افت 65 درصدی درآمد صادراتی ایران از سنگ‌آهن

بر اساس آمار ارائه شده از سوی گمرک در چهارماهه نخست سال جاری سه میلیون و 419 هزار تن سنگ آهن هماتیت دانه بندی و سایر اقلام آن با خلوص آهن بیش از 40 درصد به ترتیب به کشورهای چین، امارات، پاکستان، ترکمنستان، اسلوانی، ترکیه و آلمان صادر شده است، در حالی که در زمان مشابه در سال گذشته با 22 درصد کاهش نسبت به چهارماهه نخست سال 1392 معادل پنج میلیون و 203 هزار تن صادرات صورت گرفته بود.

همچنین ارزش صادرات سنگ آهن هماتیت دانه بندی و سایر اقلام آن با خلوص آهن بیش از 40 در زمان مورد بحث در سال گذشته 350 میلیون دلار بود، درحالی که درآمد حاصل از صادرات سنگ آهن در چهار ماهه نخست سال جاری با بیش از 65 درصد کاهش به 121 میلیون و 511 هزار و 50 دلار رسیده است. از سوی دیگر حائز اهمیت است که در سال 1392 ارزش هر میلیون تن صادرات سنگآهن 63.8 میلیون دلار بوده است اما در سال جاری ارزش هر میلیون تن صادرات به 35.5 میلیون دلار رسیده که بیانگر کاهش 44 درصدی ارزش هر میلیون تن سنگ آهن صادراتی است.

به گفته عبدالوهاب سهلآبادی، رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با کاهش قیمت جهانی سنگ آهن از دو سال گذشته، تولیدکنندگان دچار مشکل شدهاند و رونق اقتصادی در صادرات سنگآهن کاهش پیدا کرده است. در شرایط کنونی هم باید برای ایجاد واحدهای تولید کنسانتره و گندله و اتصال ابتدا و انتهای زنجیره تولید تلاش شود.

بر اساس آمار ارائه شده از بهار سال گذشته صادرات سنگآهن در عرصه کاهش گام نهاده و همچنان این راه را ادامه می دهد؛ با شرایطی که پس از افت قیمتهای جهانی به گفته برخی فعالان این صنعت، صادرات سنگ آهن دیگر توجیه اقتصادی ندارد. به گفته رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران افت قیمت جهانی سنگ آهن باعث کاهش صادرات و به نفع ذخایر معدنی کشور شده است و با توجه به جلوگیری از خام فروشی باید به هر طریقی جلوی صادرات سنگآهن گرفته شود. چنانچه بر اساس برنامه ریزی ها از سال 1395 دیگر سنگآهن به صورت خام به فروش نخواهد رسید.

در این راستا دولت در سال جاری درصدد کاهش حقوق دولتی است و وعدههایی مبنی بر برداشتن سایه سنگین قیمت دستوری به فعالان صنعت سنگآهن داده شده است. از طرف دیگر با وجود کاهش صادرات سنگ آهن همچنان شمشیر انتقاد از خام فروشی سنگ آهن بران است و مباحثی درمورد تلاش وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تعیین عوارض صادراتی در راستای جلوگیری از خام فروشی مطرح شده بود اما رییس سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) ضمن رد تعیین عوارض صادراتی برای خامفروشی سنگآهن اعلام کرد که به دلیل افت قیمتها در بازار جهانی، در شرایط کنونی سنگآهن صادر نمیشود.

مهدی کرباسیان، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت ضمن تاکید بر کاهش 50 درصدی قیمت جهانی سنگ آهن، به ایسنا گفت: قیمت تمام شده با قیمت فروش متناسب نیست و بازار دچار گرفتاری شده است. وی با اشاره به متفاوت بودن شرایط بازار سنگ آهن در سال 1392 اعلام کرده که با توجه به افت قیمتها، در شرایط کنونی سنگ آهن صادر نمیشود.

اما در بخش دیگر مشکلات تولید و صادرات سنگآهن می توان به کوچک بودن معادن اشاره کرد و دید سیاست وزارت صنعت، معدن و تجارت برای بزرگ سازی معادن به معنای ازبین رفتن معادن کوچک است؟ که رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در این باره با اشاره به زیان معادن کوچک با توجه به افزایش حقوق دولتی و حتی دریافت آن از معادنی که استخراج ندارند، تاکید کرده که اگر قرار است اقدامی در حوزه معادن صورت گیرد باید از طریق آموزشهای لازم باشد، نه چنین مسائلی که معادن کوچک را تعطیل کند. البته به گفته سهل آبادی بخش خصوصی با دولت برای بزرگ سازی معادن به شرط فنا نشدن معادن کوچک همنظر است.