پنج ضلعی رکود در بازار جهانی فلزات

بازار فلزات پایه در شرایطی قرار گرفته که اندک تحلیلگری به خود جرأت میدهد تا درخصوص بازه میانمدت و بلندمدت قیمت محصولات این بازار با قاطعیت اظهار نظر کند. فاکتورهای متفاوتی بر روند مدت اخیر بازار فلزات تاثیرگذار بوده که مهمترین آنها برهم خوردن توازن میان حجم عرضه و میزان تقاضا است. تصمیمات دولت چین در راستای حمایت از تولیدکنندگان داخلی و در پی آن کاهش میزان واردات محصولات مهمی همچون فولاد به برهم زدن تعادل بازارها دامن زده است. بررسی روند یک سال گذشته بازار فلزات رنگی به وضوح گویای چیره بودن روند نزولی بر قیمت غالب محصولات است. بهای فلزات در بازارهای جهانی طی یک سال اخیر تماما در مسیر نزولی حرکت کرده و کاهش قیمت را تجربه کردهاند، البته در این میان گاهی در بازههای کوتاهمدت رشدهای هرچند اندکی نیز داشتهاند، اما به دلیل قدرت اهرمهای کاهنده، مجددا به مدار نزولی بازگشتهاند.

بررسیها نشان میدهد در شرایط فعلی 5 عامل در رکود بازارهای جهانی فلزات اثرگذار است؛ وضعیت اقتصادی چین (بزرگترین کشور مصرفکننده فلزات پایه)، آمارهای متغیر از اقتصاد آمریکا، تغییرات ارزش دلار در برابر ارزهای معتبر، روند نزولی بهای نفت در بازارهای جهانی و رکود در منطقه آسیا و اروپا دلایل اصلی رکود در این بازار محسوب میشوند. براساس گزارشها، افت اکثریت فلزات از آلومینیوم گرفته تا روی، در هفته گذشته و در پی کاهش ارزش یوآن چین شدت بیشتری گرفته و به معدنچیان و سرمایهگذاران در این صنعت لطمات سنگینی وارد آورده است. به عقیده کارشناسان، باید پیشتر از اینها چارهای به حال بازار فلزات رنگی اندیشیده میشد چراکه هرچه میگذرد، جریان رکود در این صنعت عمق بیشتری پیدا میکند. برای تصحیح الگوی قیمتی این بازار، نیاز به برطرف کردن موانع رشد آن است که باید دید کدامیک را میتوان با سرعت بیشتری از سر راه کنار زد. از جمله مهمترین فاکتورهای دخیل در این رفتار ریزشی بازار، شرایط اقتصادی چین است که مدتها است با افتهای پیدرپی دست به گریبان است.  نرخ رشد اقتصادی چین اخیرا با کاهشهای چشمگیری همراه بوده که عامل اثرگذاری در روند بازارهای جهانی است.

علاوه بر این، کاهش حجم واردات، رشد صادرات، افزایش میزان تولیدات داخلی، اعطای تسهیلات به فعالان و تولیدکنندگان داخلی از جمله تصمیمات دولت چین برای بهبود روند بازارهای داخلی خود و رشد تولید ناخالص ملی این کشور است. طی هفتههای اخیر، روند افول به اکثر بازارهای سرمایه چین سرایت کرده و بازار این اَبراقتصاد را تا مرز فلج شدن پیش برده است. فاکتور مهم دیگر شرایط اقتصادی آمریکا است که با توجه به حجم بالای صادرات و واردات این کشور به تبع گستردگی شبکه اقتصادی و تجاری آن، تاثیر بسزایی در شرایط بازارهای جهانی و قیمت محصولات دارد. سومین اهرم، وضعیت کشورهای آسیایی و اروپایی است که بعضا با رخدادهای داخلی آنها شاهد ایجاد نوسان در بازارها هستیم. 

هم در آمریکا و اروپا بهعنوان اقتصادهای پیشرفته و هم در قاره آسیا که اکثریت آن را کشورهای کمتر توسعهیافته و در حال توسعه تشکیل میدهند، رونق ساختوساز و بخش مسکن یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در روند بازار فلزات است که مدتهاست با شرایط رکود دست و پنجه نرم میکند. بهبود وضعیت بخش خودرو نیز عامل اثرگذار بعدی در کمک به رشد قیمت فلزات رنگی بهشمار میرود. فاکتور چهارم، ارزش دلار در مقابل سبدی از ارزهای قابل معامله است که بارها تاثیرات مثبت و منفی آن را بر بازارها شاهد بوده و هستیم. عامل پنجم و آخر، بهای نفت در بازارهای جهانی است که در ماههای اخیر در سراشیبی سقوط قرار گرفته و غالب بازارها را با خود وادار به ریزش کرده است. حال باید دید ایجاد تغییر در کدامیک از این فاکتورها به اصلاح روند بازارها کمک خواهد کرد.

در آخرین معاملات انجام شده در بازارهای جهانی و بهرغم روند نزولی اکثر بازارها که بسیاری را در کام رکود فروبرده، تنها بهای قلع نسبت به ابتدای جولای در مسیر افزایشی گام برداشت. قیمت این فلز در مسیری متضاد از سایر فلزات پایه در یک ماه گذشته با ثبت رشد به کار خود ادامه داد تا روند سقوط شدید خود طی چهار سال گذشته را اندکی بهبود ببخشد. در طول چهار سال گذشته، قلع با شتاب بیشتری نسبت به سایر فلزات پایه به جز نیکل افت داشته که این رخداد در پی  ارائه محمولههای جدید فراوان از سوی میانمار و نیز میزان بالای صادرات اندونزی صورت گرفته است. براساس جدیدترین آمارها، بهای این فلز ریزشی بیش از 54 درصد را نسبت به بالاترین میزان خود در ماه آوریل 2011 تجربه کرده، در حالی که قیمت مس 48 درصد افت داشته و آلومینیوم نیز کاهشی به اندازه 43 درصد را به ثبت رسانده است. در حال حاضر، در پی رشد تقاضا و به تبع آن برطرف شدن عامل مازاد عرضه که مدتها دست به گریبان قلع بود و آن را وادار به ریزش میکرد، در مسیر افزایشی قرار گرفته تا جایی که ماه جولای را با رشدی بالغ بر 15 درصد به پایان رساند و این در حالی است که مابقی فلزات رنگی این ماه را با ثبت قیمتهای پایینتر گذراندهاند. طی ماه جولای، بهای مس در بازارهای جهانی حدود 9 درصد کاهش داشت و در همین زمان بهای آلومینیوم 5 درصد افت را تجربه کرد، همچنین روی و سرب نیز مدت اخیر را با کاهش قیمت سپری کردهاند.

از سوی دیگر تقاضای چین (که یکی از مهمترین محرکهای اکثر بازارها است) برای قلع برخلاف سایر فلزات، کاهش پیدا نکرده است. به عقیده تحلیلگران، کاهش ارزش یوآن طی هفته گذشته، زمینه را برای رشد بیشتر قیمت فلزات در بازار چین فراهم خواهد کرد و تولیدکنندگان و سرمایهگذاران چینی به احتمال زیاد به خوبی قادر به جذب بیشینه حاشیه سود از این افزایش قیمت خواهند بود. چین بزرگترین واردکننده قلع و اندونزی بزرگترین صادرکننده قلع در جهان است، تا جایی که بیش از 35 درصد از حجم تجارت قلع جهان را در دست دارد.