و کاهش رنج میبرند. نرخ دلار با کاهش یا حداقل ثبات روبرو است، همچنین سودهای پرداختی قابل توجه سیستم بانکی برخی فرصتها را از بازار سرمایه سلب کرده است. جای تعجب است که وقتی بخش واقعی اقتصاد نمیتواند سودی کسب کند، چگونه تسهیلاتی با نرخهای ۲۷ درصد به بالا توسط برخی موسسات داده میشود.

مهاجرت پول به سیستم بانکی کماکان ادامه دارد

وی ادامه داد: بسیاری از موسسات غیرمجاز بانکی، نرخ سود سپردهها را رعایت نمیکنند و فعلا خروج پول و مهاجرت پول به سیستم بانکی کماکان وجود دارد که امید است با تصمیماتی که اتخاذ میشود شاهد اصلاح آن باشیم.

این مقام مسئول در سازمان بورس به بلوغ رفتار سهامداران اشاره کرد و گفت: هر اتفاقی که در اقتصاد رخ میدهد، آثار مالی خود را بر بازار میگذارد، همچنین توافقات تاثیراتی بر روی نقل و انتقال پول و ارز دارد، این در حالی است که در حال حاضر این اقدامات با هزینههای بالا روبرو است، بنابراین تحقق آن میتواند آثار مالی مثبتی بر روی تولید و اقتصاد و کاهش بهای تولید داشته باشد که بازار با تحلیلهای خود آن را درک میکند.

بازار دچار کمواکنشی شده است

وی با بیان اینکه ریسک سیستماتیک از بازار با این توافقات کاهش یافته است، افزود: در حال حاضر یک عارضه در بازار سرمایه قابل تحلیل است و آن این است که بازار دچار کمواکنشی شده و نه تنها این اتفاق بلکه هر اتفاق مثبت دیگری که رخ میدهد، به همین دلیل آثارش را با حد کمتری بر بازار میگذارد، البته این موضوع در یک دوره زمانی خود را اصلاح خواهد کرد. مهمترین دستاورد توافق، آرامش بازار و رفع دغدغه است.

فطانت از انجام عرضههای اولیه از ابتدای شهریورماه به روش «بوک بیلدینگ» خبر داد و گفت: از تاریخ مذکور ثبت سفارش برای انجام عرضههای اولیه به این روش خواهد بود که با شرکتهای کوچک آغاز میشود، البته برای یک دورهای به صورت اختیاری پیش خواهد رفت و پس از آن تمام عرضههای اولیه به این روش انجام خواهد شد. حق انتخاب به این معناست که این شرکتها میتوانند یا به روش گذشته عرضه را انجام ندهند و یا به روش اعلام شده و این به انتخاب ناشر خواهد بود.

رقم دقیق دارایی شرکتهای بورسی و فرابورسی

سخنگوی سازمان بورس همچنین در بخش دیگری از سخنان خود نسبت قیمت به سود شرکتها در بورس را ۵.۵ و فرابورس را هم ۵.۵ اعلام و تصریح کرد: جمع دارایی شرکتهای بورسی و فرابورسی ۹۴۳ هزار میلیارد تومان است که ۸۰ درصد این داراییها از طریق بدهی تامین شده و ۲۰ درصد از طریق حقوق صاحبان سهام است.

وی افزود: جمع ارزش بازار بورس بیش از ۲۸۱ هزار میلیارد تومان و فرابورس ۵۸ هزار میلیارد تومان است که مجموع آنها، ۳۳۹ هزار میلیارد تومان خواهد بود. درآمد پیشبینی شده شرکتهای بورسی ۲۴۷ هزار میلیارد تومان و سود پیشبینی شده آنها در سال ۹۴ حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان، درآمد پیشبینی شرکتهای فرابورسی ۶۷ هزار میلیارد تومان و سود خالص پیش بینی فرابورسیها ۸ هزار میلیارد تومان است.

وی گفت: از ابتدای سال تاکنون بازده کل شاخص بورس ۷ درصد و فرابورس ۱۷ درصد است. ارزش معاملات بورس در این مدت ۱۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان و ارزش معاملات فرابورس ۱۳ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان است.

رئیس سازمان بورس تصریح کرد: معاملات آتی در ۴ ماهه ابتدای سال در بورس کالا ۳ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان و کل معاملات بورس کالا ۱۱ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان و مجموع آنها ۱۵ هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه سال ۹۳، حدود ۲۳ درصد کاهش داشته است. این موضوع هم به دلیل کاهش معاملات پتروشیمی رخ داده است.

فطانت خاطرنشان کرد: در بورس انرژی مجموع معاملات انجام شده به ۹۰۸ میلیارد تومان رسید که ۷۰۰ میلیارد تومان آن متعلق به معاملات فیزیکی و ۲۰۸ میلیارد تومان اوراق مشتقه، برق و نفت کوره است.