عقبگرد قیمتی در بازار مس و پتروشیمی

بورس کالای ایران روز گذشته با عرضههایی از تالار محصولات صنعتی و پتروشیمی روبهرو بود. عرضههایی از مس و مقاطع فولادی در تالار محصولات صنعتی از یک طرف و عرضه تعدادی محدود از محصولات پتروشیمی در تالار مربوطه البته با رونق چندانی همراه نبود. بررسیها از روند بورس کالا و معاملات این بازار نشان میدهد عرضه مس مفتول و کاتد که با افت 100 تومانی قیمت روبهرو بود از طرف دیگر با کاهش معاملات این محصول مواجه بوده است. این در حالی است که در این تالار عرضههای ذوب آهن که از نوع میلگرد بودند در سیستم معاملات به ثبت رسیدند اما از قبل فروش رفته بودند. در بازار این محصولات نیز دیروز شاهد ثبات قیمتها بودیم. در این بین در تالار محصولات پتروشیمی با نزدیکی به زمان اعلام قیمتهای پایه توسط شرکت ملی پتروشیمی خریداران از خرید دست کشیدهاند و به نظر میرسد در انتظار قیمتهای جدید ماندهاند، با این حال قیمتها در این تالار روز گذشته روند رو به افتی را تجربه کردند.

دنده معکوس در بازار مس

کاهش پلهای قیمت مس در معاملات بورس کالای ایران ریشه در آشفتگی و ریزش قیمت فلزات پایه در بازارهای جهانی دارد، البته از سویی کمبود نقدینگی معاملهگران و کاهش توان مالی شرکتهای خریدار نیز بر این روند نزولی در بازارهای داخلی دامن زده است. به گفته یکی از کارشناسان حوزه فلزات پایه عرضههای مس در این روزها همچنان بالاتر از میزان تقاضا است، بهطوریکه هر هفته شاهد افت تقاضا و کاهش قیمت این محصولات در بورس کالای ایران هستیم که مهمترین دلیل آن نیز پایین آمدن توان خرید شرکتهای خریدار است.

به گفته این فعال آگاه کمبود نقدینگی شرکتها موجب شده تا معاملهگران به بازار آزاد مراجعه کرده و محصولات مورد نیاز خود را بهصورت مدتدار تهیه کنند. از سوی دیگر به گفته یکی از کارگزاران فلزات پایه، علت اصلی ریزش قیمت بیش از ۱۰۰تومانی فلز سرخ در بورس کالای ایران نسبت به هفته گذشته، کاهش یک درصدی میانگین هفتگی نرخ این محصول در بورس لندن بوده است. البته این در شرایطی است که با وجود افت میانگین هفتگی نرخ ارز نسبت به هفته ما قبل اما باز هم تاثیر افت میانگین هفتگی فلز سرخ در بازارهای جهانی بیشتر بوده است. به این ترتیب روز یکشنبه 18 مرداد ماه، بورس کالای ایران در گروه مس شاهد معامله 22 هزار و 600 تن انواع مس مفتول، مس کاتد و مس کمعیار شرکتهای ملی صنایع مس ایران و صنایع تولیدی دنیای مس کاشان بود. همچنین در این روز140 تن سولفورمولیبدن و 8 تن کنسانتره فلزات گرانبها تولیدی شرکت ملی صنایع مس ایران عرضه میشود.

بر این اساس، مس کاتد شرکت ملی مس با قیمت 16 هزار و 714 تومان در هر کیلو به فروش رسید که نسبت به هفته گذشته کاهش 111 تومانی را تجربه کرد. کل عرضه برای این محصول ۴ هزار تن بوده درحالیکه میزان تقاضا 980 تن ثبت شد. همچنین مفتول مس شرکت ملی مس نیز با قیمت 17 هزار و 425 تومان عرضه شد که نسبت به آخرین معامله، افت 106 تومانی را در هر کیلو به ثبت رساند. کل عرضه برای این محصول ۳ هزار و ۵۰۰ تن بوده است، درحالیکه تقاضاکنندگان خواستار 240 تن از این محصول بودند. مفتول مس شرکت دنیای مس کاشان نیز در این روز با قیمت پایه 17 هزار و 480 تومان عرضه شد که نسبت به آخرین عرضه در هفته گذشته، کاهش 106 تومانی را در هر کیلو تجربه کرد. کل عرضه برای این محصول ۲۷۰ تن بود اما میزان تقاضا برای آن 200 تن ثبت شد. به گفته برخی کارشناسان، میزان عرضه و تقاضای دنیای مس که تاکنون حفظ شده بود با توجه به شرایط رکودی موجود، بعد از مدتها با کاهش تقاضا و عرضه رو به رو شده است.

از سوی دیگر این فلز سرخ هماکنون در بازار آزاد با قیمت 17 هزار و 9۰۰ تومان در هر کیلو به فروش میرسد که نسبت به روز گذشته کاهشی ۱۰۰ تومانی را در هر کیلو نشان داد. همچنین، در این روز یک هزار و 500 تن شمش هزار پوندی 75/ 99 شرکت ایرالکو به فروش رسید، البته در این روز 500 تن روی زنجان نیز بر تابلوی معاملات محصولات صنعتی و معدنی بورس کالا رفت که با استقبال معاملهگران روبهرو نشد. همچنین آلومینیوم و روی هم در بازار آزاد نسبت به شنبه گذشته افت 100 تومانی را تجربه کرد بهطوری که این دو فلز که از چهارشنبه گذشته که مرز 7 هزار تومانی را تجربه کرده بود روز یکشنبه در بازار داخلی با نرخ 6 هزار و 900 تومان معامله شد. 

بازار فولاد در شوک

بازار فولاد پس از گذشتن از کف قیمتها که از تخفیف 50 تومانی فولاد خوزستان از هفته گذشته آغاز شد، همچنان شرایط مشابهی را تجربه میکند. این شرایط شامل دست نگاه داشتن مشتریان از خرید و افت قیمت میلگرد در بازار و کارخانه میشود که به نظر میرسد برای مدتی ادامه داشته باشد. بر این اساس فعالان بازار از رکود شدید در خرید و فروش در کنار افت قیمتها خبر میدهند و عقیده دارند در شرایطی مانند حالا، خریداران تقریبا از خرید دست نگاه میدارند زیرا در رابطه با ثبات قیمتها مردد هستند. یک کارگزار بورس کالا در این زمینه میگوید: در زمان کاهش نرخ معمولا خریدارها جلو نمیآیند تا زمانیکه ثبات در قیمتها برقرار شود.

علیاصغر بهرامی، مدیر بخش فلزات کارگزاری مفید در ادامه میگوید: اگرچه کاهش قیمت بیش از این توجیهی نداشت و ندارد و تنها نتیجهاش تشدید شک و تردید در بازار است، اما حالا شاهد این سیاست در بازاری هستیم که برای نزدیک به دو سال در رکود بهسر میبرد. به عقیده بهرامی در بازاری مانند بازار فولاد ایران که برای مدتها با رکود همراه بوده است، هیچ سیاستی بهتر از مدیریت تقاضا نیست. او در توضیح بیشتر میگوید: مدیریت مصرف خیلی مهمتر از مدیریت تولید است، چین اگر توانست طی 10 سال تولید خود را از 300 میلیون تن به 800 میلیون تن برساند، تنها در سایه مدیریت بود که توانست خود را به این سطح برساند. 

 با تمام این تفاسیر بازار فولاد این روزها در پی سیاست کاهش قیمت فولاد خوزستان بهعنوان تامین کننده مواد اولیه تیرآهن و میلگرد دچار افت قیمت شده است. این اتفاق در حالی رخ میدهد که پیش از این نیز کارشناسان مدیریت تقاضا را به جای سیاست کاهش قیمت پیشنهاد میکردند. 

 اما سیاست کاهش قیمت در حالی از سوی مدیران فولادی در کشورمان اجرایی میشود که در سطح جهانی شاهد جریان عکس این اتفاق هستیم. آنطور که فعالان بازار میگویند چین بهعنوان بزرگترین تولیدکننده فولاد دنیا، پس از تجربه افت قیمت و رکود در بازار، سیاست افزایش قیمت و تحریک تقاضا را در پیش گرفته است. با این تفاسیر به نظر میرسد بازار فولاد ایران همواره مسیری عکس بازارهای جهانی را طی میکند؛ زیرا در روزهایی که قیمتهای جهانی فولاد با افت همراه بودند بازار ایران با رشد قیمت و چسبندگی تقاضا همراه بود و در زمانی که بازارهای جهانی در پی رکود ایجاد شده به دنبال افزایش قیمت هستند، بازار فولاد ایران با کاهش قیمت و تشدید رکود مواجه است.   در چنین شرایطی که معاملات در بازار فولاد به حداقل رسیده است؛ روز گذشته تالار بورس کالا شاهد سه عرضه میلگرد نهچندان قوی از سوی ذوب آهن اصفهان بود. 

عرضههای ذوب آهن اصفهان اگرچه همگی با معامله همراه بوده است اما در نهایت به نظر میرسد از رکود بازار تاثیر پذیرفته زیرا حجم عرضه از سوی ذوبآهن محدود بود.  بر این اساس ذوبآهن اصفهان 106 تن سبد میلگرد در سایزهای 12و 25، 500 تن سبد میلگرد سایزA3 20 و 25 و 132تن میلگرد A3 سایز 25 را در تابلوی بورس کالا عرضه کرد. شنیدهها حاکی از آن است که همین حجم اندک از میلگرد نیز در حالی از سوی ذوب آهن در بورس کالا عرضه شده است که معامله آن قبلا و خارج از بورس کالا صورت گرفته است. این روش از آنجایی به کار بسته میشود که تولیدکنندگان به بازار اطمینان ندارند، به همین دلیل پیش از عرضه کالای خود در بورس از معامله آن مطمئن میشوند و سپس صرفا آن را در بورس کالا اعلام میکنند زیرا تمایلی برای عرضه محصول در بورس کالا و به فروش نرسیدن آن ندارند. حال در شرایطی که سیاست کاهش قیمت نیز علیرغم هدفی که داشت نتوانست بازار فولاد را از رکود خارج کند، باید منتظر ماند و دید تکرار داستان رکود در بازار فولاد تا چه زمانی ادامه خواهد داشت.

رنگ فلز سرخ پرید

در بازارهای جهانی اما چندی است اوضاع قطب بزرگ اقتصادی جهان در شرق آسیا چنگی به دل نمیزند و با حرکت خود به سمت و سوی نزول، بسیاری از بازارها را وادار به ریزش کرده است. در این میان، بازارهایی که وابستگی بیشتری با کشور چین دارند، بالاترین تاثیر را از روند اقتصادی آن پذیرفتهاند و به تبع آن، هرچه بازار استراتژیکتر باشد، نوسان آن هم ملموس تر خواهد بود. بازار فلزات پایه از جمله این بازارها است که مدتی است به شدت در سراشیبی سقوط قرار دارد، هرچند گاهی در بازههای کوتاه مدت اصلاحات اندک رو به بالا در روندهای آنها مشهود است، اما بهطور متوسط سراسر مسیر حرکتی آنها بهسمت ریزش ترسیم میشود. مس بهعنوان یکی از فلزات مهم شرایط مناسبی در بازارهای جهانی ندارد. چین در صدر مصرفکنندگان این فلز سرخ قرار دارد و با توجه به شرایط اقتصادی و آمارهای نگرانکننده آن، تصویر ریزشهای شدید و افت تقاضا برای مس قابل توجیه است. به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از بلومبرگ، بهای فلز سرخ از ابتدای سال جاری میلادی تا کنون در پی افت چشمگیر تقاضای چین تا حدود ۱۵ درصد کاهش داشته است. 

همچنین از دیگر سو، ذخایر مس موجود در انبارهای تحت نظارت بورس فلزات لندن نیز با رشدی شدید تا دو برابر افزایش یافته و به نزدیک ۳۴۴ هزار تن رسیده است. براساس جدیدترین گزارشها، آلمان بهعنوان سومین مصرفکننده بزرگ مس در جهان در پی تضعیف بازار اروپا و بروز بحران یونان که منطقه یورو را به چالش کشیده، در مسیر تولید محصولات خود با مشکلاتی مواجه شده که کماکان با آن دست به گریبان است. در شرایط کنونی، شرایط تقاضا برای اکثر فلزات چندان مساعد نیست و در طرف مقابل نیز مازاد عرضه یکی از بزرگترین معضلات فعالان این بازارها است. بهای مس در آخرین معاملات انجام شده در بازار فلزات لندن تا مرز 5 هزار و 135 دلار افت داشته است، در این میان بسیاری از تحلیلگران پیش بینی کردهاند که در صورت تدوام شرایط حاضر، امکان شکست کف 5 هزار دلاری و ریزش تا سطوح پایین تر برای مس دور از انتظار نیست.

در طرف مقابل، میزان ذخایر مس در بازار فلزات لندن طی 40 روز گذشته در مسیر رشد قرار داشته و تا سطوح بسیار بالایی افزایش پیدا کرده است که خود محرکی قوی برای دامن زدن به ریزشهای بیشتر محسوب میشود. این شرایط افزایش موجودی انبارها در مورد چین نیز صادق است. نوسان ارزش دلار نیز فاکتوری است که نمیتوان آن را نادیده گرفت. برآیند تمامی عوامل مذکور، به ریزش بهای طلای سرخ تا کمترین حد 6 سال اخیر خود انجامیده است.

رشد چشمگیر صادرات فولاد چین

بهای فولاد در بازارهای جهانی در مسیری همگام با سایر همگروههای خود قرار دارد و طی ایام اخیر کاهش را تجربه کرده است. در آخرین معاملات انجام شده در بازارهای جهانی قیمت فولاد مجددا نسبت به روز معاملاتی ماقبل خود افت داشت و تا سطح 150 دلار پایین آمد. در حال حاضر صادرات فولاد چین با رشدی محسوس به بالاترین سطح خود از ماه ژانویه تاکنون صعود کرده که با افزودن به میزان مازاد ذخایر انبارها در اقصی نقاط جهان، صدمههای شدیدتری را به روند بازار جهانی این محصول وارد ساخته و زمینه ساز بروز برخی اختلافات تجاری در سراسر جهان شده است.

این در حالی است که مدتی است دولت این کشور در راستای حمایت از تولیدکنندگان داخلی، اقدام به کاهش واردات فولاد کرده که خود عامل مهمی در ریزشهای اخیر قیمت این فلز گرانبها است. بروز ضعف در تقاضای فولاد داخلی چین، فشارهای رو به پایین زیادی به بازار بینالمللی وارد ساخته و این در حالی است که بسیاری از کشورهای در حال توسعه و حتی توسعه یافته در تلاش برای بهبود بخش مسکن خود هستند و این موضوع با مفهوم رشد تقاضا برای فولاد معنی میشود. اما باید دید کدام یک از پیشبینیها درخصوص بازار فلزات محقق خواهد شد.